Praca socjalna Kod programu: 05-N1SP12.2015

Kierunek studiów: praca socjalna
Kod programu: 05-N1SP12.2015
Kod programu (USOS): 05-N1SP12
Jednostka prowadząca studia: Wydział Nauk Społecznych
Język studiów: polski
Semestr rozpoczęcia studiów:
  • semestr zimowy 2016/2017
  • semestr zimowy 2015/2016
Poziom kształcenia: studia pierwszego stopnia
Forma prowadzenia studiów: studia niestacjonarne
Profil kształcenia: praktyczny
Liczba semestrów: 6
Tytuł zawodowy: licencjat
Dalsze studia: możliwość ubiegania się o przyjęcie na studia drugiego stopnia i studia podyplomowe
Obszary, dziedziny, dyscypliny do których kierunek jest przyporządkowany:
  • obszar nauk humanistycznych
    • nauki humanistyczne - 10%
      • filozofia
  • obszar nauk społecznych
    • nauki ekonomiczne - 2%
      • nauki o zarządzaniu
    • nauki prawne - 4%
      • prawo
    • nauki społeczne - 82%
      • nauki o polityce publicznej
      • nauki o poznaniu i komunikacji społecznej
      • pedagogika
      • socjologia
  • obszar nauk technicznych
    • nauki techniczne - 2%
      • informatyka
Kod ISCED: 0923
Numer i data uchwały Senatu UŚ z programem studiów: 133/2012 (29.05.2012)
Ogólna charakterystyka kierunku:
Kierunek studiów Praca socjalna należy do obszaru kształcenia w zakresie nauk społecznych. Ma charakter interdyscyplinarny zarówno w dziedzinie wiedzy, jak i praktyki. Wykazuje szczególne powiązanie z takimi kierunkami kształcenia jak: socjologia, psychologia oraz pedagogika, których zakres problemowy stanowi podstawy wiedzy i umiejętności skutecznego profesjonalisty. Praca socjalna jako dziedzina stosowana koncentruje się na procesie rozumienia, pomagania i wpierania w dążeniu do samodzielności osób, które znalazły się w trudnej sytuacji. Jest kierunkiem, którego ukończenie uprawnia do wykonywania zawodu pracownika socjalnego, regulowanego przepisami prawa (Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 z późn. zm.). Profil studiów na kierunku Praca socjalna określa się jako praktyczny. Podstawowym celem kształcenia na kierunku Praca socjalna jest przygotowanie do profesjonalnego wykonywania zawodu pracownika socjalnego zarówno w wymiarze instytucjonalnej pomocy społecznej jak i w obszarze szeroko pojętych służb społecznych. Akcent jest położony na zdobycie praktycznych umiejętności, kształconych szczególnie w trakcie warsztatów oraz zajęć praktycznych (praktyki, warsztaty, projekty) umożliwiających studentom bezpośredni kontakt z profesją i jej zadaniami. Ważnym elementem jest kształtowanie właściwej, odpowiedzialnej postawy opartej na współpracy i partnerstwie. W ramach kierunku kształtowana jest również wiedza wspierająca i uzupełniająca interdyscyplinarny obszar pracy socjalnej (realizowane są zajęcia z zakresu socjologii, psychologii, pedagogiki, prawa, ekonomii, filozofii, i innych). W ramach kierunku od lat kształceni są studenci na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych dając tym samym możliwość zdobywania wykształcenia i podnoszenia kwalifikacji osobom czynnym zawodowo. Zdobyta wiedza wyposaża absolwenta w umiejętność posługiwania się wiedzą ogólną z zakresu nauk społecznych. Ułatwia proces skutecznego komunikowania oraz wyjaśniania zjawisk społecznych. Natomiast wiedza szczegółowa daje niezbędne podstawy do praktyki skoncentrowanej na pomocy człowiekowi. Ważnym elementem kształcenia jest budowanie świadomości znaczenia systematycznego doskonalenia zawodowego.
Organizacja procesu uzyskania dyplomu:
• Za pracę dyplomową może być uznana wyłącznie praca przygotowana samodzielnie przez studenta. Przy ustalaniu tematu pracy dyplomowej brane są pod uwagę zainteresowania naukowe studenta, programy badawcze Studium Pracy Socjalnej, podpisane z interesariuszami zewnętrznymi porozumienia oraz możliwości w zakresie opieki naukowej nad daną pracą dyplomową. Student sam dokonuje wyboru tematu (na podstawie diagnozy problemu), który później konsultuje z wybranym opiekunem. Wymogi formalne związane ze składaniem pracy dyplomowej regulowane są zarządzeniami Rektora UŚ. • Student dokonuje wyboru promotora pracy dyplomowej z listy dostępnych zajęć seminaryjnych w danym roku akademickim, a następnie rejestruje się drogą elektroniczną na wybrane seminarium w systemie USOS. Liczba miejsc jest dostosowana do liczebności studentów. Występują ograniczenia liczbowe w wielkości grup na seminariach dyplomowych, co jest podyktowane dbałością o równomierne obciążenie prowadzących, mające na celu zwiększenie jakości przeprowadzanych zajęć. • Moduł „Seminarium dyplomowe A-C” dla studentów pierwszego stopnia rozpoczyna się w 4 semestrze. • Opiekę nad pracą sprawuje promotor, który odpowiada za merytoryczną i formalną poprawność pracy. Promotorem pracy licencjackiej może być osoba posiadająca co najmniej stopień naukowy doktora. Osoba ta jest powołana do pełnienia tej funkcji przez Dziekana na wniosek dyrekcji Instytutu. • Temat pracy dyplomowej ustalany jest z promotorem w części A modułu, gdzie po wstępnym zarysowaniu problematyki pracy następuje przygotowanie koncepcji pracy dyplomowej przez studenta. • Tematy prac dyplomowych są zatwierdzane zgodnie z regulaminem Wewnętrznego Systemu Zapewniania Jakości Kształcenia na kierunku Praca Socjalna • Studenci w okresie wakacyjnym przeprowadzają badania terenowe mające na celu dokonanie diagnozy problemu. • Na trzecim roku (V i VI semestr) studenci pracują nad częścią teoretyczną pracy oraz przygotowują plan wsparcia i rozwiązania problemu (wdrożenie projektu socjalnego) w ramach modułu: „Seminarium dyplomowe części B i C”. • Po przyjęciu pracy dyplomowej przez promotora Zastępca Dyrektora ds. Dydaktycznych kieruje pracę do recenzji oraz wspólnie z promotorem ustala termin obrony zgodnie z przyjętym w danym roku akademickim harmonogramem. • Oceny pracy dyplomowej dokonuje promotor oraz recenzent. Recenzent pracy jest wyznaczany drogą formalną zgodnie z kompetencjami odnośnie tematyki prac zaakceptowanych do obrony, posiadający co najmniej stopień naukowy doktora. W przypadku, jeśli recenzent negatywnie ocenił pracę dyplomową, dziekan powołuje drugiego recenzenta. Jeśli drugi recenzent wystawił pracy dyplomowej ocenę pozytywną, dziekan dopuszcza studenta do egzaminu dyplomowego. Jeśli drugi recenzent ocenił pracę negatywnie, nie może ona być podstawą ukończenia studiów. W tym przypadku student musi przygotować nową pracę dyplomową. • Zgodnie z Zarządzeniem Rektora UŚ student jest zobowiązany do złożenia w jednostce dydaktycznej trzech jednakowych egzemplarzy pracy dyplomowej, podpisanych własnoręcznie przez studenta. Jeden egzemplarz pracy przeznaczony jest dla kierującego pracą, drugi dla recenzenta i trzeci do akt studenta. Wszystkie egzemplarze pracy powinny być wydrukowane dwustronnie oraz zbindowane lub klejone w lekką oprawę. Egzemplarz przekazywany do akt powinien ponadto posiadać załączoną płytę CD z elektroniczną wersją pracy z plikiem, z którego dokonano wydruku. Strona tytułowa pracy i strona druga pracy zawierająca oświadczenia studenta oraz słowa kluczowe, wykonywane są wg wzoru stanowiącego załącznik nr 1 do Zarządzenia Rektora UŚ nr 68 /2010. Egzemplarz ten wymaga akceptacji promotora potwierdzonej podpisem wraz z datą przyjęcia pracy. • Po zrealizowaniu planu studiów i programu nauczania oraz uzyskaniu pozytywnych ocen pracy dyplomowej student przystępuje do ustnego egzaminu dyplomowego przed komisją składająca się z przewodniczącego, promotora i recenzenta. • Egzamin dyplomowy odbywa się przed powołaną przez dziekana komisją, w której skład wchodzą co najmniej trzy osoby, w tym: przewodniczący, promotor i recenzent. Przynajmniej jeden z członków komisji posiada stopień doktora habilitowanego lub tytuł profesora. Egzamin dyplomowy jest egzaminem ustnym i składa się z dwóch części: 1. część jawna egzaminu dyplomowego obejmuje: • odpowiedzi dyplomanta na trzy pytania egzaminacyjne, w tym jedno odnoszące się do pracy dyplomowej 2. w części niejawnej komisja uzgadnia i ustala: • ocenę pracy dyplomowej, • ocenę egzaminu dyplomowego, • ostateczny wynik studiów. • Komisja ustala końcową ocenę na dyplomie na podstawie protokołu z egzaminu dyplomowego. Ukończenie studiów następuje z chwilą złożenia egzaminu dyplomowego z wynikiem co najmniej dostatecznym. Absolwent otrzymuje dyplom ukończenia studiów wyższych odpowiedniego stopnia. • Dziekanat wystawia dyplom ukończenia studiów. • Pozostałe kwestie reguluje „Regulamin studiów w Uniwersytecie Śląskim”
Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk:
Profil kształcenia na kierunku Praca socjalna ma wymiar praktyczny, stąd w programie przewidziano rozbudowane moduły praktyk. Zgodnie z planem studiów, po ukończeniu 2 i 4 semestru studenci są zobowiązani do realizacji praktyki zawodowej w placówkach służb społecznych. Praktyki są zaliczane na ocenę w semestrze następującym po ich realizacji. W ostatnim semestrze studiów studenci zaliczają ponadto praktykę dyplomową związaną z przygotowywanym samodzielnie projektem socjalnym, będącym propozycją rozwiązania realnie występującego problemu społecznego. Podstawą prawną praktyk jest rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 stycznia 2008 r. w sprawie specjalności przygotowującej do zawodu pracownika socjalnego realizowanej w szkołach wyższych na podstawie art. 116 ust. 1a ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593, z późn. zm.). Zgodnie z dokumen-tami państwowymi dotyczącymi studenckich praktyk zawodowych uczelnia organizuje stu-denckie praktyki przewidziane w planach studiów. Cele praktyk Głównym celem praktyk jest nabycie i doskonalenie umiejętności praktycznych niezbędnych do pełnienia roli pracownika socjalnego jako profesjonalisty. Cel ten osiąga się poprzez zapoznanie studentów ze szczegółami funkcjonowania jednostek organizacyjnych pomocy społecznej oraz organizacji zajmujących się pomocą i pracą socjalną na rzecz grup wymagających wsparcia. Studenci poznają specyfikę środowiska zawodowego, kształtują umiejętności zawodowe związane bezpośrednio z miejscem odbywania praktyki. Poznają rodzaj świadczonych usług, wymiary problemów i stan zaspokojenia potrzeb klientów przez placówki wsparcia. Kształtują ponadto umiejętności skutecznego komunikowana się w organizacji, współpracy z innymi specjalistami, czy pracy w zespole interdyscyplinarnym. Doskonalą organizację pracy własnej, pracy zespołowej oraz efektywnego zarządzania czasem, sumienności i odpowiedzialności za powierzone zadania. Wśród celów szczegółowych praktyk zawodowych na kierunku Praca Socjalna wyszczególnić zatem można: 1. Zapoznanie ze specyfiką funkcjonowania jednostek organizacyjnych pomocy społecznej oraz instytucji i organizacji zajmujących się pomocą i pracą socjalną na rzecz osób i rodzin wymagających wsparcia, w tym: a) strukturą i organizacją placówek, w których student odbywa praktyki (systemem komunikacji i obiegu informacji; rodzajem świadczonych usług, organizacją pracy w tym regulaminem instytucji, statutem przepisami min. BHP), b) rodzajem świadczonych usług, c) kompetencjami ośrodka wynikającymi z przepisów prawa, d) specyfiką osób i rodzin korzystających z pomocy społecznej pod względem demograficzno-ekonomicznym oraz psychologiczno-społecznym, e) potrzebami osób i rodzin korzystających z pomocy społecznej, f) stopniem zaspokojenia przez placówki i poza nimi potrzeb osób i rodzin korzystających z pomocy społecznej. 2. Aktywne uczestnictwo w działaniach podejmowanych w placówkach, na podstawie umów zawartych z przedstawicielami placówek. a) organizowanie różnorodnych form pomocy, b) przeprowadzenie wywiadów środowiskowych oraz prowadzenie związanej z tym dokumentacji, c) przyjmowanie wniosków i prowadzenie postępowanie postępowania administracyjnego w sprawach zasiłków, d) współdziałanie z innymi instytucjami w zakresie pomocy społecznej. 3. Poznanie specyfiki pracy pracownika socjalnego w jednostce (poznanie zakresu obowiązków i zadań pracownika socjalnego realizowanych w placówce) 4. Zapoznanie się z dokumentacją pracownika socjalnego: druki, kwestionariusze wywiadu, oświadczenia itp. 5. Nawiązanie kontaktów z osobami i rodzinami korzystającymi z pomocy społecznej świadczonej przez placówki. 6. Poznanie metod i technik pracy socjalnej stosowanych w jednostce. 7. Współdziałanie w rozpoznawaniu, zaspokajaniu oraz uaktywnianiu potrzeb indywidualnych i społecznych osób i rodzin wymagających wsparcia. 8. Kształtowanie umiejętności zawodowych związanych z pracą pracownika socjalnego. 9. Doskonalenie umiejętności pracy własnej wykorzystanie wiedzy zdobytej podczas studiów w praktyce. 10. Zebranie materiałów umożliwiających opracowanie i realizację projektów socjalnych. Formy i czas realizacji praktyki Student zobowiązany jest do odbycia praktyk, w tym: a) 3 tygodnie (nie mniej niż 75 godzin) praktyk zawodowych po semestrze drugim, b) 4 tygodnie (nie mniej niż 140 godzin) praktyk zawodowych po semestrze czwartym, c) 2 tygodnie (nie mniej niż 60 godzin) praktyki dyplomowej w semestrze szóstym. Zaleca się by praktyki realizowane w semestrze 2 i 4 odbywały się w różnych placówkach, instytucjach lub organizacjach. Czas trwania praktyk nie jest wliczany do liczby godzin zajęć kontaktowych w planie studiów. Student na kierunku Praca Socjalna w trakcie trwania praktyk powinien: - asystować w pracy wykonywanej przez opiekuna w placówce, wykonywać zgodnie z odbywaną praktyką zadania zlecone przez opiekuna, - przeprowadzić wywiad środowiskowy, - opracować plan pomocy w indywidualnym przypadku, - prowadzić dziennik praktyki, - uczestniczyć aktywnie w działaniach prowadzonych przez instytucję, w której odbywa praktykę, - aktywnie uczestniczyć w działaniach podejmowanych przez instytucję, - aktywnie uczestniczyć w działaniach na rzecz instytucji, w której odbywa praktykę, - gromadzić materiały na potrzeby opracowania projektu socjalnego (praktyka dyplomowa) System kontroli Praktyki zawodowe Proces odbywania praktyki zawodowej podlega kontroli wyznaczonego drogą formalną kierunkowego opiekuna praktyki. Do zadań opiekuna należą: - wyjaśnienie celu, formy i zasad zaliczania praktyk studentom, - konsultacja właściwego wyboru placówki, w której student planuje odbyć praktykę, - organizacja dokumentacji związanej z podpisaniem umowy ze strony UŚ (porozumienie między UŚ, a wybraną przez studenta placówką oraz skierowanie) - utrzymywanie kontaktu z instytucją, w której student odbywa praktyki (z instruktorem praktyki), - utrzymywanie kontaktu ze studentami w trakcie praktyk (w zależności od potrzeb), - przyjęcie dokumentacji z odbytych praktyk (dzienniczek praktyk, sprawozdanie, karta ocen), - omówienie praktyk na podstawie sprawozdań - wystawienie oceny Merytoryczną opiekę nad studentem odbywającym praktykę w danym ośrodku sprawuje Instruktor praktyki, czyli osoba będąca jego opiekunem i sprawująca nad nim bezpośrednią kontrolę. Na tym etapie poznawania doświadczeń zawodowych nie przewiduje się powierzenia studentom samodzielnego prowadzenia przypadków, będących przedmiotem zainteresowania pracowników placówki. Od studenta odbywającego praktykę wymaga się przede wszystkim: 1. Obecności w dniach i godzinach ustalonych z ośrodkiem. 2. Stałego kontaktowania się ze swoim Instruktorem praktyk, informowania go o wszystkich problemach i oczekiwaniach. 3. Dostosowania się do zasad, standardów i praktyk obowiązujących w placówce. 4. Szanowania poufności materiałów i informacji, do których będzie miał dostęp. 5. Okazywania gotowości do uczenia się i włączania we wszystko, co się będzie działo w ośrodku oraz wychodzenia naprzeciwko oczekiwaniom Instruktora. 6. Zebrania i zestawienia materiałów pozyskanych w trakcie praktyk oraz przedstawienia ich w formie sprawozdania z praktyk. Po zakończeniu praktyki Instruktor wydaje opinię poprzez wypełnienie karty ocen studenta, w której poświadcza liczbę godzin zrealizowanych w czasie trwania praktyki. Praktyka dyplomowa Opiekę nad praktyką dyplomową sprawują promotorzy. Studenci realizują ja głownie poprzez bezpośredni kontakt z placówkami i instytucjami, gdzie prowadzą badania, gromadzą materiały niezbędne do poprawnego opracowania projektów socjalnych lub podejmują próbę ich wdrożenia. Dokumentem poświadczającym realizację praktyk jest karta praktyk, na której studenci pozyskują poświadczenie w postaci pieczątek instytucji/organizacji. Jednym z istotnych efektów praktyki jest projekt socjalny będący pracą dyplomową i podlegający ocenie na odrębnych zasadach. Zaliczanie Zaliczenie praktyki studenckiej przez kierunkowego opiekuna praktyk odbywa się na podstawie dostarczonej dokumentacji zawierającej: - dzienniczek praktyki, - sprawozdanie z przebiegu praktyki, - opinię dyrekcji placówki lub opiekuna praktyki wraz z oceną. Dokumentacja powinna być dostarczona najpóźniej do 31 października, co umożliwia opiekunowi jej weryfikację i opracowanie całościowego sprawozdania. Za obowiązkowy wymiar praktyk student otrzymuje 11 punktów ECTS. Oprócz opisanych praktyk student zaznajamia się z funkcjonowaniem lokalnych placówek, instytucji i organizacji pozarządowych związanych z systemem pomocy społecznej w ramach zajęć: • Instytucje polityki i pomocy społecznej (publiczne, niepubliczne, monografia) Przykładowe placówki w których studenci kierunku Praca Socjalna mogą odbywać praktyki: Regionalne Ośrodki Pomocy Społecznej Gminne, Miejsko-Gminne i Miejskie Ośrodki Pomocy Społecznej Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie Urzędy Wojewodów (jednostki do spraw: polityki społecznej, pomocy i zabezpieczenia społecznego) Domy Pomocy Społecznej Centra Integracji Społecznej Ośrodki Interwencji Kryzysowej Centra Usług Socjalnych i Wsparcia Warsztaty Terapii Zajęciowej Jednostki organizacyjne właściwe w sprawach zatrudnienia i przeciwdziałania bezrobociu, działające na podstawie ustawy o pomocy społecznej, lub realizujące cele i zadania w ramach pomocy społecznej i pracy socjalnej Stowarzyszenia i fundacje działające w obszarze pomocy społecznej i pracy socjalnej
Warunki wymagane do ukończenia studiów:
Program studiów określa wykaz przedmiotów obowiązkowych i przedmiotów do wyboru oraz dodatkowe wymagania do ukończenia studiów pierwszego stopnia. Punkty otrzymuje się zaliczając przedmioty obowiązkowe i przedmioty, które student sam wybiera w czasie studiowania. Ogólne zasady systemu punktowego ECTS (European Credit Transfer System), na którym oparty jest system punktowy, określają liczbę punktów na semestr w wysokości 30 punktów ECTS. Na studiach pierwszego stopnia należy uzyskać łącznie 180 punktów ECTS. Warunki ukończenia studiów Studia pierwszego stopnia na kierunku praca socjalna trwają 6 semestrów. Aby ukończyć́ studia pierwszego stopnia należy spełnić́ następujące warunki: 1. zaliczyć przedmioty kierunkowe oraz przedmioty specjalnościowe 2. zrealizować dodatkowe wymagania zapisane w programie studiów 3. uzyskać́ co najmniej 180 punktów ECTS 4. zrealizować zapisane w planie studiów praktyki zawodowe oraz praktykę dyplomową 5. złożyć pracę dyplomową w postaci projektu socjalnego oraz zdać ustny egzamin dyplomowy (licencjacki).
Liczba punktów ECTS konieczna dla uzyskania kwalifikacji odpowiadających poziomowi studiów: 180
Uprawnienia zawodowe po ukończeniu studiów:
Na mocy Ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 z późn. zm. ukończenie kierunku uprawnia do wykonywania zawodu pracownika socjalnego.
Związek kierunku studiów ze strategią rozwoju, w tym misją uczelni:
Działania w ramach kierunku Praca socjalna wpisują się w aktualną strategię rozwoju Uniwersytetu Śląskiego uwzględniając przede wszystkim misję Uczelni, która otwierając się na nowe zjawiska i wymagania czasów jest strażnikiem wartości, a także wypełnia istotną służbę społeczną polegającą na wszechstronnym rozwijaniu osobowości oraz formowaniu twórczych postaw i duchowych aspiracji studentów, wnosząc swój wkład do kulturowego dziedzictwa społeczeństwa. Cel strategiczny 1: Zespołowa praca badawcza i badania naukowe na wysokim poziomie Kierunek Praca socjalna charakteryzuje się wysokim stopniem interdyscyplinarności co pozwala na ukazanie zagadnień w możliwie szerokiej perspektywie. Stwarza tym samym pole do badań i rozwoju nowych idei mających na celu wyjaśnianie przyczyn, ale przede wszystkim poszukiwanie sposobów rozwiązań problemów społecznych. Dlatego też kierunek kładzie duży nacisk na kształtowanie i rozwijanie umiejętności praktycznych swoich absolwentów. Badania zespołów naukowo-badawczych są prowadzone często przy partnerskim współudziale studentów którzy poznając specyfikę badań empirycznych mogą pogłębiać własne zainteresowania naukowe. Podstawowym obszarem aktywności badawczej zespołu naukowo-dydaktycznego w Instytucie Socjologii UŚ są badania podstawowe, rozwijane w ramach Zakładów. Poszczególne zespoły badawcze koncentrujące się wokół wybranych problemów, wzmacniają swoją skuteczność poprzez pozyskiwanie grantów badawczych umożliwiających finasowanie badań o wyższych parametrach jakościowych. Cel strategiczny 2: Innowacyjne kształcenie i konkurencyjna oferta dydaktyczna Kształcenie studentów na kierunku Praca socjalna odbywa się w systemie trzyletnich studiów licencjackich. Zgodnie ze zmianami wprowadzonymi reformą szkolnictwa wyższego profil studiów określa się jako praktyczny, bowiem szczególny akcent jest położony na kształcenie umiejętności i kompetencji, jakimi absolwenci powinni się cechować w zawodzie, ale również w życiu społecznym. Stąd następuje przesunięcie z biernego przyswajania wiedzy do aktywnego uczestnictwa w procesie kształcenia problemowego. Treści kształcenia przygotowują w głównej mierze do pełnienia istotnej roli pracownika socjalnego jako profesjonalisty, ale stanowią również niezbędne wyposażenie świadomego i wrażliwego uczestnika życia społecznego, człowieka o twórczej postawie, ciekawego nowych możliwości i gotowego do ciągłego rozwoju. Dążą do budowania świadomości szczególnego wpływu jaki mogą wywierać studenci w przyszłej roli zawodowej, stając się zdolnymi do inspirowania, kierowania i wspierania działań liderami społeczności lokalnych. Program ma przy tym strukturę elastyczną, co oznacza, że oprócz modułów obowiązkowych zawierających niezbędny kanon wiedzy i umiejętności profesjonalisty w zakresie pracy socjalnej, studenci mają możliwość wyboru tematyki, która interesuje ich szczególnie i w której planują się specjalizować. Taka formuła zapewnia możliwość ciągłego ulepszania programu oraz dostosowywania tematyki do zmieniającej się sytuacji i pojawiających się nowych zagadnień istotnych dla problematyki kierunku. Podkreślając znaczenie kształcenia ustawicznego, kierunek Praca socjalna jest realizowany również w formie niestacjonarnej, czym stwarza się możliwość uzupełniania wiedzy przez osoby aktywne zawodowo. Kontakt z absolwentami jest niejednokrotnie utrwalany także w ramach pozostałych, dostępnych form kształcenia jak studia podyplomowe lub szkolenia specjalizacji II stopnia w zawodzie pracownik socjalny. Wyjątkowo cenną współpracą są spotkania kadry dydaktycznej i absolwentów zatrudnionych w strukturach pomocy społecznej w ramach konferencji, seminariów, grup roboczych, spotkań eksperckich czy superwizji. Cel strategiczny 3: Aktywne współdziałanie z otoczeniem Studium Pracy Socjalnej, które powstało w 1994 jako część Instytutu Socjologii na Wydziale Nauk Społecznych, stanowiło odpowiedź na rosnące potrzeby edukacji w zakresie kształcenia profesjonalnych służb społecznych. Począwszy od 2009 roku Praca Socjalna funkcjonuje jako osobny kierunek. Wychodząc tym samym naprzeciw oczekiwaniom społecznym, przepisom prawnym (Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 z późn. zm.). oraz opierając się na bogatych doświadczeniach kadry naukowo-dydaktycznej i współpracujących interesariuszy zewnętrznych. Instytut socjologii jest w sposób naturalny związany ze środowiskiem ze względu na specyfikę badań i zainteresowań. Dbałość o wysoką jakość kształcenia znajduje wyraz w programie studiów opracowanym zgodnie z potrzebami i wymaganiami współczesnego rynku pracy oraz zgodnie z oczekiwaniami społecznymi. Stanowi to wynik wieloletniej i stałej współpracy z środowiskiem, w tym licznymi instytucjami i organizacjami pożytku publicznego zajmującymi się problemami społecznymi oraz zatrudniającymi absolwentów kierunku. Najmocniej zaakcentowaną i rozwiniętą płaszczyzną współpracy jest atrakcyjny program praktyk zawodowych, w trakcie których studenci nabywają i doskonalą umiejętności niezbędne do wykonywania zawodu. Znaczącym przejawem współpracy jest też wdrażanie w ośrodkach i placówkach pomocy społecznej najlepszych projektów socjalnych przygotowanych przez studentów w ramach prac dyplomowych, a będących oryginalnymi i celnymi propozycjami rozwiązania realnie zdiagnozowanych problemów. Na potrzeby instytucji polityki społecznej zespół naukowo-badawczy opracowuje specjalistyczne raporty, diagnozy społeczne oraz rekomendacje. Aktywnie uczestniczy zarówno w rolach ekspertów, jak i partnerów w seminariach, konferencjach i projektach badawczych inicjowanych przez interesariuszy zewnętrznych, co owocuje obustronnymi korzyściami i wzmacnia efektywność podejmowanych działań.
Procentowy udział liczby punktów ECTS dla każdego z obszarów kształcenia do którego odnoszą się efekty kształcenia w łącznej liczbie punktów ECTS: obszar nauk społecznych : 100%
WIEDZA
Po ukończeniu studiów absolwent:
posiada ogólną wiedzę na temat wybranych metod naukowych oraz zna zagadnienia charakterystyczne dla dyscypliny nauki niezwiązanej z kierunkiem studiów [PS1_W23]
zna i rozumie interdyscyplinarną specyfikę pracy socjalnej na tle nauk społecznych [PS_W01]
zna elementarną terminologię używaną w pracy socjalnej i rozumie jej pochodzenie oraz zastosowania w obszarze pokrewnych dyscyplin naukowych [PS_W02]
ma podstawową wiedzę o różnych rodzajach struktur społecznych, instytucjach życia społecznego (w tym w szczególności instytucjach wsparcia i pomocy dla jednostek, rodzin i ich otoczenia) [PS_W03]
rozumie i potrafi wyjaśnić wzajemne zależności pomiędzy strukturami i instytucjami społecznymi oraz ich elementami [PS_W04]
zna i rozumie specyfikę poszczególnych instytucji pomocowych; potrafi dokonać wyboru instytucji wsparcia adekwatnie do problemu [PS_W05]
ma podstawową, usystematyzowaną wiedzę o środowiskach rozwoju i funkcjonowania człowieka, ich specyfice i procesach w nich zachodzących [PS_W06]
zna rodzaje więzi społecznych oraz rozumie mechanizmy warunkujące dynamikę ich rozwoju i funkcjonowania [PS_W07]
ma elementarną wiedzę o uczestnikach działalności wspierającej i pomocowej (zarówno pomagających jak i wspieranych) [PS_W08]
ma uporządkowaną podstawową wiedzę na temat rozwoju i funkcjonowania człowieka w cyklu życia, w jego biologicznych, psychologicznych i społeczno-kulturowych aspektach [PS_W09]
zna wybrane koncepcje człowieka z obszaru nauk społecznych, psychologicznych, pedagogicznych i filozoficznych [PS_W10]
posiada elementarną wiedzę o projektowaniu i prowadzeniu badań w pracy socjalnej, w oparciu o wiedzę z zakresu badań społecznych, obejmującą problemy badawcze, sposoby pozyskiwania danych, metody, techniki i narzędzia badawcze [PS_W11]
zna podstawowe narzędzia diagnostyczne w pracy socjalnej [PS_W12]
ma elementarną wiedzę o procedurach i metodyce wykonywania typowych zadań pracownika socjalnego [PS_W13]
ma uporządkowaną wiedzę w zakresie norm społecznych i zasad etycznych w realizacji zawodu pracownika socjalnego [PS_W14]
ma elementarną wiedzę odnośnie procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego, ich prawidłowego przebiegu oraz barier i zakłóceń [PS_W15]
ma wiedzę dotyczącą różnych aspektów procesu pomagania oraz jego uwarunkowań [PS_W16]
ma podstawową wiedzę o funkcjach systemów społecznych, ich specyfice i kierunkach zmian ze szczególnym uwzględnieniem roli instytucji wsparcia [PS_W17]
zna podstawowe tradycyjne i współczesne nurty odnośnie poszczególnych struktur społecznych; wie jak kształtują się w zakresie dyscyplin pokrewnych [PS_W18]
zna historyczne podstawy pracy socjalnej [PS_W19]
posiada podstawową wiedzę z zakresu ochrony własności intelektualnej i rozumie jej znaczenie [PS_W20]
zna podstawowe teorie wyjaśniające różnorodność zachowań, obrazujące proces podejmowania decyzji i radzenia sobie w sytuacjach problemowych; rozumie różnorodne uwarunkowania tych procesów [PS_W21]
ma wiedzę w zakresie podstaw prawnych regulujących działalność w obszarze pracy socjalnej [PS_W22]

UMIEJĘTNOŚCI
Po ukończeniu studiów absolwent:
posiada umiejętność stawiania i analizowania problemów na podstawie pozyskanych treści z zakresu dyscypliny nauki niezwiązanej z kierunkiem studiów [PS1_U23]
potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem społecznych dysfunkcji [PS_U01]
potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pracy socjalnej oraz powiązanych nią dyscyplin w celu identyfikowania i analizowania problemów społecznych [PS_U02]
potrafi przygotować i przeprowadzić proste badania na potrzeby diagnozy problemu oraz dokonać podstawowej analizy i prezentacji ich wyników [PS_U03]
potrafi dokonać weryfikacji/selekcji zgromadzonego materiału oraz opracować podstawowe narzędzia diagnostyczne w pracy socjalnej [PS_U04]
posiada umiejętność dokonywania analizy motywacji i wzorów ludzkich zachowań oraz przyczyn poszczególnych procesów, zjawisk i problemów społecznych [PS_U05]
posiada umiejętność prognozowania sytuacji w różnych kontekstach pracy socjalnej [PS_U06]
potrafi dokonać podstawowej diagnozy problemów społecznych [PS_U07]
potrafi posługiwać się regułami i normami społeczno-etycznymi w działalności zawodowej w celu generowania rozwiązań konkretnych problemów społecznych [PS_U08]
ma elementarne umiejętności organizacyjne pozwalające na realizację celów związanych z projektowaniem i podejmowaniem profesjonalnych działań [PS_U09]
dostrzega i rozstrzyga dylematy w pracy pracownika socjalnego oraz potrafi przewidzieć konsekwencje podjętych decyzji [PS_U10]
posiada umiejętność animowania, inspirowania i wspierania do samodzielności osób w trudnej sytuacji [PS_U11]
potrafi dokonać analizy własnych działań i zidentyfikować obszary wymagające udoskonalenia [PS_U12]
potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje profesjonalne umiejętności korzystając z różnych źródeł [PS_U13]
potrafi dokonać analizy i oceny przydatności typowych metod, procedur i dobrych praktyk do realizacji zadań związanych z różnymi sferami aktywności pracownika socjalnego [PS_U14]
rozumie dynamikę i specyfikę wybranych problemów społecznych oraz potrafi dokonać ich analizy [PS_U15]
potrafi opracować projekt pomocy i wsparcia o charakterze interwencyjnym lub profilaktycznym dla jednostek, rodzin, grup i społeczności [PS_U16]
potrafi w sposób spójny wyrażać swoją opinię na piśmie w oparciu o własną wiedzę, zróżnicowane źródła i przy wykorzystaniu podstawowych ujęć teoretycznych różnych dyscyplin [PS_U17]
posiada sprawność przygotowania wystąpień ustnych w oparciu o zróżnicowane źródła, ze szczególnym uwzględnieniem zadań pracownika socjalnego [PS_U18]
posiada umiejętność prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw i poglądów [PS_U19]
posiada umiejętności w zakresie skutecznej komunikacji interpersonalnej [PS_U20]
potrafi posługiwać się językiem obcym w obszarze problematyki społecznej [PS_U21]
posiada podstawową umiejętność posługiwania się systemem informatycznym [PS_U22]

KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Po ukończeniu studiów absolwent:
Rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów, integrowania wiedzy z różnych dyscyplin oraz praktykowania samokształcenia służącego pogłębianiu zdobytej wiedzy [PS1_K10]
ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje weryfikacji własnych kompetencji, wykazuje chęć doskonalenia własnych umiejętności, wyznacza kierunki samorozwoju i kształcenia [PS_K01]
efektywnie organizuje własną pracę i krytycznie ocenia stopień jej zaawansowania [PS_K02]
wykazuje gotowość do aktywnej współpracy w grupach, organizacjach i instytucjach związanych z pomocą społeczną, pracuje w zespole pełniąc różne role i zadania [PS_K03]
rozumie odmienne postrzeganie życia społecznego przez osoby pochodzące z różnych środowisk [PS_K04]
adekwatnie określa priorytety w realizacji zadań i osiąganiu celów indywidualnych oraz zespołowych [PS_K05]
ma świadomość dylematów etycznych w pracy pracownika socjalnego; jest zdolny do etycznej refleksji; postępuje zgodnie z zasadami etyki zawodowej [PS_K06]
odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje wieloaspektowe działania w zakresie pracy socjalnej [PS_K07]
ma przekonanie o wadze zachowania się w sposób profesjonalny; zna prawidłowe źródła i sposoby doskonalenia posiadanej wiedzy i umiejętności; jest otwarty na nowe idee [PS_K08]
ma przekonanie o sensie i potrzebie podejmowania działań pomocowych w środowisku społecznym; jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych; wykazuje aktywność i wytrwałość w realizacji działań [PS_K09]
Program studiów odzwierciedla standardy kształcenia w obszarze pracy socjalnej, przyjęte lub określane przez: • Międzynarodowe Stowarzyszenie Szkół Pracy Socjalnej (IASSW), Global Standards for social work education and training for social work professions (http://www.iassw-aiets.org/ ). • Międzynarodowe Stowarzyszenie Pracowników Socjalnych (IFSW), (http://ifsw.org/) • Standardy ochrony i poprawy jakości szkolnictwa wyższego w Wielkiej Brytanii (http://www.qaa.ac.uk/Publications/InformationAndGuidance/Pages/Subject-benchmark-statement-Social-work.aspx)
Moduł Język wykładowy Forma zaliczenia Liczba godzin Punkty ECTS
Moduły podstawowe
Demografia społeczna [05-SP-N1-DS] polski egzamin wykład: 20
ćwiczenia: 12
4
Elementy ekonomii [05-SP-N1-EE2] polski zaliczenie wykład: 20 2
Elementy filozofii [05-SP-N1-EF2] polski egzamin wykład: 20
ćwiczenia: 10
3
Elementy psychopatologii i psychologii klinicznej [05-SP-N1-EP] polski egzamin wykład: 10
ćwiczenia: 6
warsztat: 4
2
Elementy socjologii [05-SP-N1-ELS] polski egzamin wykład: 20
ćwiczenia: 16
4
Ochrona własności intelektualnej [05-SP-N1-OWI] polski zaliczenie wykład: 8 1
Rozwój człowieka w cyklu życia (A) [05-SP-N1-RCA] polski egzamin wykład: 16
ćwiczenia: 8
warsztat: 6
4
Wprowadzenie do pedagogiki [05-SP-N1-WP] polski egzamin wykład: 16
ćwiczenia: 14
4
Wstęp do psychologii [05-SP-N1-WDP] polski egzamin wykład: 20
ćwiczenia: 12
4
Inne wymagania
Język obcy (ABC) [05-SP-N1-JO (ABC)] polski zaliczenie ćwiczenia: 30 2
Moduł Język wykładowy Forma zaliczenia Liczba godzin Punkty ECTS
Moduły podstawowe
Historia pracy socjalnej [05-SP-N1-HPS] polski egzamin wykład: 20
ćwiczenia: 14
4
Komunikacja interpersonalna [05-SP-N1-KI] polski zaliczenie wykład: 10
ćwiczenia: 6
warsztat: 4
2
Logika [05-SP-N1-L] polski egzamin wykład: 14
ćwiczenia: 14
3
Podstawy prawne zabezpieczenia społecznego [05-SP-N1-PPZS] polski zaliczenie wykład: 10 1
Psychologia społeczna [05-SP-N1-PSS] polski egzamin wykład: 20
ćwiczenia: 12
4
Rozwój człowieka w cyklu życia (B) [05-SP-N1-RCB] polski egzamin wykład: 16
ćwiczenia: 8
warsztat: 6
4
Socjologia mikrostruktur społecznych [05-SP-N1-SMS] polski egzamin wykład: 20
ćwiczenia: 14
4
Trening interpersonalny [05-SP-N1-TIN] polski zaliczenie warsztat: 8 1
Wprowadzenie do pracy socjalnej [05-SP-N1-WPS] polski zaliczenie ćwiczenia: 10
warsztat: 10
3
Inne wymagania
Język obcy (ABC) [05-SP-N1-JO (ABC)] polski zaliczenie ćwiczenia: 30 2
Technologia informacyjna [05-SP-N1-TI] polski zaliczenie laboratorium: 16 2
Moduł Język wykładowy Forma zaliczenia Liczba godzin Punkty ECTS
Moduły podstawowe
Metody badań społecznych [05-SP-N1-MBS] polski egzamin wykład: 20
ćwiczenia: 18
4
Polityka społeczna [05-SP-N1-POS] polski egzamin wykład: 20
ćwiczenia: 14
4
Praca socjalna w różnych obszarach problemów społecznych(A) [05-SP-N1-PSOPS(A)] polski zaliczenie seminarium: 8
warsztat: 8
3
Socjologia makrostruktur społecznych [05-SP-N1-SMAS] polski egzamin wykład: 20
ćwiczenia: 14
4
Teorie i metody pracy socjalnej z jednostką i rodziną [05-SP-N1-TMPS] polski egzamin wykład: 20
ćwiczenia: 10
warsztat: 10
5
Zagadnienia patologii i profilaktyki społecznej [05-SP-N1-ZPPS] polski egzamin wykład: 20
ćwiczenia: 8
warsztat: 6
4
Praktyki i zajęcia terenowe
Praktyka zawodowa(A) [05-SP-N1-PRAKZ (A)] polski zaliczenie praktyka: 120 4
Inne wymagania
Język obcy (ABC) [05-SP-N1-JO (ABC)] polski zaliczenie ćwiczenia: 30 2
Moduł Język wykładowy Forma zaliczenia Liczba godzin Punkty ECTS
Moduły podstawowe
Antropologia kulturowa [05-SP-N1-AK] polski egzamin wykład: 20
ćwiczenia: 10
3
Instytucje polityki i pomocy społecznej (publiczne)1 [05-SP-N1-IPIPSP1] polski zaliczenie konwersatorium: 8 1
Praca socjalna w różnych obszarach problemów społecznych(B) [05-SP-N1-PSOPS(B)] polski zaliczenie seminarium: 8
warsztat: 8
3
Przedmiot specjalizacyjny 1 [05-SP-N1-PS1] polski egzamin wykład: 10
ćwiczenia: 6
warsztat: 4
2
Seminarium dyplomowe (A) [05-SP-N1-SD(A)] polski zaliczenie seminarium: 10 2
Seminarium metodologiczne [05-SP-N1-SM] polski zaliczenie seminarium: 14 2
Socjologia dewiacji i kontroli społecznej [05-SP-N1-SDI] polski egzamin wykład: 16
ćwiczenia: 10
3
Statystyka [05-SP-N1-S] polski egzamin wykład: 10
ćwiczenia: 10
3
Struktura i organizacja pomocy społecznej [05-SP-N1-SIOPS] polski zaliczenie wykład: 14 2
System prawny pomocy społecznej [05-SP-N1-SPPS] polski zaliczenie wykład: 14 2
Teorie i metody pracy socjalnej z grupą i społecznościa lokalną [05-SP-N1-TIMP] polski egzamin wykład: 20
ćwiczenia: 10
warsztat: 10
4
Praktyki i zajęcia terenowe
Instytucje polityki i pomocy społecznej (publiczne)2 [05-SP-N1-IPIPSP2] polski zaliczenie warsztat: 8 1
Inne wymagania
Język obcy (D) [05-SP-N1-JO (D)] polski egzamin ćwiczenia: 30 2
Moduł Język wykładowy Forma zaliczenia Liczba godzin Punkty ECTS
Moduły podstawowe
Dziełania interpersonalne w pracy socjalnej [05-SP-N1-DIPS] polski egzamin wykład: 14
ćwiczenia: 10
warsztat: 4
2
Instytucje polityki i pomocy społecznej (niepubliczne)1 [05-SP-N1-IPIPSN1] polski zaliczenie konwersatorium: 8 1
Pedagogika specjalna [05-SP-N1-PS] polski egzamin wykład: 14
ćwiczenia: 14
2
Praca socjalna w różnych obszarach problemów społecznych(C) [05-SP-N1-PSOPS(C)] polski zaliczenie seminarium: 8
warsztat: 8
3
Prawo rodzinne i opiekuńcze [05-SP-N1-PRIO] polski zaliczenie wykład: 12 2
Projekt socjalny [05-SP-N1-PSOC] polski zaliczenie seminarium: 14 3
Przedmiot fakultatywny [05-SP-N1-PF] polski egzamin wykład: 10
ćwiczenia: 10
2
Seminarium dyplomowe (B) [05-SP-N1-SD(B)] polski zaliczenie seminarium: 14 4
Współczesne kierunki rozwoju pracy socjalnej [05-SP-N1-WKRPS] polski zaliczenie konwersatorium: 14 2
Praktyki i zajęcia terenowe
Instytucje polityki i pomocy społecznej (niepubliczne)2 [05-SP-N1-IPIPSN2] polski zaliczenie warsztat: 8 1
Praktyka zawodowa(B) [05-SP-N1-PRAKZ(B)] polski zaliczenie praktyka: 120 4
Inne wymagania
Moduł ogólnouczelniany [05-SP-N1-MODOG] polski zaliczenie wykład: 20 3
Wychowanie fizyczne [05-SP-N1-WF] polski zaliczenie ćwiczenia: 9 1
Moduł Język wykładowy Forma zaliczenia Liczba godzin Punkty ECTS
Moduły podstawowe
Aksjologia pracy socjalnej [05-SP-N1-APS] polski egzamin wykład: 10
ćwiczenia: 10
2
Działalność pożytku publicznego i wolontariat [05-SP-N1-DPPIW] polski zaliczenie ćwiczenia: 10 1
Edukacja ustawiczna i andragogika [05-SP-N1-EDU] polski egzamin wykład: 10
ćwiczenia: 10
2
Etyka społeczna [05-SP-N1-ESP] polski zaliczenie wykład: 14 1
Instytucje polityki i pomocy społecznej (monografia) 1 [05-SP-N1-IPIPSM1] polski zaliczenie konwersatorium: 8 1
Podstawy wiedzy o organizacji i zarządzaniu [05-SP-N1-PWOZ] polski egzamin wykład: 16
ćwiczenia: 10
3
Praca socjalna w różnych obszarach problemów społecznych(D) [05-SP-N1-PSOPS(D)] polski zaliczenie seminarium: 8
warsztat: 8
3
Przedmiot specjalizacyjny 2 [05-SP-N1-PS2] polski egzamin wykład: 10
ćwiczenia: 6
warsztat: 4
2
Seminarium dyplomowe (C) [05-SP-N1-SD(C)] polski egzamin seminarium: 16 6
Społeczeństwo obywatelskie [05-SP-N1-SPOB] polski zaliczenie wykład: 16 2
Superwizja pracy socjalnej [05-SP-N1-SPS] polski zaliczenie konwersatorium: 10
warsztat: 10
2
Praktyki i zajęcia terenowe
Instytucje polityki i pomocy społecznej (monografia) 2 [05-SP-N1-IPIPSM2] polski zaliczenie warsztat: 8 1
Praktyka dyplomowa [05-SP-N1-PRAKD] polski zaliczenie praktyka: 120 4