Geologia Kod programu: W2-S2GE19.2022

Studenci geologii II stopnia zdobywają zaawansowaną wiedzę z zakresu podstawowych nauk o Ziemi. Obejmuje ona zagadnienia geologii poszukiwawczej, stratygrafii i paleontologii oraz metody jakimi się one posługują, pogłębioną wiedzę z zakresu mineralogii, petrologii i geochemii przydatną w rozwiązywaniu współczesnych problemów środowiskowych, zaawansowane zastosowania techniki komputerowej w naukach o Ziemi i podstawy geologii stosowanej niezbędne dzisiejszemu specjaliście. Studia uczą rozwiązywania teoretycznych problemów i praktycznych zadań geologicznych z zakresu geologii poszukiwawczej i złożowej oraz ochrony i waloryzacji powierzchni na potrzeby gmin, instytucji i inwestorów prywatnych, projektowania prac geologicznych w celu poszukiwań geologicznych i kartografii geologicznej, wykorzystywania i wizualizowania danych geologicznych, interpretowania zdjęć satelitarnych i lotniczych. W trakcie studiów studenci nabywają umiejętności wykorzystywania w praktyce poznanych metod produkcji szkieł, monokryształów, półprzewodników, materiałów ceramicznych i ogniotrwałych, stosowania nowoczesnych instrumentalnych metod badań minerałów, skał i innych produktów. Studenci dowiadują się jak odtwarzać chronologię zdarzeń geologicznych na Ziemi, badać wiek skał, praktycznie stosować metody analizy zespołów organizmów kopalnych, rekonstruować paleośrodowiska i warunki paleoekologiczne, rozpoznawać taksonomię wybranych grup fauny kopalnej. Absolwent będzie potrafił analizować zanieczyszczenia atmosfery, hydrosfery i litosfery, wykorzystywać metody monitoringu właściwe dla każdej ze sfer do projektowania działań naprawczych i remediacji środowiska, pracować z wykorzystaniem najnowszej aparatury, programów interpretacyjnych, baz danych stosowanych w geologii. Ponadto będzie umiał podejmować decyzje w kwestii gospodarowania zasobami wody, kopalin, energii, również tej pochodzącej z odnawialnych źródeł. Dzięki znajomości języka obcego oraz posiadaniu kompetencji społecznych studenci i absolwenci potrafią pracować w międzynarodowych zespołach badawczych. Specyfiką tych studiów są małe grupy ćwiczeniowe, ułatwiony dostęp do zaawansowanej aparatury laboratoryjnej, indywidualna opieka nauczyciela akademickiego sprzyjająca nawiązywaniu relacji „mistrz – uczeń”. Studenci są włączani do prac w ramach programów badawczych, mają możliwość prowadzenia własnych badań naukowych i tworzenia na tej podstawie publikacji naukowych. Mają także możliwość pracy z wykorzystaniem najnowocześniejszej i jedynej w Polsce aparatury do badań zanieczyszczeń atmosfery zamontowanej w balonie na ogrzane powietrze. Na Wydziale Nauk Przyrodniczych działa unikatowe Międzynarodowe Centrum Badań Polarnych umożliwiające badania obszarów podbiegunowych oraz Śląskie Centrum Wody, które kompleksowo zajmuje się problematyką wodną. Marka „absolwent geologii UŚ” jest uznana w branży, a absolwenci z reguły znajdują pracę w zawodzie. Niektórzy, po kilku latach, tworzą własne firmy, chętnie zatrudniają w nich młodsze koleżanki i kolegów, z którymi łączy ich więź studiowania u tych samych nauczycieli akademickich. Nasi absolwenci pracują między innymi w: • uczelniach i instytutach badawczych w Polsce i na świecie, firmach doradczo – eksperckich, • służbach geologicznych w Polsce i na świecie (Wielka Brytania, Australia, Dania, Belgia), • instytucjach zajmujących się finansowaniem, gospodarowaniem i zarządzaniem działalnością geologiczną, górniczą, ochroną środowiska, gospodarką wodną, energetyką (Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Państwowe Gospodarstwo Wodne – Wody Polskie, starostwa powiatowe, urzędy wojewódzkie, urzędy górnicze), • gospodarce komunalnej (zaopatrzenie w wodę, zagospodarowywanie odpadów, oczyszczanie ścieków), laboratoriach, • firmach związanych z ochroną środowiska (sporządzanie raportów OOŚ, projektowanie rozwiązań i urządzeń wspomagających ochronę środowiska, kancelarie prawne), • przemyśle górniczym (kopalnie głębinowe, odkrywkowe surowców energetycznych, rud metali, surowców skalnych i chemicznych); energetycznym, chemicznym, hutniczym, budownictwie zwłaszcza drogowym i wodnym, koncernach poszukiwawczych w Polsce i na świecie, lub prowadzą własne firmy. Studia na kierunku geologia dają także podstawy do kontynuacji nauki na czteroletnich studiach doktoranckich w jednej z dwóch Szkół Doktorskich: Szkole Doktorskiej w Uniwersytecie Śląskim oraz Międzynarodowej Szkole Doktorskiej przy Centrum Studiów Polarnych. Program studiów nie przewiduje obowiązkowych praktyk zawodowych, ale studenci mają możliwość odbycia takich praktyk jako przedmiotu nieobowiązkowego. Informacja o odbyciu takich praktyk jest umieszczana w suplemencie do dyplomu ukończenia studiów. Studia trwają cztery semestry i kończą się nadaniem tytułu magistra. Rekrutacja na studia II stopnia odbywa się na podstawie kolejności zgłoszeń w Internetowym Systemie Rejestracji Kandydatów (IRK). W przypadku większej liczby zgłoszeń niż wynosi limit miejsc utworzony zostanie ranking kandydatów na podstawie ogólnej oceny ze studiów I stopnia. Na studia będą przyjmowane osoby z największą liczbą punktów, aż do wypełnienia limitu miejsc. Na początku każdego semestru student zobowiązany jest zalogować się w systemie USOS na wszystkie zajęcia przewidziane planem studiów. Po uzyskaniu zaliczeń i zdaniu wszystkich przewidzianych planem studiów egzaminów student zobowiązany jest złożyć (za pomocą systemu USOS) podanie, celem rozliczenia sesji i wpisania na kolejny semestr. Warunkiem ukończenia studiów II stopnia jest:  zaliczenie wszystkich modułów przewidzianych w programie studiów,  uzyskanie 120 punktów ECTS,  przygotowanie pracy dyplomowej magisterskiej,  jej akceptacja przez promotora,  umieszczenie w Archiwum Prac Dyplomowych w terminie przewidzianym w regulaminie studiów,  uzyskanie pozytywnego wyniku z egzaminu dyplomowego. Organizacja uzyskania dyplomu jest opisana w odrębnym dokumencie.

Proces dyplomowania odbywa się zgodnie z zasadami przyjętymi w: 1) Regulaminie studiów w Uniwersytecie Śląskim - załącznik do Uchwały Senatu Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 27 kwietnia 2021 roku. 2) Zarządzeniem nr 201 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 23 listopada 2021 roku w sprawie wprowadzania procedury składania i archiwizowania pisemnych prac dyplomowych w bazie elektronicznej. Informacje o proponowanej tematyce prac dyplomowych magisterskich student pozyskuje z Archiwum Prac Dyplomowych (APD) lub zgłasza się do wybranego nauczyciela akademickiego (w stopniu co najmniej doktora) z własną propozycją tematu. Wprowadzenie uzgodnionego z promotorem tekstu pracy dyplomowej do APD jest warunkiem koniecznym do uzyskania oceny pozytywnej z seminarium magisterskiego, a tym samym do zaliczenia ostatniego semestru studiów i uzyskania możliwości dopuszczenia do egzaminu dyplomowego.

Program nie przewiduje praktyk zawodowych.

Warunkiem ukończenia studiów II stopnia jest:  zaliczenie wszystkich modułów przewidzianych w programie studiów,  uzyskanie 120 punktów ECTS,  przygotowanie pracy dyplomowej magisterskiej,  jej akceptacja przez promotora,  umieszczenie w Archiwum Prac Dyplomowych w terminie przewidzianym w regulaminie studiów,  uzyskanie pozytywnego wyniku z egzaminu dyplomowego.

(brak informacji)

Zakres i założenia kształcenia na kierunku geologia są ściśle powiązane z działalnością badawczą, która pokrywa się z Priorytetowymi Obszarami Badawczymi (POB) wskazanymi w „Strategii rozwoju Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach na lata 2020-2025 ” POB 1: Harmonijny rozwój człowieka – troska o ochronę zdrowia i jakość życia; POB 2: Nowoczesne materiały i technologie oraz ich społeczno-kulturowe implikacje; POB 3: Zmiany środowiska i klimatu wraz z towarzyszącymi im wyzwaniami społecznymi; POB 5: Badanie fundamentalnych właściwości natury. Kształcenie to oparte jest na następujących założeniach: 1. Modyfikacje programów dla II poziomu studiów z uwzględnieniem prognoz dla rozwoju szkolnictwa wyższego zawartych w Agendzie modernizacji szkolnictwa wyższego: Europa – Nowa wizja rozwoju do 2025. Kierunek geologia II stopnia umożliwia udział studentów w kluczowych obszarach badań naukowych, prowadzonych aktualnie przez pracowników Instytutu Nauk o Ziemi. Są to:  nowe i rzadko występujące minerały ze skał pirometamorficznych, geneza, przeobrażenia i interakcje kopalnej materii organicznej, petrologia węgli, mineralogia pyłów atmosferycznych i przemysłowych, mineralogia meteorytów, spektroskopia minerałów zawierających pierwiastki z grup przejściowych, wiek, petrogeneza i mineralogia skał magmowych, pomagmowych i skał ich osłony wraz z interpretacją geodynamiczną, petroarcheologia (badania ceramiki łużyckiej)  badania, monitoring i określenie wpływu na środowisko procesów samozagrzewania pokładów węgla oraz składowisk węgli i odpadów powęglowych, mineralogia środowiska, badania antropogenicznych związków organicznych w aerozolach atmosferycznych, wodach i glebach, badania źródeł naturalnej promieniotwórczości i zmian zachodzących w środowisku w kontekście składowania odpadów promieniotwórczych, badania wpływu na środowisko produktów rozkładu termicznego organicznej substancji węgla w różnych procesach naturalnych i przemysłowych, jakościowa i półilościowa analiza wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w próbkach środowiskowych oraz w żywności, badania wpływu atmosferycznych pyłów mineralnych na zdrowie ludzi.  kompleksowe badania geochemiczno-mineralogiczne rud pierwiastków rzadkich (krytycznych), badania wpływu procesów utleniania i samozagrzewania na własności węgli, kompleksowe badania geochemiczne, mineralogiczne i petrograficzne odpadów energetycznych (akredytacja ICCP http://www.iccop.org/), kompleksowe badania możliwości przeróbki dawnych i współczesnych odpadów pogórniczych i pohutniczych, ocena własności luminescencyjnych nieorganicznych i organicznych materiałów naturalnych i syntetycznych, ocena właściwości użytkowych skał krzemionkowych, kompleksowe badania przewidywania jakości koksu, kompleksowe badania efektywnej utylizacji węgla, kompleksowe badania uzyskiwania gazów pochodzenia organicznego.  analityka kamieni jubilerskich, badania i ekspertyzy materiałów naturalnych i syntetycznych z wykorzystaniem metod geochemicznych, mineralogicznych i petrograficznych, analizy składu fazowego, analizy z użyciem mikroskopu polaryzacyjnego i elektronowego,  badania jakości powietrza z wykorzystaniem balonu ULKA, określenie stężenia azbestu respirabilnego w powietrzu środowiskowym (we współpracy z Instytutem Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu).  tektonika i geologia strukturalna, geologia Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, Sudetów i Karpat, geologia regionalna świata, geotermia, analiza rdzeni wiertniczych.  badanie procesów i osadów środowisk morskich i lądowych, analiza facjalna, analiza basenów sedymentacji.  tworzenie powierzchniowych i wgłębnych map geologicznych, hydrogeologicznych, rozpoznawanie i dokumentowanie obszarów złożowych, SIP – Systemy Informacji Przestrzennej w geologii, zastosowanie telegeoinformatyki w geologii, modelowanie przestrzenne w geologii.  palinologia i stratygrafia czwartorzędu, paleogeograficzna rekonstrukcja środowisk czwartorzędowych, geomorfologia.  badania osuwisk i obszarów zagrożonych ruchami masowymi, deformacje powierzchni terenu w obszarach eksploatacji górniczej, rekonstrukcja obszarów poeksploatacyjnych, geomorfologia strukturalna w strefach aktywnych tektonicznie.  geologia i ekonomika złóż, geologia górnicza, poszukiwanie rozpoznawanie i dokumentowanie zasobów kopalin, ochrona zasobów.  tektonofizyka i badanie procesów zniszczenia skał, geofizyka stosowana i górnicza, geofizyka inżynierska (badania szczelinowatości skał, wykrywanie pustek, ocena stabilności zboczy), sejsmologia górnicza, sejsmoakustyka (emisja akustyczna), mikrosejsmologia, pomiary geofizyczne migracji zanieczyszczeń w wodach podziemnych.  badania palynologiczne miospor i akritarch paleozoiku Polski, taksonomia wybranych grup fauny kopalnej (koralowce, mięczaki, ramienionogi, szkarłupnie, konodonty) z zastosowaniem metod statystycznych, analiza sukcesji faunistycznych w młodszym paleozoiku (dewon, karbon) i mezozoiku południowej Polski ze szczególnym uwzględnieniem Gór Świętokrzyskich i regionu śląsko-krakowskiego, badania biostratygraficzne, paleoekologiczne i paleobiogeograficzne zespołów flory i fauny kopalnej paleozoiku i mezozoiku, kompleksowa analiza ekosystemowa zdarzeń biologicznych i geologicznych, przede wszystkim wymierania późnodewońskiego, z wykorzystaniem analizy facjalnych uwarunkowań rozwoju kopalnych biocenoz oraz badań geochemicznych, badania rozprzestrzeniania się współczesnego aeroplanktonu w atmosferze oraz jego monitoring.  ustalenie zasobów i zagospodarowanie wód podziemnych m.in. na obszarach znajdujących się pod wpływem górnictwa, określenie strategii ochrony i monitoring jakości wód podziemnych na obszarze Górnego Śląska i jego obrzeżenia, ze szczególnym uwzględnieniem szczelinowo-krasowych poziomów wodonośnych, rozpoznanie kształtowania się strefowości hydrochemicznej GZW w warunkach intensywnego drenażu górniczego, regionalna charakterystyka hydrogeologiczna masywu górnośląskiego.  zestawianie bilansów wodnogospodarczych wód podziemnych oraz warunków korzystania z tych wód. Realizując pracę dyplomową studenci są przygotowywani do podejmowania i rozwiązywania problematyki badawczej poprzez bezpośrednie wdrażanie ich do realizacji projektów badawczych w zespołach badawczych, w tym zespołach interdyscyplinarnych. 2. Dostosowanie programu kształcenia do potrzeb rynku pracy. Oferta kształcenia jest systematycznie modyfikowana, rozwijana i dostosowywana do zapotrzebowania rynku pracy. Rada Partnerów Społeczno-Gospodarczych weryfikuje aktualne kwestie współpracy dydaktycznej pomiędzy uczelnią i podmiotami zewnętrznymi, wytycza kierunki tej współpracy oraz opiniuje zmiany w programach studiów oraz proponuje wdrażanie nowych treści programowych. Współdziałanie Wydziału Nauk Przyrodniczych i Uczelni z regionem jest realizowane poprzez wprowadzanie do programu studiów treści związanych z innowacyjnością i przedsiębiorczością, własnością intelektualną oraz nabywanie przez studentów kompetencji miękkich podczas wieloaspektowego kształcenia. Ważnym przejawem praktycznym współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym jest utrzymywanie kontaktów z absolwentami pracującymi w zawodzie. 3. Umiędzynarodowienie kształcenia. Na kierunku geologia prowadzone są działania zmierzające do umiędzynarodowienia studiów, będących integralną częścią koncepcji oraz celów kształcenia w Instytucie Nauk o Ziemi, których zasadniczymi elementami są: • międzynarodowa wymiana studentów i kadry akademickiej między uczelniami i jednostkami badawczymi w ramach programów dydaktycznych i naukowych, • obowiązkowe nauczanie języków obcych oraz prowadzenie wybranych przedmiotów w językach obcych, • prowadzenie wykładów przez zaproszonych naukowców z zagranicy, • współpraca badawczo-naukowa z zagranicznymi ośrodkami naukowymi, • aktywne uczestnictwo kadry dydaktyczno-naukowej, studentów oraz doktorantów w konferencjach międzynarodowych, • pozyskiwanie środków zewnętrznych na realizację projektów dydaktycznych. Realizacja wyżej wymienionych celów jest możliwa poprzez budowanie odpowiedniej infrastruktury umiędzynarodowienia. Należą do niej umowy międzynarodowe zawierane w celu wspólnie prowadzonych: studiów i badań naukowych, programów mobilności oraz międzynarodowych projektów badawczych. Rozumiejąc potrzebę otwartości i umiędzynarodowienia procesu kształcenia staramy się organizować i proponować wykłady (np. wizyty w ramach programu CEEPUS – Central European Exchange Program for University Studies) i szkolenia w językach obcych, zwłaszcza w języku angielskim, w celu przyswojenia, przekazania fachowego nazewnictwa i wyrabiania umiejętności kontaktu międzynarodowego. Celowi temu służą również umowy bilateralne o współpracy naukowo-dydaktycznej. W ofercie dydaktycznej kierunku geologia dążymy do rozwoju mobilności studentów poprzez udział w międzynarodowej wymianie (m.in. program Erasmus+, CEEPUS, MOST). Program Mobilności Studentów MOST, koordynowany przez Uniwersytecką Komisję Akredytacyjną, jest adresowany do studentów studiów I i II stopnia, a także uczestników studiów III stopnia, których zainteresowania naukowe mogą być realizowane poza macierzystym uniwersytetem. Wprowadzenie systemu mobilności ma na celu poszerzenie możliwości kształcenia się poprzez odbywanie semestralnych lub rocznych studiów w innym uniwersytecie niż macierzysty. 4. Indywidualizacja kształcenia. Na kierunku geologia głównym atutem kształcenia jest różnorodność i elastyczność programu. W programie studiów II stopnia geologii proponujemy zespoły modułów: dyplomowych, obligatoryjnych i fakultatywnych. Student kreuje swoją ścieżkę kształcenia poprzez wybór przedmiotów fakultatywnych oraz indywidualną realizację specjalizacyjnych ćwiczeń terenowych/laboratoryjnych, pracowni dyplomowych i seminariów magisterskich. Program studiów przewiduje głównie praktyczne zajęcia laboratoryjne, podczas których studenci nabierają kompetencji do pracy w nowoczesnych laboratoriach, poprzedzone twórczymi i nowatorskimi wykładami. Zindywidualizowana forma nauczania realizowana jest dzięki małym grupom ćwiczeniowym oraz możliwość wyboru promotora pracy z szerokiego grona nauczycieli akademickich. Studenci wyróżniający się mogą realizować indywidualny program studiów dostosowany do ich zainteresowań. Dodatkowo studenci mają prawo do indywidualnej organizacji studiów, a studenci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi uwarunkowanymi stanem zdrowia do indywidualnego dostosowania studiów. Przy Uniwersytecie Śląskim aktywnie działa Centrum Tutorów grupujące nauczycieli akademickich posiadających odpowiednie kwalifikacje tutorskie, umożliwiające objęcie studenta geologii indywidualną opieką pracownika badawczo-dydaktycznego. 5. Podniesienie jakości kształcenia i rozwijanie kompetencji dydaktycznych nauczycieli akademickich. Celem dydaktycznym kierunku jest ciągłe upowszechnianie nowoczesnych i interaktywnych metod kształcenia i wdrażania do oferty dydaktycznej przedmiotów, realizowanych z wykorzystaniem nowych technologii. Podnoszenie jakości kształcenia odbywa się poprzez wykorzystanie nowoczesnych technik w nauczaniu, wybór specjalistycznego oprogramowania stosowanego w naukach przyrodniczych oraz modernizowanie pracowni i laboratoriów, a także dostosowywanie programu do potrzeb otoczenia społeczno-gospodarczego. Ponadto nauczyciele akademiccy stale doskonalą swoje kompetencje dydaktyczne poprzez szkolenia w ramach realizowanego na Uniwersytecie Projektu PO-WER „Jeden Uniwersytet, Wiele Możliwości (JUWM)”, którego kierunek geologia jest także beneficjentem. Doskonaleniu kompetencji dydaktycznych służy także wewnętrzny system zapewniania jakości kształcenia. Kierunek posiada pozytywną ocenę Państwowej Komisji Akredytacyjnej.