Teologia Kod programu: W7-SMTIP19.3.2020

Kierunek „teologia” prowadzony na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego stanowi klasyczną realizację projektu studiów teologicznych wyznaczonego w ramach Kościoła katolickiego przez normy konstytucji Sapientia christiana. Kierunek opiera się na pogłębionym studium filozofii (logika i teoria poznania, historia filozofii, antropologia, metafizyka, etyka), będącej wprowadzeniem do właściwego studium teologii. Ta zaś poznawana jest w kontekście rzetelnej wiedzy historycznej o początkach i rozwoju chrześcijaństwa. Trzon studiów stanowią teologia biblijna i teologia systematyczna (fundamentalna, dogmatyczna i moralna). Na ich bazie rozwijane są wiedza i umiejętności z innych dyscyplin, w szczególności duchowości, liturgiki, prawa kanonicznego, katolickiej nauki społecznej).

1. Student dokonuje wyboru seminarium i promotora, z listy zgłoszonych seminariów dyplomowych w danym roku akademickim. 2. Student wraz z promotorem ustala temat pracy dyplomowej. 3. Student składa podanie do Rady Wydziału o zatwierdzenie tematu pracy dyplomowej, po zaaprobowaniu go przez promotora, nie później niż przed rozpoczęciem ósmego semestru studiów. 4. Student składa pracę dyplomową wraz z kompletem dokumentów, nie później niż do 25 września. 5. Dziekan kieruje do recenzji pracę dyplomową, po przyjęciu jej przez promotora. 6. Dziekan przyjmuje recenzje pracy dyplomowej i ewentualnie wyznacza drugiego recenzenta (jeśli drugi recenzent oceni pracę negatywnie, nie może ona być podstawą ukończenia studiów). 7. Dziekan dopuszcza studenta do egzaminu dyplomowego po osiągnięciu wszystkich efektów kształcenia przewidzianych w programie kształcenia oraz po uzyskaniu pozytywnych ocen pracy dyplomowej. 8. Dziekan wyznacza komisję przeprowadzającą egzamin dyplomowy. 9. Dziekan ustala przewidywany terminu egzaminu dyplomowego, nie później niż w terminie 6 miesięcy od daty, o której mowa w pkt. 4. 10. Komisja przeprowadza ustny egzamin dyplomowy. 11. Dziekan ustala ewentualny termin poprawkowego egzaminu dyplomowego, nie wcześniej niż przed upływem 1 miesiąca i nie później niż po upływie 3 miesięcy, od daty pierwszego egzaminu (dziekan może wyznaczyć ostateczny, dodatkowy termin egzaminu, w przypadku uzyskania przez studenta oceny niedostatecznej w drugim, poprawkowym terminie egzaminu, w przypadku uzyskania oceny niedostatecznej z tego egzaminu, dziekan wydaje decyzję o skreśleniu z listy studentów). 12. Komisja egzaminacyjna ustala końcową ocenę na dyplomie, na podstawie protokołu egzaminu dyplomowego. 13. Dziekanat wystawia dyplom ukończenia studiów w terminie 30 dni od daty egzaminu dyplomowego.

Wydział Teologiczny UŚ pozostaje w swojej działalności naukowo-dydaktycznej w zgodzie z przyjętą 24 stycznia 2012 roku przez Senat UŚ „Strategią rozwoju Uniwersytetu Śląskiego na lata 2012–2020” oraz kieruje się Misją, która w swych podstawowych założeniach współbrzmi z Misją Uniwersytetu Śląskiego. Nie inne przekonanie pobudza wspólnotę Wydziału Teologicznego do działania na kierunku teologia, jak to, które leży u podstaw zabiegów czynionych przez Uniwersytet Śląski i przekłada się w praktyce na przeświadczenie o tym, że „myślenie o przyszłości w kategoriach szans i zagrożeń stanowi warunek istnienia i rozwoju każdej instytucji, w tym uniwersytetu”. W związku z powyższym cele strategiczne Wydziału Teologicznego na okres najbliższych lat, tj. po rok 2020, utożsamiają się z uniwersyteckimi i stanowią próbę harmonijnego przełożenia na grunt jednostki organizacyjnej Uniwersytetu Śląskiego czterech jego głównych celów strategicznych. Cel strategiczny 1: Zespołowa praca badawcza i badania naukowe na wysokim poziomie Zasadniczym obszarem aktywności badawczej zespołu naukowo-dydaktycznego w Wydziale Teologicznym UŚ jest strefa badań podstawowych, rozwijanych priorytetowo w ramach jego wewnętrznych jednostek strukturalnych, jakimi są Zakłady, a od roku akademickiego 2014/2015 – Katedry. Potrzebą chwili w okresie objętym strategią stają się silne zespoły badawcze, zogniskowane na badaniach o wysokim wskaźniku jakościowym. Sprawą w oczywisty sposób łączącą się z badaniami jest kwestia ich finansowania. Cieszy fakt, że w ostatnich latach wzrosła wysokość dotacji podstawowej, niemniej wzmocnieniu musi ulec skuteczność pracowników Wydziału w pozyskiwaniu grantów badawczych krajowych i zagranicznych. Cel strategiczny 2: Innowacyjne kształcenie i konkurencyjna oferta dydaktyczna Wydział Teologiczny UŚ jest jednostką badawczo-dydaktyczną, w związku z czym łączy w systemie swej działalności badania naukowe z kształceniem. Kształcenie studentów na kierunku teologia odbywa się w systemie jednolitych studiów magisterskich. Wprowadzana w życie reforma szkolnictwa wyższego mobilizuje do zmiany profilu patrzenia na proces edukacyjny. Chodzi o to, by był on pojmowany w kategoriach naszych absolwentów. Do tej pory uwagę pracowników naukowo-dydaktycznych przykuwała zbytnia troska o przekaz wiedzy i zdobywanie jej przez studentów, mało natomiast podkreślana była kwestia nabywanych w procesie kształcenia umiejętności i kompetencji, jakimi absolwenci powinni się cechować w ich życiu religijno-społecznym oraz zawodowym. Zasadniczym aspektem innowacyjnego charakteru kształcenia na Wydziale Teologicznym staje się więc w okresie objętym strategią rozwoju UŚ myślenie kategoriami efektów kształcenia. W praktyce powinno się to przekładać na zmianę sposobu kształcenia: z biernego przyswajania wiedzy na aktywne uczestnictwo w procesie kształcenia problemowego, z zachowaniem relacji mistrz-student. Ważne już dziś staje się dla nas również miejsce i rodzaj przyszłego zawodowego zaangażowania tych, którzy są teraz naszymi studentami – bo to powinno w dużej mierze determinować wcielane w życie programy studiów. W systemie kształcenia w naszym Wydziale obecny jest aspekt interdyscyplinarności (studenci innych kierunków studiują teologię – i odwrotnie), a także nabywana jest przez nas coraz bardziej cecha umiędzynarodowienia. Niełatwa sytuacja demograficzna kraju i znaczny spadek kandydatów na studia każe z nadzieją patrzeć na dotychczasową strategię Wydziału otwierania się na młodzież gimnazjalną i ponadgimnazjalną. Wiele w kwestii pozyskiwania kandydatów zależy od naszej organizacji naboru na studia oraz przemyślanej działalności informacyjnej o Wydziale i możliwościach studiowania na nim. Cenna jest w tym względzie szeroka i utrwalona już współpraca z Archidiecezjalnym Wydziałem Katechetycznym, czy bezpośrednio z katechetami, którzy mają żywy kontakt z młodzieżą, dzięki szkole lub parafialnemu duszpasterstwu młodzieżowemu. Pozostajemy otwarci na laureatów i finalistów różnych olimpiad. Wydział Teologiczny chce stwarzać szansę studiowania przez całe życie, w związku z czym zapobiegać będzie procesowi ubywania chętnych na studia niestacjonarne i podyplomowe. Cel strategiczny 3: Aktywne współdziałanie Wydziału Teologicznego z otoczeniem Wydział Teologiczny jest w sposób naturalny związany ze środowiskiem, w którym zaistniał i któremu pragnie służyć. Szczególnym obszarem współpracy Wydziału z otoczeniem jest szeroko pojęta kultura, która wyrasta i budowana jest na gruncie wiary – doświadczanej przez wspólnotę ochrzczonych, przeżywanej i z pokolenia na pokolenie przekazywanej, ale też zgłębianej, badanej, studiowanej i intelektualnie ugruntowywanej przez naszą społeczność akademicką. Motorem obopólnego przenikania się tych kwestii w omawianym obszarze jest przeświadczenie stron o wzajemnych korzyściach i szansach, przed jakimi stawia je okoliczność kontaktu z chrześcijaństwem. Chodzi bowiem o to, by budować pomost między kulturą i wiarą, życiowym doświadczeniem i wiedzą o ludzkim życiu, obecnych w nim problemach, ale też o możliwościach zaradzania im i wychodzenia im naprzeciw. Stąd otwarcie się na służenie otoczeniu specjalistami, zasobami bibliotecznymi, informatycznymi, a także zdobywanymi osiągnięciami. Współpraca Wydziału Teologicznego z otoczeniem obejmuje też współdziałanie z innymi Wydziałami Teologicznymi – w Polsce i poza jej granicami, szczególnie zaś w najbliższym nam regionie Środkowowschodnej Europy. Środowisko WTL zdobyło już na tym polu odpowiednie doświadczenia, niemniej potrzebą chwili stają się międzyuczelniane programy badawcze oraz programy kształcenia. Przed nami poszukiwanie i doskonalenie form współpracy z instytucjami archidiecezjalnymi, w celu zapewnienia transferu wyników badań do działalności duszpasterskiej Kościoła, jak też ożywienia współpracy w obszarze: teologia – duszpasterstwo – kultura środowiskowa. Dla zabezpieczenia sobie względnej stabilności w napływie kandydatów na studia, strategia rozwoju WTL zakłada podtrzymywanie i doskonalenie form współpracy ze szkołami gimnazjalnymi i ponadgimnazjalnymi, a także pracującymi w nich katechetami. Szczególną potrzebą chwili jest dla WTL nawiązywanie i zacieśnianie kontaktów z przyszłymi pracodawcami dla naszych absolwentów. Cel strategiczny 4: Systemowe Zarządzanie Wydziałem Teologicznym W mówieniu o zarządzaniu Wydziałem Teologicznym ma się na myśli wszystkie jego zasoby, zachodzące w nim procesy, zgłębianą w nim i przekazywaną wiedzę, jak też finanse. W planie strategii rozwoju Wydziału na przestrzeni najbliższych lat chodzi o zarządzanie strategiczne i systemowe. Przez strategiczne rozumie się zogniskowane na wybranej grupie celów, których osiągnięcie gwarantuje wyższą jakość i dynamiczny rozwój, połączony z zapewnieniem elementu konkurencyjności. W zmierzaniu ku takim celom pomocna jest identyfikacja kluczowych dla Wydziału czynników wpływu i procesów zmian, jak też zaznajomienie się z dynamiką ich zachodzenia. Metodą na strategiczny system zarządzania jest koordynacja i integracja działań w różnych obszarach funkcjonowania Wydziału. Stąd ważnym elementem omawianego typu zarządzania jest planowanie – średnio i długookresowe. Kierowanie Wydziałem w oparciu o zarządzanie systemowe stwarza realną szansę na zabezpieczenie się przed intuicyjnością czy uznaniowością w podejmowaniu decyzji, jak też na równomierne traktowanie każdej ze składowych części Wydziału. W tym względzie nabiera znaczenia koordynująca rola administracji wydziałowej. Omawiany system zarządzania wymusza pozytywny stosunek do kwestii wewnętrznej organizacji Wydziału i zatrudnienia w nim, a także uproszczenie procesu decyzyjnego. Monitoring wszystkich ważnych strategicznie działań Wydziału zapewni wdrażany System Kontroli Zarządczej. Ważną funkcję integracyjną spełnia w środowisku WTL czynnik informatyczny, bo dzięki niemu łatwiejsza jest wzajemna komunikacja i dostępność, poprawia się jakość przekazu informacji i zwiększa stopień samoobsługi kandydatów na studia, studentów, doktorantów oraz pracowników, którzy mogą korzystać z usług dostępnych w Internecie. Systemowe, tzn. poddane konkretnej opcji rozwoju WTL, będzie też zarządzanie w sferze zatrudnieniowej.