Informatyka stosowana Kod programu: W4-S1IS19.2023

Charakterystyka kierunku Informatyka stosowana Zaplecze kadrowe kierunku Informatyka stosowana opiera się na kadrze dydaktyczno-naukowej Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego, składającej się z wysokiej klasy specjalistów w dziedzinach nauk ścisłych i przyrodniczych oraz nauk inżynieryjno-technicznych, w tym informatyce, ale także matematyce, fizyce, chemii, inżynierii materiałowej i biomedycznej. Ten zakres kompetencji pozwala merytorycznie i formalnie na prowadzenie kierunków informatycznych o różnych programach studiów. Z punktu widzenia poziomu prowadzonych studiów optymalnym jest zbliżenie profilu kształcenia na kierunku informatycznym do szerokiego spektrum badań naukowych prowadzonych w poszczególnych instytutach i grupach badawczych. Kierunek o nazwie Informatyka stosowana jest zgodny z tym wymogiem. Pod nazwą “stosowana” kryją się klasyczne zastosowania w rozwiązywaniu typowo informatycznych zadań, jak na przykład administracja systemami operacyjnymi czy modelowanie, eksploracja i zarządzanie baz danych. Jednak będą eksponowane także zastosowania informatyki w różnorodnych zadaniach inżynierskich i naukowych, m. in. takich jak: techniki pomiarowe, modelowanie numeryczne, programowanie mikrokontrolerów czy robotyka. Bardzo ważnym aspektem będzie dbałość o włączanie do kształcenia nowoczesnych metod i technologii informatycznych, przykładowo metod sztucznej inteligencji i związanej z nią inżynierii danych, co umożliwi studentom poznanie wymagań stawianych przez pracodawców inżynierom informatykom, zaczynającym swoją karierę zawodową. Profil absolwenta Informatyki stosowanej: Inżynier informatyk, znający kilka języków programowania, teoretyczne podstawy programowania oraz mający szeroką wiedzę o współczesnych systemach informatycznych, w tym systemach wbudowanych, środowiskach wirtualizacji i usługach chmurowych, który potrafi wykorzystać w swojej pracy zawodowej inspiracje naukowe z różnych dyscyplin obejmowanych przez dziedziny nauk ścisłych i technicznych oraz inżynieryjno-technicznych, ze szczególnym uwzględnieniem modelowania, obróbki danych i technologii pomiarowych. Oznacza to, że ważną cechą absolwenta informatyki stosowanej będzie umiejętność wieloaspektowego spojrzenie na problematykę zastosowań informatyki, co umożliwi rozwiązywanie różnorodnych problemów w sposób skuteczny i innowacyjny i uczyni zdolnym do konstruktywnego włączenia się w podejmowanie wyzwań zawodowych i cywilizacyjnych, mających zwykle charakter interdyscyplinarny. W ramach studiów nacisk zostanie położony na umiejętność praktycznego wykorzystania zdobywanej wiedzy. Absolwenci tego kierunku będą posiadali odpowiednie kwalifikacje, aby pracować na najbardziej prestiżowych stanowiskach w branży informatycznej, a także w innych dziedzinach gospodarki, posiadając zarówno szerokie kompetencje informatyczne, jak i tzw. "miękkie" w zakresie interakcji z otoczeniem, pracy zespołowej czy też sztuki prezentacji. Program studiów: Naczelnym paradygmatem nauczania na Informatyce stosowanej będzie gruntowne opanowanie reguł i dobrych praktyk zarówno programowania, jak i elementów metodologii z zakresu nauk ścisłych i inżynieryjno-technicznych. Kolejne kursy programowania będą integralną częścią systemowego rozwiązania mającego na celu nauczenie samodzielnego rozwiązywania problemów z użyciem komputera. Ponadto, opierając się na dotychczasowych doświadczeniach w prowadzeniu tego kierunku studiów, zmodyfikowany program kształcenia na informatyce stosowanej będzie umożliwiał co najmniej dwa profile kształcenia, które nie są ujęte formalnie w formie specjalności bądź ścieżki programowej, ale będą realizowane poprzez grupę modułów kierunkowych do wyboru. Dzięki nim student informatyki stosowanej sam będzie mógł zdecydować, czy wybierze jeden z oferowanych profili w całości czy też będzie wolał zaprojektować swój własny profil hybrydowy, korzystając z modułów kierunkowych do wyboru z obydwu profili. Pierwszy z nich będzie profilem najbardziej zintegrowanym z prowadzonymi badaniami i technologiami wykorzystywanymi w badaniach z zakresu nauk ścisłych oraz inżynieryjno-technicznych. Szczególny nacisk zostanie położony na samodzielne rozwiązywanie problemów informatycznych i inżynieryjnych, w tym na ich klasyfikację pod kątem złożoności, możliwych metod rozwiązania i implementację rozwiązań. Komplementarnie do klasycznego podejścia, w którym dużą wagę przywiązuje do programowania tzw. front-endu absolwenci, którzy wybiorą ten profil studiów, będą raczej biegli w tworzeniu algorytmów back-endów. Studenci będą rozwiązywali problemy oparte na realnych zagadnieniach związane z przetwarzaniem danych, analizą obrazu, modelowaniem komputerowym czy algorytmami optymalizacji. Istotną rolę będzie odgrywała umiejętność wykorzystania technologii wbudowanych. Drugi będzie profilem, dającym kompetencje w zakresie użytkowania, konfigurowania i zarządzania dużymi systemami informatycznymi. Środek ciężkości zostanie położony w tym przypadku na technologie sieciowe i bazy danych w zastosowaniach do informatyzacji zarządzania przedsiębiorstwem oraz komputerowego wspomagania produkcji. Dlatego w ramach zajęć istotny blok programowy będą stanowić nowoczesne technologie baz danych, sieci komputerowych, wirtualizacji i konteneryzacji infrastruktury informatycznej, w tym technologie chmurowe. Student oprócz przyswojenia wiedzy z przedmiotów podstawowych, takich jak systemy operacyjne, sieci komputerowe i bazy danych, nabędzie umiejętności praktycznych w szerokim zakresie zagadnień specjalistycznych, wśród których należy wymienić administrację baz i hurtowni danych, sieci komputerowych i systemów operacyjnych, projektowanie baz i hurtowni danych oraz sieci komputerowych, eksplorację danych w systemach transakcyjnych i analitycznych, narzędzia analityki biznesowej jako element współczesnych systemów zarządzania przedsiębiorstwem. Wsparciem planowanych działań dydaktycznych będzie intensyfikacja naszej wieloletniej współpracy w zakresie kształcenia z wiodącymi firmami, które wnoszą istotny wkład w rozwój technologii informatycznych. W ramach korporacyjnych programów edukacyjnych, takich jak Oracle Academy i Cisco Academy, damy studentom możliwość poznawania profesjonalnych urządzeń i oprogramowania oraz zdobycia pierwszych certyfikatów zawodowych honorowanych na całym świecie, które ułatwią im wejście na rynek pracy. Należy podkreślić, że konieczność zachowania dużych możliwości adaptacyjnych do dynamicznie zmieniających się potrzeb rynku pracy a także oczekiwania studentów, skłoniły do zastąpienia systemu z góry ustalonych specjalności czy ścieżek programowych, systemem tworzącym dużą pulę przedmiotów do wyboru. Ich zakres tematyczny będzie dostosowywany do bieżącej potrzeby - wynikającej m.in. z intensywnej współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Nasze intencje znajdują istotne, dodatkowe wsparcie w modułach obszarowych do wyboru, wprowadzonych zgodnie z nową koncepcją studiów w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Dzięki nim absolwent informatyki stosowanej zdobędzie także tzw. kompetencje "miękkie". Warto zaznaczyć, że w regularnych spotkaniach z nami przedstawiciele interesariuszy zewnętrznych, jakim są głównie firmy z branży IT, zgłaszają coraz większą potrzebę również tego typu kompetencji swoich obecnych i przyszłych pracowników. W efekcie, jesteśmy przekonani, że poza starannym kształceniem w zakresie informatyki i technologii informatycznych, student uzyska w toku studiów interesujące dla niego a jednocześnie atrakcyjne na rynku pracy: wiedzę i umiejętności dostosowane do aktualnych trendów w branży IT oraz kompetencje, pozwalające na skuteczne podjęcie przyszłych wyzwań technologicznych i cywilizacyjnych, a także potencjał do ustawicznego samorozwoju i aktualizowania swoich kompetencji zawodowych.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu dyplomowego jest osiągnięcie efektów uczenia się przewidzianych w programie studiów oraz uzyskanie poświadczenia odpowiedniego poziomu biegłości językowej w zakresie języka obcego. Warunkiem ukończenia studiów jest złożenie egzaminu dyplomowego z wynikiem co najmniej dostatecznym. Absolwent otrzymuje dyplom ukończenia studiów wyższych potwierdzający uzyskanie kwalifikacji odpowiedniego stopnia. Szczegółowe zasady przeprowadzania egzaminu dyplomowego określa regulamin dyplomowania.

Praktyki zawodowe są integralną częścią programu studiów, realizowanego przez studentów na poszczególnych kierunkach, poziomach, profilach i formach studiów. Praktyki mają pomóc w skonfrontowaniu wiedzy zdobytej w trakcie studiów z wymaganiami rynku pracy, zdobyciu umiejętności przydatnych w zawodzie, poznaniu praktycznych zagadnień związanych z pracą na stanowiskach, do których student jest przygotowywany w trakcie trwania studiów. Praktyki mają oswoić studenta z profesjolektami właściwymi dla konkretnej branży oraz kulturą pracy. Zasady organizacji praktyk określa zarządzenie Rektora. Szczegółowe zasady odbywania praktyk z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych kierunków określa kierunkowy regulamin praktyk zawodowych, w szczególności: efekty uczenia się założone do osiągnięcia przez studenta podczas realizacji praktyki zawodowej, ramowy program praktyk zawierający opis zagadnień, wymiar praktyki (liczba tygodni godzin); formę praktyki (ciągła, śródroczna), kryteria wyboru miejsca odbywania praktyki, obowiązki studenta przebywającego na praktyce, obowiązki opiekuna akademickiego praktyki, warunki zaliczenia praktyki zawodowej przez studenta oraz warunki zwolnienia w całości lub części z obowiązku odbycia praktyk. Liczbę ECTS i liczbę godzin określa plan studiów.

Kierunek informatyka stosowana jest zgodny z przyjętą strategią rozwoju i misją uczelni i jego efekty uczenia się są zgodne z potrzebami społeczno-gospodarczymi. “Strategia Rozwoju Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach na lata 2020-2025” przyjęta przez Senat Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach w dniu 24 września 2019 roku zakłada fundamentalną zmianę paradygmatu działalności, prowadzącą do "przekształcenia Uniwersytetu Śląskiego w uczelnię badawczą", co wymaga "podjęcia działań strategicznych, których efektem w krótkim czasie powinien być wzrost jakości badań naukowych i kształcenia dorównującego najlepszym uniwersytetom krajowym i bardzo dobrym uniwersytetom europejskim". Wychodząc z warunków konkursu w programie "Inicjatywa doskonałości - uczelnia badawcza", w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach należy podejmować działania zgodne z 5 priorytetowymi celami operacyjnymi tego programu, wśród których jest "podniesienie jakości kształcenia studentów i doktorantów, w szczególności na kierunkach i w dyscyplinach związanych z priorytetowymi obszarami badawczymi (POB), między innymi włączenie ich w badania naukowe". W tym zakresie należy zaznaczyć, że kierunek informatyka stosowana jest ściśle związany z POB 2 ("Nowoczesne materiały i technologie oraz ich społeczno-kulturalne implikacje"), ale w trakcie studiów, w ramach rozwiązywania różnych zadań i problemów oraz realizacji projektów, w tym inżynierskiego projektu dyplomowego, studenci informatyki stosowanej zetkną się także z tematami badawczymi, które należą do innych POB 1, 3 - 5. W “Strategia Rozwoju Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach na lata 2020-2025” określono działania i kluczowe obszarowe cele operacyjne, które umożliwią osiągnięcie celu strategicznego, jakim jest przekształcenie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach w uczelnię badawczą o międzynarodowym znaczeniu i prestiżu, wyodrębniając kierunki działań strategicznych w kilku obszarach. W obszarze "KSZTAŁCENIE I STUDENCI" zostały zdefiniowane następujące kluczowe cele operacyjne: Cel 1: Strategiczne modelowanie oferty dydaktycznej Cel 2: Umiędzynarodowienie kształcenia  Cel 3: Doskonalenie efektywności metod kształcenia i skuteczności narzędzi ewaluacji  Cel 4: Stałe podnoszenie jakości warunków studiowania zgodnie z ideą projektowania uniwersalnego  Kierunek informatyka stosowana w istotny sposób przyczynia się do realizacji wymienionych celów operacyjnych w obszarze "KSZTAŁCENIE I STUDENCI" . W ramach obszarowego celu operacyjnego 1 modyfikacja kierunku informatyka stosowana jest elementem działań 1, 4 i 6, ponieważ została przygotowana zgodnie z nową koncepcją kształcenia na studiach pierwszego stopnia, uwzględniając potencjał uczelni, głównie Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych, ale także innych wydziałów w zakresie otwartej oferty modułów, w tym modułów obszarowych, wspierających kształcenie kierunkowe. Kierunek informatyka stosowana jest istotnie powiązany z badaniami prowadzonymi w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach w dyscyplinie informatyka, która jest dyscypliną wiodącą dla tego kierunku studiów. Jak już wspomniano, studenci informatyki stosowanej zetkną się również z problemami badawczymi w innych dyscyplinach reprezentowanych w POB 2, a nawet w pozostałych priorytetowych obszarach badawczych. Co równie ważne, efekty uczenia się i treści programowe tego kierunku studiów są zgodne z potrzebami społeczno-gospodarczymi, które są artykułowane przez interesariuszu zewnętrznych, w tym przedstawicieli średnich i dużych firm z branży IT, które mają swoje siedziby w województwie śląskim, ale także takich, których działalność gospodarcza ma zasięg globalny. Warto dodać, że dywersyfikacja oferty kierunków informatycznych daje lepszą możliwość wyboru kandydatom na studia i zachęca do studiowania większe grono osób o różnych zainteresowaniach w zakresie informatyki. W konsekwencji więcej osób może podjąć studia II stopnia na kierunku informatyka w Uniwersytecie Śląskim, spośród który łatwiej będzie wyłonić kandydatów do Szkoły Doktorskiej Uniwersytetu Śląskiego w dyscyplinie informatyka. W ten sposób wsparte zostaną starania dyrekcji Instytutu Informatyki, zmierzające do intensyfikacji badań naukowych. Przykłady takiej ścieżki kształcenia, rozpoczynającej się na kierunku informatyka stosowana, która przechodzi później w podjęcie badań naukowych są już obecnie znane i istnieje perspektywa jej rozwoju w przyszłości. W ramach obszarowego celu operacyjnego 2 kierunek informatyka stosowana zmierza do realizacji działania 3 lub 4, przyjmując zgodne z nową koncepcją studiów wymogi zaliczania wybranych przedmiotów prowadzonych w języku angielskim. W obrębie działań 5 - 8 będą kontynuowane starania o zdobywanie projektów w ramach takich programów jak Erasmus+, które już podjęto. Również działanie 1 może znaleźć swoje w odzwierciedlenie w w modułach kierunkowych do wyboru, z których część będzie mogła być prowadzona w języku angielskim, a nie tylko z wykorzystaniem materiałów anglojęzycznych, co jest powszechne w kształceniu na kierunku informatyka stosowana ze względu na wymagania zawodowe. W ramach obszarowego celu operacyjnego 3 kierunek informatyka stosowana jest otwarty na wspieranie tutoringu i mentoringu (działanie 4) na wysokim poziomie dzięki odpowiednio przygotowanej kadrze, w tym z doświadczeniem mistrza dydaktyki. Natomiast w obrębie działania 3 kierunek informatyka stosowana oferuje nowoczesne metody kształcenia oparte na wirtualizacji infrastruktury informatycznej i zdalnego dostępu do niej, które znacznie ułatwiają pracę własną studentów oraz umożliwiają studentom poznanie w praktyce współczesnych systemów informatycznych, które są powszechnie wykorzystywane nie tylko w branży IT, ale wielu innych gałęziach gospodarki i w badaniach naukowych. Podobnie opracowane materiały dydaktyczne będą dostępne zdalnie dla studentów i w wielu przypadkach, wzorem uczelni takich jak MIT, dla ogółu społeczeństwa, co z pewnością wpłynie pozytywnie na markę Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W zakresie działań 2 i 5 dyrekcja kierunku monitoruje jakość kształcenia, wyciągając wnioski z ankietyzacji pracy dydaktycznej oraz organizując spotkania z pracownikami i studentami w celu omówienia problemów występujących w procesie dydaktycznym. Realizacja tych zadań jest istotnie wspierana przez Zespół ds. Zapewnienia Jakości Kształcenia na kierunku informatyka stosowana. W przypadku kierunku informatyka stosowana wspomniane działanie 3 obszarowego celu operacyjnego 3 ma ścisły związek z działaniami obszarowego celu operacyjnego 4. Zarówno nauczyciele akademiccy, prowadzący zajęcia na kierunku informatyka stosowana, jak i infrastruktura Kampusu Chorzowskiego Uniwersytetu Śląskiego jest przygotowana do hybrydowego i zdalnego trybu zajęć dydaktycznych. Ponadto kadra kierunku informatyka stosowana podnosi swoje kwalifikacje dydaktyczne poprzez uczestniczenie w szkoleniach, poświęconych różnym metodom i aspektom pracy ze studentami, odwołującym się do idei projektowania uniwersalnego.