Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna Kod programu: W3-SMPP19.2020

Kształcenie na jednolitych studiach magisterskich na kierunku pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna mieści się w obszarze kształcenia w zakresie nauk społecznych i humanistycznych dla kwalifikacji na poziomie 7 Polskiej Ramy Kwalifikacji. Są to studia o profilu ogólnoakademickim. Program studiów jest zgodny z załącznikiem nr 2 Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 lipca 2019 r. w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela - Dz. U. nr 1450 z 2 sierpnia 2019 r. Celem studiów jest przygotowanie studenta do pełnienia roli kompetentnego nauczyciela przedszkola oraz nauczyciela klas I-III szkoły podstawowej. Treści studiów w obszarze nauk humanistycznych i społecznych są realizowane w 10 semestrach (301 punktów ECTS) i obejmują w sumie 20 bloków dydaktycznych: blok psychologiczny, ogólnopedagogiczny, humanistyczno-społeczny, ogólnodydaktyczny, pedeutologiczny, medialno-technologiczny, zdrowotny, projektowo-badawczy, wprowadzający, polonistyczny, matematyczny, społeczno-przyrodniczy, techniczno-informatyczny, artystyczny, diagnostyczno-terapeutyczny, prakseologiczny – wychowanie przedszkolne, prakseologiczny – edukacja wczesnoszkolna, blok fakultatywny, język obcy, wychowanie fizyczne, oraz praktyki pedagogiczne, pozwalające zapoznać się z funkcjonowaniem środowisk wychowawczych, instytucji oświatowych, opiekuńczych i pomocowych, ich roli i wartości w rozwoju człowieka. Zgodnie z §10, pkt. 2 Uchwały nr 490 Senatu Uniwersytetu Śląskiego z dnia 28.01.2020 roku w sprawie wytycznych dotyczących wymagań w zakresie tworzenia i zmiany programów studiów prowadzonych w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach program studiów uwzględnia moduły, zaliczane do „zespołu modułów dyplomowych”: "Metodologia badań pedagogicznych"; "Statystyka"; "Ochrona własności intelektualnej" ; "Proseminarium"; "Seminarium magisterskie" oraz moduły obligatoryjne wskazane w blokach dydaktycznych. Student na studiach 5-letnich poznaje, doświadcza, realizuje w praktyce i kształtuje relacje ze środowiskiem społecznym na bazie podstaw i pogłębionych treści teoretycznych i praktycznych (metodycznych, w tym nauczycielskich) z zakresu modułów ogólnopedagogicznych i specjalnościowych. Na kierunku pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna są realizowane treści zgodne z przyjętymi efektami uczenia się. Student w zakresie efektów uczenia się dotyczących wiedzy poznaje pedagogikę jako naukę, jej związki z innymi subdyscyplinami naukowymi. Zna elementarną i pogłębioną terminologię pedagogiczną, teorie wychowania oraz uczenia się i nauczania. Zna teorie rozwoju człowieka w toku życia. Ma podstawową wiedzę o strukturze i funkcjach systemu edukacji i jego uczestnikach. Ma uporządkowaną wiedzę na temat zasad i norm etycznych, w tym zasad zawodu nauczyciela. W zakresie efektów uczenia się w obszarze umiejętności absolwent potrafi obserwować, badać i wyciągać wnioski z różnych obszarów działalności pedagogicznej. Potrafi badać środowisko przedszkolne, szkolne i społeczne dziecka, ucznia. Ma rozwinięte umiejętności w zakresie komunikacji. Potrafi rozwijać swoje umiejętności profesjonalne. W obszarze efektów uczenia się w zakresie kompetencji społecznych jest świadomy etycznego wymiaru badań naukowych, przygotowania i realizacji praktyki pedagogicznej. Na studiach zwraca się szczególną uwagę na indywidualny rozwój studenta. Absolwent kierunku pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna jest przygotowany do pracy w charakterze nauczyciela przedszkola, klas I-III w szkołach podstawowych, szkołach sanatoryjnych i prewentoryjnych w systemie szkolnictwa publicznego i niepublicznego, w firmach specjalizujących się w opiece, wychowaniu i edukacji dzieci oraz wszelkich przedsięwzięciach związanych z edukacją i wychowaniem na poziomie przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Ponadto może wykonywać pracę opiekuna dziecka młodszego w klubach dziecięcych, żłobkach, w charakterze opiekuna dziennego i niani, co otwiera absolwentom studiów szerokie możliwości zatrudnienia w istniejących placówkach opieki, a także nowych formach opieki tworzonych w oparciu o Ustawę z dnia 5 stycznia 2011 roku o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Absolwent dysponuje dodatkowymi umiejętnościami niezbędnymi w pracy pedagoga szkolnego, wychowawcy świetlicy szkolnej lub środowiskowej, jest również w pełni kompetentny do samodzielnego organizowania procesów edukacyjnych i wychowawczych w ramach własnej działalności gospodarczej, wolontaryjnej lub charytatywnej. Ukończenie studiów uprawnia do podjęcia studiów podyplomowych, dotyczących doskonalenia pracy nauczyciela, zdobywania dodatkowych kwalifikacji i kompetencji (np. zarządzania, terapeutycznych, nauczania przedmiotowego). Absolwent posiada pełne kompetencje pedagogiczne i nauczycielskie.

Zasady uzyskiwania dyplomu kierunek Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna jednolite studia magisterskie (stacjonarne, niestacjonarne). Zgodnie z §10, pkt. 2 Uchwały nr 490 Senatu Uniwersytetu Śląskiego z dnia 28.01.2020 roku w sprawie wytycznych dotyczących wymagań w zakresie tworzenia i zmiany programów studiów prowadzonych w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach program studiów uwzględnia następujące moduły, zaliczane do „zespołu modułów dyplomowych”: "Metodologia badań pedagogicznych" (60 godz./ 3ECTS); "Statystyka" (30 godz./3ECTS); "Ochrona własności intelektualnej" (5 godz./1ECTS); "Proseminarium" (30 godz./3ECTS); "Seminarium magisterskie" (120 godz./26ECTS) 1.Studia kończą się złożeniem pracy dyplomowej. Do procedury złożenia pracy dyplomowej, wykonania pracy pod kierunkiem oraz oceny pracy dyplomowej stosuje się odpowiednio postanowienia § 33 oraz § 34 Regulaminu Studiów w Uniwersytecie Śląskim (Załącznik do uchwały nr 368 Senatu UŚ z dnia 30 kwietnia 2019 r. ) oraz zarządzenie nr 16 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 28 stycznia 2015 r. oraz Zarządzenie nr 69 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 18 maja 2015 r. zmieniające zarządzenie w sprawie wprowadzenia procedury składania i archiwizowania pisemnych prac dyplomowych. Zatwierdzenie i zgłoszenie tematu pracy dyplomowej 1.Tematy realizowanych pracy dyplomowych (magisterskich) winny być zatwierdzone w pierwszym semestrze seminarium tj. do 30 listopada danego roku akademickiego 2. Zatwierdzenie tematów prac dyplomowych odbywa się poprzez głosowanie jawne członków rady dydaktycznej odpowiedniej jednostki odpowiedzialnej za organizację procesu kształcenia. Jeśli rada jednostki odpowiedzialnej za organizację procesu kształcenia wyda opinię negatywną odnośnie proponowanych tematów, nowa propozycja tematów powinna zostać złożona przed najbliższym kolejnym posiedzeniem Rady. Zmiana tematu pracy nie powoduje zmiany terminu ukończenia studiów. 3. Zgłoszenie tematu pracy dyplomowej odbywa się zgodnie z §2 Zarządzenia nr 16 Rektora Uniwersytetu Śląskiego z dn. 28. 01. 2015 r. oraz Zarządzeniem nr 69 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 18 maja 2015 r. zmieniającym zarządzenie w sprawie wprowadzenia procedury składania i archiwizowania pisemnych prac dyplomowych. Organizacja egzaminu dyplomowego 1.Studia jednolite magisterskie na kierunku Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna, kończą się egzaminem dyplomowym (magisterskim). Celem egzaminu jest ocena stopnia opanowania przez studentów umiejętności związanych z prezentowaniem wiedzy teoretycznej, metodologicznej oraz kompetencji w zakresie studiowanego kierunku oraz prezentowania i interpretowania wyników badań przeprowadzonych w ramach pracy dyplomowej. 2.Warunkiem dopuszczenia do egzaminu dyplomowego jest osiągnięcie efektów kształcenia przewidzianych w programie kształcenia oraz uzyskanie pozytywnych ocen pracy dyplomowej. Skład komisji egzaminacyjnej 1.Egzamin dyplomowy zwany obroną pracy odbywa się przed komisją w skład, której wchodzą: przewodniczący komisji, promotor pracy dyplomowej oraz jej recenzent. 2.Egzamin dyplomowy - magisterski, musi być zawsze przeprowadzony przez komisję, w skład której wchodzi co najmniej jeden samodzielny pracownik naukowy. Jeżeli promotorem pracy dyplomowej (magisterskiej) jest pracownik ze stopniem doktora to recenzja pracy musi zostać sporządzona przez pracownika ze stopniem co najmniej doktora habilitowanego. Prace przygotowane pod kierunkiem pracowników samodzielnych mogą być recenzowane przez pracowników ze stopniem naukowym doktora. 3.Skład komisji przeprowadzającej egzamin dyplomowy przedstawia promotor pracy dyplomowej, który ostatecznie zatwierdza Prodziekan ds. studiów stacjonarnych. Przebieg egzaminu dyplomowego 1.Członkowie komisji zadają studentowi 3 pytania. Pytania te dotyczą następujących obszarów: pytanie dotyczące problematyki pracy (np. wyników badań empirycznych jakie przeprowadził student), pytanie dotyczące metodologii badań w naukach społecznych oraz pytanie związane ze studiowaną specjalnością (które jest losowane spośród zestawu zagadnień). 2.Zagadnienia do egzaminu dyplomowego, związane ze studiowanym kierunkiem są obwieszczane na stronie internetowej Wydziału. 3.Studenci zdają egzamin dyplomowy w formie ustnej, bez dodatkowego czasu na przygotowanie, udzielając odpowiedzi na otrzymane pytania od członków komisji. Ocena z egzaminu dyplomowego 1.Po udzieleniu odpowiedzi przez studenta następuje część niejawna egzaminu dyplomowego. 2.Członkowie komisji przeprowadzającej egzamin dyplomowy wyrażają swoje oceny udzielonych odpowiedzi. 3.Do oceny z egzaminu dyplomowego stosuje się przepisy §§ 33-38 Regulaminu studiów w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach - załącznik do uchwały nr 368 Senatu UŚ z dnia 30 kwietnia 2019 r. Dokumentowanie egzaminu dyplomowego 1.Dokumentację przebiegu egzaminu dyplomowego (magisterskiego) stanowi jego protokół, recenzje: promotora i recenzenta oraz indeks studenta. Protokół egzaminu dyplomowego przygotowuje odpowiednia jednostka organizacyjna (dziekanat studiów stacjonarnych). 2.Dokumentację egzaminu przechowuje się w aktach uczelni według zasad określonych odrębnymi przepisami.

Praktyki pedagogiczne ujęte w planie studiów i programie kształcenia obowiązują wszystkich studentów, których program kształcenia przewiduje realizację praktyki. Studentom z tytułu praktyki nie przysługują ze strony Uczelni żadne świadczenia. Studentom przysługują świadczenia finansowane z budżetu państwa zapisane w ustawie z dnia 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach. Na kierunku: Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna jednolite studia magisterskie stacjonarne i niestacjonarne ustala się obowiązkowe praktyki zawodowe w wymiarze 300 godzin: a) ZAJĘCIA TERENOWE pozwalające poznać pracę placówek pedagogicznych i możliwości ich wykorzystania we wsparciu rozwoju dziecka w I semestrze w wymiarze 30 godzin; b) ŚRÓDROCZNA PRAKTYKA SPECJALIZACYJNA –Metodyka wychowania przedszkolnego – zajęcia praktyczne w I, II, III semestrze studiów w łącznym wymiarze 75 godzin; c) ŚRÓDROCZNA PRAKTYKA SPECJALIZACYJNA –Metodyka edukacji wczesnoszkolnej – zajęcia praktyczne w II, III, IV semestrze studiów w łącznym wymiarze 75 godzin; d) PRAKTYKA ZAWODOWA CIĄGŁA realizowana w wymiarze 120 godzin po II i IV semestrze studiów. Praktyka wakacyjna odbywa się na podstawie podpisanych przez Dziekana i/lub Kierunkowego Koordynatora ds. Pedagogicznych Praktyk Studenckich dokumentów: imiennego skierowania na praktykę Opiekunem studenta podczas odbywania praktyki jest nauczyciel akademicki powołany przez Dziekana lub Kierunkowy Koordynator ds. Pedagogicznych Praktyk Studenckich, natomiast dodatkowo w przypadku odbywania praktyki wakacyjnej osoba wyznaczona przez instytucję przyjmującą. Przebieg praktyki nie może kolidować z odbywaniem przez studenta zajęć na Uczelni. Student niepełnosprawny (legitymujący się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności lub orzeczeniem równoważnym) ustala z opiekunem praktyk i instytucją przyjmującą program praktyki z uwzględnieniem stopnia swojej niepełnosprawności. Szczegółowy program czynności związanych z organizacją praktyk ogłasza się na stronie internetowej kierunku. Opiekun praktyk – nauczyciel akademicki jest zobowiązany do: 1) zaznajomienia studenta z programem praktyki i trybem jej odbywania oraz zaliczania; 2) sprawowania nadzoru merytorycznego i organizacyjnego nad przebiegiem praktyk; 3) w przypadku zajęć terenowych oraz śródrocznych praktyk specjalizacyjnych uzgodnienia z instytucją przyjmującą szczegółowego programu praktyk; 4) zaliczania odbycia praktyki poprzez odpowiedni wpis do indeksu; 5) przedłożenia Dziekanowi lub Kierunkowemu Koordynatorowi ds. Pedagogicznych Praktyk Studenckich sprawozdania z praktyki. Student zobowiązany jest do: 1) należytego wypełniania powierzonych mu obowiązków zawodowych, wynikających z programu praktyki; 2) przestrzegania regulaminu pracy obowiązującego w miejscu odbywania praktyki; 3) współpracy z przedstawicielami instytucji przyjmującej i stosowania się do ich zaleceń; 4) w przypadku realizacji praktyki wakacyjnej znalezienia instytucji przyjmującej, w której zostanie odbyta praktyka oraz podpisania oświadczenia o zapoznaniu się z zasadami organizacji praktyk (zgodnie z Zarządzeniem nr 68 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 19 maja 2017 r. w sprawie organizowania studenckich praktyk zawodowych i określenia obowiązków opiekunów praktyk oraz późniejszymi zmianami w Zarządzeniu nr 87 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 26 czerwca 2017 r. oraz Zarządzeniu nr 175 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 30 października 2018 r.), a także uzgodnienia z instytucją przyjmującą szczegółowego programu praktyk. Zaliczenie praktyk jest koniecznym warunkiem zaliczenia studiów, zgodnie z obowiązującym programem kształcenia. Zaliczenie praktyki przez opiekuna następuje po pozytywnym zweryfikowaniu osiągniętych efektów kształcenia i kompetencji zawodowych na podstawie stosownych dokumentów wymaganych przez opiekuna praktyki. Na wniosek studenta Kierunkowy Koordynator ds. Pedagogicznych Praktyk Studenckich może zaliczyć jako praktykę pedagogiczną: udokumentowaną pracę zawodową, staż, wolontariat lub inne działania studenta, pod warunkiem, że wykonywana praca była zgodna z profilem kształcenia na kierunku studiów, a okres zatrudnienia nie był krótszy niż określony w planie studiów czas trwania praktyki. Student ubiegający się o uznanie za praktykę pedagogiczną działalności: udokumentowanej pracy zawodowej, stażu, wolontariatu lub innych działań, pod warunkiem, że wykonywana praca była zgodna z profilem kształcenia na kierunku studiów, a okres zatrudnienia nie był krótszy niż określony w planie studiów czas trwania praktyki, kieruje odpowiedni wniosek w tej sprawie do Koordynatora ds. Pedagogicznych Praktyk Studenckich wraz z dokumentami potwierdzającymi rodzaj i charakter wykonywanej pracy opatrzonymi pozytywną opinią dyrekcji danej placówki. W przypadku studentów niepełnosprawnych opiekun praktyki powinien ustalić ze studentem sposób zaliczenia praktyki, uwzględniając jego stopień niepełnosprawności oraz możliwości osiągnięcia przez niego zalecanych efektów kształcenia Szczegółowe informacje dotyczące organizacji praktyk pedagogicznych określają w każdym roku akademickim harmonogramy, programy praktyk i inne dokumenty opracowane przez Kierunkowego Koordynatora ds. Pedagogicznych Praktyk Studenckich.

Warunki ukończenia studiów są zgodne z Regulaminem Studiów w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach (Załącznik do uchwały nr 368 Senatu UŚ z dnia 30 kwietnia 2019 r. ) Absolwent studiów jednolitych magisterskich pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna jest zobowiązany do: 1. zaliczenia semestrów w poszczególnych latach studiów (łącznie 10 semestrów, 301 punktów ECTS) 2. realizacji programu studiów, osiągnięcia założonych efektów uczenia się 3. złożenia w wyznaczonym regulaminem studiów pracy magisterskiej i egzaminu dyplomowego, co jest warunkiem zaliczenia ostatniego roku studiów

Absolwent kierunku pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna jest przygotowany do pracy w charakterze nauczyciela przedszkola, klas I-III w szkołach podstawowych, szkołach sanatoryjnych i prewentoryjnych w systemie szkolnictwa publicznego i niepublicznego, w firmach specjalizujących się w opiece, wychowaniu i edukacji dzieci oraz wszelkich przedsięwzięciach związanych z edukacją i wychowaniem na poziomie przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Ponadto może wykonywać pracę opiekuna dziecka młodszego w klubach dziecięcych, żłobkach, w charakterze opiekuna dziennego i niani, co otwiera absolwentom studiów szerokie możliwości zatrudnienia w istniejących placówkach opieki, a także nowych formach opieki tworzonych w oparciu o Ustawę z dnia 5 stycznia 2011 roku o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Absolwent dysponuje dodatkowymi umiejętnościami niezbędnymi w pracy pedagoga szkolnego, wychowawcy świetlicy szkolnej lub środowiskowej, jest również w pełni kompetentny do samodzielnego organizowania procesów edukacyjnych i wychowawczych w ramach własnej działalności gospodarczej, wolontaryjnej lub charytatywnej. Ukończenie studiów uprawnia do podjęcia studiów podyplomowych, dotyczących doskonalenia pracy nauczyciela, zdobywania dodatkowych kwalifikacji i kompetencji (np. zarządzania, terapeutycznych, nauczania przedmiotowego). Absolwent posiada pełne kompetencje pedagogiczne i nauczycielskie.

Sama idea studiów w zakresie pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna, jak również sposób jej realizacji oraz zamierzone efekty kształcenia odzwierciedlają misję i mieszczą się w strategicznych kierunkach rozwoju Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach określonych w dokumencie Strategia rozwoju Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach na lata 2019 – 2025. Strategia rozwoju kierunku pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna w odniesieniu do celów strategicznych Uniwersytetu Śląskiego obejmuje: - Cel strategiczny 1: Innowacyjne kształcenie i nowoczesna oferta dydaktyczna, w tym pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna: realizacja idei kształcenia ustawicznego i innowacyjnego wobec studentów; wyposażenie studentów w wiedzę i umiejętności specjalistyczne zgodne z kierunkiem studiów oraz możliwościami jej poszerzenia w toku dalszego kształcenia; realizacja studiów na kierunku zgodnie z zasadami organizacyjnymi i programowymi Polskiej Ramy Kwalifikacji; wykorzystanie nowych technologii w procesie kształcenia; zapewnienie wysokiej jakości kształcenia; wspieranie merytoryczne, psychologiczne i socjalne studentów; przystosowanie warunków kształcenia do potrzeb osób niepełnosprawnych. - Cel strategiczny 2: Aktywne współdziałanie uczelni z otoczeniem, w tym pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna: współpraca ze szkołami i innymi placówkami opiekuńczo-wychowawczymi, jednostkami samorządowymi, placówkami i instytucjami kulturalnymi, kulturalno-oświatowymi i innymi; współdziałanie i koordynacja działań z partnerami zewnętrznymi w celu upowszechnienia i stosowania w praktyce wyników badań naukowych; obejmowanie mecenatem oraz patronami honorowymi przedsięwzięć organizowanych w regionie i kraju; stała współpraca z instytucjami i stowarzyszeniami o zasięgu regionalnym, krajowym i międzynarodowym; kreowanie pozytywnego wizerunku kierunku w mediach i budowanie świadomości marki w otoczeniu zewnętrznym. - Cel strategiczny 3: Systemowe zarządzanie uczelnią, w tym pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna: planowanie średnio- i długookresowe działań rozwoju kierunku; pozyskiwanie dotacji i grantów na rozwijanie działalności kierunku oraz ich sprawne realizowanie; dbałość o kulturę organizacyjną kierunku na Wydziale w Uczelni; planowanie kapitału ludzkiego; zwiększenie poziomu samoobsługi kandydatów, studentów i pracowników z wykorzystaniem usług dostępnych w Internecie; opracowanie planu rozwoju i modernizacji bazy do realizacji dydaktyki. Studia z zakresu pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej, prowadzone są przez odpowiednio przygotowaną kadrę pracowników samodzielnych i młodszych pracowników naukowych, formy i sposoby kształcenia w ich ramach dostosowane są do przekazywanych treści oraz zamierzonych efektów; kadra dydaktyczna łączy swoją aktywność w zakresie kształcenia z prowadzeniem badań naukowych w dziedzinach odpowiadających działalności dydaktycznej, tym samym realizuje ideę europejskiego uniwersytetu, dostarczając wiedzy aktualnej i w pełni zweryfikowanej naukowo.