Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna Kod programu: W3-SMPP19.2024

Kształcenie na jednolitych studiach magisterskich na kierunku pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna mieści się w obszarze kształcenia w zakresie nauk społecznych i humanistycznych dla kwalifikacji na poziomie 7 Polskiej Ramy Kwalifikacji. Są to studia o profilu ogólnoakademickim. Program studiów jest zgodny z załącznikiem nr 2 Rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 6 kwietnia 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela - Dz. U. nr 890 z 12 maja 2021 r. Celem studiów jest przygotowanie studenta do pełnienia roli kompetentnego nauczyciela przedszkola oraz nauczyciela klas I-III szkoły podstawowej. Treści studiów w obszarze nauk humanistycznych i społecznych są realizowane w 10 semestrach (301 punktów ECTS) i obejmują w sumie 20 bloków dydaktycznych: blok psychologiczny, wprowadzający, humanistyczno-społeczny, ogólnodydaktyczny, pedeutologiczny, medialno-technologiczny, zdrowotny, projektowo-badawczy, polonistyczny, matematyczny, społeczno-przyrodniczy, techniczno-informatyczny, artystyczny, diagnostyczno-terapeutyczny, prakseologiczny – wychowanie przedszkolne, prakseologiczny – edukacja wczesnoszkolna, blok fakultatywny, język obcy, wychowanie fizyczne, oraz praktyki pedagogiczne, pozwalające zapoznać się z funkcjonowaniem środowisk wychowawczych, instytucji oświatowych, opiekuńczych i pomocowych, ich roli i wartości w rozwoju człowieka. Zgodnie z uchwałami Senatu Uniwersytetu Śląskiego program studiów uwzględnia moduły, zaliczane do „zespołu modułów dyplomowych” („Metodologia badań pedagogicznych”; „Statystyka”; „Ochrona własności intelektualnej”; „Proseminarium”; „Seminarium magisterskie” oraz moduły realizowane na poziomie ogólnouczelnianym. Student na jednolitych studiach 5-letnich poznaje, doświadcza, realizuje w praktyce i kształtuje relacje ze środowiskiem społecznym na bazie podstaw i pogłębionych treści teoretycznych i praktycznych (metodycznych, w tym nauczycielskich) z zakresu modułów ogólnopedagogicznych i specjalnościowych oraz modułów obszarowych i ogólnouczelnianych. Na kierunku pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna są realizowane treści zgodne z przyjętymi efektami uczenia się. Student w zakresie efektów uczenia się dotyczących wiedzy poznaje pedagogikę jako naukę, jej związki z innymi subdyscyplinami naukowymi. Zna elementarną i pogłębioną terminologię pedagogiczną, teorie wychowania oraz uczenia się i nauczania. Zna teorie rozwoju człowieka w toku życia. Ma podstawową wiedzę o strukturze i funkcjach systemu edukacji i jego uczestnikach. Ma uporządkowaną wiedzę na temat zasad i norm etycznych, w tym zasad zawodu nauczyciela. W zakresie efektów uczenia się w obszarze umiejętności absolwent potrafi obserwować, badać i wyciągać wnioski z różnych obszarów działalności pedagogicznej. Potrafi badać środowisko przedszkolne, szkolne i społeczne dziecka, ucznia. Ma rozwinięte umiejętności w zakresie komunikacji. Potrafi rozwijać swoje umiejętności profesjonalne. W obszarze efektów uczenia się w zakresie kompetencji społecznych jest świadomy etycznego wymiaru badań naukowych, przygotowania i realizacji praktyki pedagogicznej, pracy nauczyciela w środowisku. Na studiach zwraca się szczególną uwagę na indywidualny rozwój studenta. Absolwent kierunku pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna jest przygotowany do pracy w charakterze nauczyciela przedszkola, klas I-III w szkołach podstawowych, szkołach sanatoryjnych i prewentoryjnych w systemie szkolnictwa publicznego i niepublicznego, w firmach specjalizujących się w opiece, wychowaniu i edukacji dzieci oraz wszelkich przedsięwzięciach związanych z edukacją i wychowaniem na poziomie przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Ponadto może wykonywać pracę opiekuna dziecka młodszego w klubach dziecięcych, żłobkach, w charakterze opiekuna dziennego i niani, co otwiera absolwentom studiów szerokie możliwości zatrudnienia w istniejących placówkach opieki, a także nowych formach opieki tworzonych w oparciu o Ustawę z dnia 4 lutego 2011 roku (Dz. U. z 2023 r. poz. 204) o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Absolwent dysponuje dodatkowymi umiejętnościami niezbędnymi w pracy pedagoga szkolnego, wychowawcy świetlicy szkolnej lub środowiskowej, jest również w pełni kompetentny do samodzielnego organizowania procesów edukacyjnych i wychowawczych w ramach własnej działalności gospodarczej, wolontaryjnej lub charytatywnej. Ukończenie studiów uprawnia do podjęcia studiów podyplomowych, dotyczących doskonalenia pracy nauczyciela, zdobywania dodatkowych kwalifikacji i kompetencji (np. zarządzania, terapeutycznych, nauczania przedmiotowego). Absolwent posiada pełne kompetencje pedagogiczne i nauczycielskie.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu dyplomowego jest osiągnięcie efektów uczenia się przewidzianych w programie studiów, uzyskanie poświadczenia odpowiedniego poziomu biegłości językowej w zakresie języka obcego oraz uzyskanie pozytywnych ocen pracy dyplomowej. Warunkiem ukończenia studiów jest złożenie egzaminu dyplomowego z wynikiem co najmniej dostatecznym. Absolwent otrzymuje dyplom ukończenia studiów wyższych potwierdzający uzyskanie kwalifikacji odpowiedniego stopnia. Szczegółowe zasady procesu dyplomowania oraz wymogi dla pracy dyplomowej określa Regulamin Studiów oraz regulamin dyplomowania.

Praktyki zawodowe są integralną częścią programu studiów, realizowanego przez studentów na poszczególnych kierunkach, poziomach, profilach i formach studiów. Praktyki mają pomóc w skonfrontowaniu wiedzy zdobytej w trakcie studiów z wymaganiami rynku pracy, zdobyciu umiejętności przydatnych w zawodzie, poznaniu praktycznych zagadnień związanych z pracą na stanowiskach, do których student jest przygotowywany w trakcie trwania studiów. Praktyki mają oswoić studenta z profesjolektami właściwymi dla konkretnej branży oraz kulturą pracy. Zasady organizacji praktyk określa zarządzenie Rektora. Szczegółowe zasady odbywania praktyk z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych kierunków określa kierunkowy regulamin praktyk zawodowych, w szczególności: efekty uczenia się założone do osiągnięcia przez studenta podczas realizacji praktyki zawodowej, ramowy program praktyk zawierający opis zagadnień, wymiar praktyki (liczba tygodni godzin); formę praktyki (ciągła, śródroczna), kryteria wyboru miejsca odbywania praktyki, obowiązki studenta przebywającego na praktyce, obowiązki opiekuna akademickiego praktyki, warunki zaliczenia praktyki zawodowej przez studenta oraz warunki zwolnienia w całości lub części z obowiązku odbycia praktyk. Liczbę ECTS i liczbę godzin określa plan studiów.

Program kształcenia na kierunku Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna jest zgodny ze Strategią rozwoju Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach na lata 2020-2025, obejmującą program działań strategicznych na lata 2019-2020 oraz kieruje się Misją przedstawioną w dokumencie przyjętym przez Senat UŚ w dniu 20 maja 1997 roku oraz przywołaną w Statucie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 28 maja 2019 roku, w którym wskazano także wartości, jakim hołduje społeczność Uniwersytetu, takie jak: 1. kształcenie oraz kształtowanie cnót intelektualnych i obywatelskich, w tym rzetelności, krytycyzmu, szacunku dla innych, poszanowania wolności i praw człowieka i obywatela; 2. wpływ na otoczenie Uniwersytetu, krzewienie wiedzy i wartości humanistycznych, przyczynianie się do rozwoju tego otoczenia z wykorzystaniem osiągnięć naukowych, dydaktycznych i artystycznych, a także współpracę z gospodarką, instytucjami publicznymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego. Przyjęcie od roku akademickiego 2019/2020 nowych efektów kształcenia na kierunku Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna, wdrożenie najnowszych standardów kształcenia nauczycieli dzieci młodszych oraz od roku 2023/2024 zmiana programu studiów zgodna z Nową Koncepcją Studiów wynika z realizacji zadań określonych w Strategii rozwoju Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach na lata 2020-2025, tj.: - oferta dydaktyczna UŚ w dużej części spójna z priorytetowymi obszarami badawczymi, np. POB 1: Harmonijny rozwój człowieka – troska o ochronę zdrowia i jakość życia; (stan docelowy O6 Strategii). Absolwent kierunku to nauczyciel przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej (klasy I-III szkoły podstawowej) wszechstronnie przygotowany merytorycznie i metodycznie do prowadzenia zajęć z dziećmi, diagnozowania ich potrzeb oraz wspierania wszechstronnego rozwoju dzieci. - wkład w tworzenie atrakcyjnej oferty dydaktycznej dla studentów (stan docelowy T3 Strategii). Program kształcenia na kierunku Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna odpowiada następującym celom operacyjnym określonym w Strategią rozwoju Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach na lata 2020-2025 obejmująca program działań strategicznych na lata 2019-2020: - kształcenie, cel 1.3: Opracowanie założeń kształcenia nauczycieli, - kształcenie, cel 1.6: Zwiększenie powiązania programów studiów z badaniami naukowymi stosowanymi poprzez współpracę z pracodawcami, w tym umożliwienie praktyk u tych pracodawców, - kształcenie, cel 1.8: Powiązanie oferty kształcenia z otoczeniem społeczno-gospodarczym, włączanie ekspertów zewnętrznych w realizację kształcenia. - kształcenie, cel 1.9: Zwiększenie umiejętności informatycznych studentów na wszystkich kierunkach studiów. - kształcenie, cel 4.3: Umożliwienie studentom nabywania umiejętności i doświadczenia poprzez rozwiązywanie problemów badawczych. - kształcenie, cel 4.4: Systematyczny przegląd innowacyjnych metod dydaktycznych na świecie. Studia z zakresu pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej, prowadzone są przez odpowiednio przygotowaną kadrę pracowników samodzielnych i młodszych pracowników naukowych, formy i sposoby kształcenia w ich ramach dostosowane są do przekazywanych treści oraz zamierzonych efektów; kadra dydaktyczna łączy swoją aktywność w zakresie kształcenia z prowadzeniem badań naukowych w dziedzinach odpowiadających działalności dydaktycznej, tym samym realizuje ideę europejskiego uniwersytetu, dostarczając wiedzy aktualnej i w pełni zweryfikowanej naukowo.