Nauki o rodzinie Kod programu: W7-S2NR19.2025

Kierunek studiów: nauki o rodzinie
Kod programu: W7-S2NR19.2025
Kod programu (USOS): W7-S2NR19
Jednostka prowadząca studia: Wydział Teologiczny
Język studiów: polski
Semestr rozpoczęcia studiów: semestr zimowy 2025/2026
Poziom kształcenia: studia drugiego stopnia
Forma prowadzenia studiów: studia stacjonarne
Profil kształcenia: ogólnoakademicki
Liczba semestrów: 4
Tytuł zawodowy: magister
Specjalności: mediator i asystent rodziny
Semestr od którego rozpoczyna się realizacja specjalności: 1 (rekrutacja na kierunek)
Liczba punktów ECTS konieczna dla uzyskania kwalifikacji odpowiadających poziomowi studiów: 120
Dyscyplina wiodąca: nauki teologiczne (dziedzina nauk teologicznych)
Kod ISCED: 0988
Numer i data uchwały Senatu UŚ z programem studiów: 144/2025 (24.06.2025)
Ogólna charakterystyka kierunku i założonej koncepcji kształcenia:
W ramach studiów II stopnia na kierunku nauki o rodzinie student zdobywa pogłębioną interdyscyplinarną wiedzę na temat rodziny. Wiedza ta bazuje na antropologii chrześcijańskiej. Studia pozwalają na zdobycie uporządkowanej, pogłębionej, prowadzącej do specjalizacji, szczegółowej wiedzy z zakresu teologicznych, pedagogicznych, psychologicznych, socjologicznych i prawnych uwarunkowań funkcjonowania rodziny. W ramach studiów kładzie się nacisk, by studenci wiele ważnych zagadnień i problemów, dotyczących życia rodzinnego, nie rozpatrywali pod kątem jednej, tradycyjnej dyscypliny naukowej. Złożone cele społeczne, takie jak umocnienie więzi małżeńskiej oraz poprawa jakości życia rodziny, wymagają połączonych sił wielu dyscyplin. Wśród szczegółowych zagadnień student zdobywa pogłębioną wiedzę na tematy bioetyczne, a także dotyczące problematyki uzależnień i przemocy w rodzinie. Studia umożliwiają zdobycie szczegółowej wiedzy i umiejętności, dotyczących istoty i przebiegu mediacji rodzinnej oraz wykonywania zawodu asystent rodziny.
Wymogi związane z ukończeniem studiów:
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu dyplomowego jest osiągnięcie efektów uczenia się przewidzianych w programie studiów, uzyskanie poświadczenia odpowiedniego poziomu biegłości językowej w zakresie języka obcego oraz uzyskanie pozytywnych ocen pracy dyplomowej. Warunkiem ukończenia studiów jest złożenie egzaminu dyplomowego z wynikiem co najmniej dostatecznym. Absolwent otrzymuje dyplom ukończenia studiów wyższych potwierdzający uzyskanie kwalifikacji odpowiedniego stopnia. Szczegółowe zasady procesu dyplomowania oraz wymogi dla pracy dyplomowej określa Regulamin Studiów oraz regulamin dyplomowania.
Informacje o związku studiów ze strategią uczelni oraz o potrzebach społeczno-gospodarczych warunkujących prowadzenie studiów i zgodności efektów uczenia się z tymi potrzebami:
Kierunek nauki o rodzinie realizuje zasady strategii rozwoju, w ramach której prowadzone są badania naukowe na wysokim poziomie w zakresie aktualnych problemów rodziny w ujęciu interdyscyplinarnym, wspierane są działania służące pozyskaniu środków finansowych na wymienione badania oraz monitorowane i prezentowane są efekty prowadzonych badań w postaci rocznych sprawozdań. W zakresie oferty dydaktycznej podejmowane są starania o dostosowanie oferty kształcenia do potrzeb rynku i otoczenia uczelni, co umożliwia między innymi monitorowanie losów absolwentów. Podejmowane jest aktywne współdziałanie z otoczeniem społecznym poprzez trwałą współpracę z interesariuszami zewnętrznymi mającymi faktyczny wpływ na kształt programu studiów, ale też zaangażowanymi w przygotowanie takich wydarzeń naukowych jak konferencje i sympozja. Wymienione otwarcie służy nie tylko nabywaniu wiedzy, ale także formowaniu otwartej i twórczej postawy wobec świata i jego wyzwań z uwzględnieniem lokalnych problemów. Dla najlepszych studentów powoływani są tutorzy, chociaż specjalistyczne wsparcie udzielane jest wszystkim, którzy go potrzebują. Stale podejmowane są działania służące monitorowaniu i podnoszeniu jakości kształcenia. Zakres usług informatycznych pozwala na coraz lepszy zasięg i funkcjonowanie w systemie zdalnym. Kryteria rekrutacji dostosowane są do zasad funkcjonowania edukacji w Polsce. Kierunek nauki o rodzinie, jak cały Uniwersytet Śląski zgodnie ze swoją Misją przyjmuje w swym działaniu takie wartości jak Prawdę, do której zmierza myśl drogą badań naukowych i Wiedzę, którą upowszechnia poprzez wysokiej jakości nauczanie na poziomie licencjackim i magisterskim. Kształcąc specjalistów mediacji rodzinnej i asystentury rodzin przygotowuje przyszłych ekspertów w wymienionym zakresie pomocy rodzinie. Jako miejsce spotkań i wymiany myśli uniwersytet staje się częścią szeroko rozumianego środowiska innowacyjnego pracującego na rzecz diagnozowania i rozwiązywania problemów Regionu, w którym to kontekście kierunek nauki o rodzinie wypełnia kluczową rolę w odniesieniu do diagnozowania i rozwiązywania problemów najmniejszej jednostki społecznej jaką stanowi rodzina. Uniwersytet jest zobowiązaniem moralnym wobec pokoleń współtworzących historię narodu i świata, dzięki któremu przeszłe bogactwo wiedzy rozwijane jest w nowych badaniach, tutaj nad rodziną w sposób, który umożliwi studentowi z troską i uwagą w wydarzenia codziennej, rodzinnej rzeczywistości. Studia z nauk o rodzinie odbywają się zgodnie z zasadami wytyczonymi na uniwersytecie w celu zapewnienia godnego i efektywnego zdobywania wiedzy, pamiętając, że: Uniwersytet ma za zadanie prowadzenie badań naukowych i tworzenie nowych form opisu świata oraz poszukiwania praw i prawidłowości nim rządzących; Uniwersytet jako społeczność studentów i nauczycieli/badaczy działa w przekonaniu, iż warunkiem dobrej pracy i dobrych efektów dydaktycznych jest wysiłek włożony w formowanie twórczej postawy wobec rzeczywistości; Uniwersytet służy Wolności Jednostki spełniającej poprzez naukę część swojego powołania życiowego i wolności badań naukowych; Uniwersytet jest jednostką, która finansowana jest głównie z budżetu państwa, na których to zasadach opiera się również funkcjonowanie opisywanego kierunku. Oparty na fundamentalnych wartościach antropologii chrześcijańskiej kierunek nauki o rodzinie wpisuje się wprost w Misję uczelni, gdzie Uniwersytet Śląski działając w myśl najlepszej tradycji etosu nauki europejskiej przyjmuje, iż jako wspólnota uczonych i studentów złączonych wzajemnym szacunkiem i zaufaniem nie tylko odpowiada na wzrastające edukacyjne potrzeby społeczności, którym czyni zadość kształcąc na najwyższym możliwym poziomie i prowadząc badania naukowe w poszanowaniu podstawowego prawa akademickiej wolności w dociekaniu Prawdy, lecz także wypełnia istotną służbę społeczną polegającą na wszechstronnym rozwijaniu osobowości oraz formowaniu twórczych postaw i duchowych aspiracji ludzi z nim związanych, oddziałując w ten sposób na kulturowe oblicze Regionu i całej Polski.
Nazwa specjalności: mediator i asystent rodziny
Ogólna charakterystyka specjalności:
Specjalność mediator i asystent rodziny w ramach II stopnia kierunku nauki o rodzinie jest odpowiedzią na dokonujące się w społeczeństwie polskim liczne przemiany, mające wpływ na kształt współczesnej rodziny. Stale zmniejszająca się stabilność małżeństw, wzrost liczby osób samotnie wychowujących dzieci, współczesne problemy młodzieży, starzenie się ludności generują potrzebę profesjonalnej pomocy w utrzymaniu i pogłębieniu więzi małżeńskiej poprzez mediacje oraz potrzebę profesjonalnej asystencji rodzinie. W te współczesne przemiany wpisuje się Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dn. 9.06.2011. W Ustawie znajdują podstawy prawne dla wielu nowych rozwiązań, które mają usprawnić system pomocy rodzinie. Ustawa przewiduje powołanie do życia nowych zawodów, np. asystenta rodziny, koordynatora pieczy zastępczej. W samym tekście ustawy kierunek nauki o rodzinie jest wymieniony sześciokrotnie (art. 25, 26, 78, 97, 98, 159). W ramach specjalności student zdobywa pogłębioną wiedzę i wszechstronne umiejętności do realizowania przewidzianych w Ustawie zadań, a także do pracy w wielu placówkach wspierających rodzinę, szczególnie tych, które związane są z Kościołem. Obok systemu pomocy rodzinie istotną rolę we wsparciu małżeństwa i rodziny pełnią mediacje rodzinne. W ramach specjalności student zdobywa pogłębione umiejętności praktyczne, umożliwiające podjęcie funkcji mediatora rodzinnego i dzięki temu może towarzyszyć małżeństwom i rodzinom na drodze do przezwyciężenia różnorakich kryzysów i ostatecznie może pomóc w doprowadzeniu do odbudowania i umocnienia więzów wewnątrzrodzinnych.
Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk:
Praktyki zawodowe są integralną częścią programu studiów, realizowanego przez studentów na poszczególnych kierunkach, poziomach, profilach i formach studiów. Praktyki mają pomóc w skonfrontowaniu wiedzy zdobytej w trakcie studiów z wymaganiami rynku pracy, zdobyciu umiejętności przydatnych w zawodzie, poznaniu praktycznych zagadnień związanych z pracą na stanowiskach, do których student jest przygotowywany w trakcie trwania studiów. Praktyki mają oswoić studenta z profesjolektami właściwymi dla konkretnej branży oraz kulturą pracy. Zasady organizacji praktyk określa zarządzenie Rektora. Szczegółowe zasady odbywania praktyk z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych kierunków określa kierunkowy regulamin praktyk zawodowych, w szczególności: efekty uczenia się założone do osiągnięcia przez studenta podczas realizacji praktyki zawodowej, ramowy program praktyk zawierający opis zagadnień, wymiar praktyki (liczba tygodni godzin); formę praktyki (ciągła, śródroczna), kryteria wyboru miejsca odbywania praktyki, obowiązki studenta przebywającego na praktyce, obowiązki opiekuna akademickiego praktyki, warunki zaliczenia praktyki zawodowej przez studenta oraz warunki zwolnienia w całości lub części z obowiązku odbycia praktyk. Liczbę ECTS i liczbę godzin określa plan studiów.
Dyscypliny naukowe lub artystyczne i ich procentowy udział liczby punktów ECTS w łącznej liczbie punktów ECTS:
  • nauki teologiczne (dziedzina nauk teologicznych): 55%
  • psychologia (dziedzina nauk społecznych): 25%
  • pedagogika (dziedzina nauk społecznych): 20%
WIEDZA
Po ukończeniu studiów absolwent:
ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu nauk o rodzinie w systemie nauk oraz ich specyfice przedmiotowej i metodologicznej, którą jest w stanie rozwijać i twórczo stosować w działalności profesjonalnej [R2A_W01]
zna terminologię filozofii, nauk prawnych, nauk teologicznych, pedagogiki, psychologii i socjologii na poziomie rozszerzonym [R2A_W02]
ma pogłębioną wiedzę, obejmującą wybrane teorie i wybrane aspekty metodologii filozofii, nauk prawnych, nauk teologicznych, pedagogiki, psychologii i socjologii [R2A_W03]
ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach nauk o rodzinie z naukami humanistycznymi i społecznymi, pozwalającą na integrowanie perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych [R2A_W04]
ma rozszerzoną wiedzę o człowieku jako twórcy kultury, pogłębioną w odniesieniu do wybranych obszarów aktywności człowieka, takich jak życie małżeńskie i rodzinne oraz edukacja [R2A_W05]
ma pogłębioną wiedzę o różnych rodzajach struktur i instytucji społecznych (zwłaszcza tych, które wiążą się z funkcjonowaniem rodziny) oraz o relacjach między nimi [R2A_W06]
ma uporządkowaną, pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, szczegółową wiedzę z zakresu pedagogicznych, psychologicznych i socjologicznych uwarunkowań funkcjonowania rodziny [R2A_W07]
ma uporządkowaną, pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, szczegółową wiedzę dotyczącą istoty i przebiegu mediacji rodzinnej [R2A_W08]
ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę na temat zjawiska niedostosowania społecznego [R2A_W09]
ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę dotyczącą problematyki diagnozy, terapii i profilaktyki uzależnień [R2A_W10]
ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę dotyczącą zjawiska przemocy w rodzinie [R2A_W11]
ma uporządkowaną, pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, szczegółową wiedzę potrzebną do wykonywania zawodu asystent rodziny [R2A_W12]
ma uporządkowaną, pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, szczegółową wiedzę z zakresu nauki Kościoła katolickiego dotyczącej małżeństwa i rodziny [R2A_W13]
ma pogłębioną wiedzę o poglądach na temat rodziny i o ich historycznej ewolucji oraz zna współczesne dokonania, ośrodki i szkoły badawcze z zakresu nauk o rodzinie [R2A_W14]
zna w sposób pogłębiony wybrane metody i narzędzia opisu, w tym techniki pozyskiwania danych oraz modelowania struktur społecznych związanych z funkcjonowaniem rodziny i procesów w strukturach tych zachodzących, a także identyfikowania rządzących nimi prawidłowości [R2A_W15]
zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej [R2A_W16]
ma pogłębioną wiedzę na temat wybranych metod naukowych oraz zna zagadnienia charakterystyczne dla wybranej dyscypliny nauki niezwiązanej z wiodącą dyscypliną kierunku studiów [OOD.2024_W01]

UMIEJĘTNOŚCI
Po ukończeniu studiów absolwent:
potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informację z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy [R2A_U01]
posiada pogłębione umiejętności badawcze, obejmujące analizę prac innych autorów, syntezę różnych idei i poglądów, dobór metod i konstruowanie narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na oryginalne rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie nauk o rodzinie [R2A_U02]
umie samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać umiejętności badawcze oraz podejmować autonomiczne działania zmierzające do rozwijania zdolności i kierowania własną karierą zawodową [R2A_U03]
potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną do opisu i wyjaśnienia procesów i zjawisk społecznych wiążących się z funkcjonowaniem rodziny oraz potrafi formułować własne opinie i dobierać krytycznie dane i metody analiz [R2A_U04]
potrafi właściwie analizować przyczyny i przebieg oraz prognozować i modelować złożone procesy i zjawiska społeczne wiążące się z funkcjonowaniem rodziny oraz wykorzystywać w tym celu zaawansowane metody i narzędzia badawcze [R2A_U05]
potrafi posługiwać się systemami normatywnymi, normami i regułami (prawnymi, etycznymi) – a zwłaszcza tymi, które wynikają z nauki Kościoła katolickiego – w celu rozwiązywania konkretnych problemów wiążących się z funkcjonowaniem rodziny [R2A_U06]
posiada umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych i społecznych oraz jej zastosowania w nietypowych sytuacjach profesjonalnych [R2A_U07]
posiada umiejętność prowadzenia działań mediacyjnych pomiędzy skonfliktowanymi członkami rodziny, a szczególnie w sytuacji konfliktów małżeńskich [R2A_U08]
posiada umiejętności niezbędne do wykonywania zawodu asystent rodziny [R2A_U09]
posiada pogłębioną umiejętność przygotowania różnych prac pisemnych [R2A_U10]
posiada pogłębioną umiejętność przygotowania wystąpień ustnych, w języku polskim i w wybranym języku obcym [R2A_U11]
posługuje się językiem obcym na poziomie B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego. Posiada umiejętność czytania ze zrozumieniem skomplikowanych tekstów naukowych oraz pogłębioną umiejętność przygotowania różnych prac pisemnych (w tym badawczych) oraz wystąpień ustnych dotyczących zagadnień szczegółowych z zakresu danego kierunku w języku obcym [R2A_U12]
ma zaawansowane umiejętności stawiania pytań badawczych i analizowania problemów lub ich praktycznego rozwiązywania na podstawie pozyskanych treści oraz zdobytych doświadczeń praktycznych i umiejętności z zakresu wybranej dyscypliny nauki niezwiązanej z wiodącą dyscypliną kierunku studiów [OOD.2024_U01]

KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Po ukończeniu studiów absolwent:
rozumie stałą konieczność wszechstronnego rozwijania swojej wiedzy i umiejętności oraz formacji duchowo-moralnej, a także potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności, rozszerzone o wymiar interdyscyplinarny oraz inspirować i organizować rozwój innych osób [R2A_K01]
potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role [R2A_K02]
potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania [R2A_K03]
prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy, zwłaszcza moralne, związane z życiem indywidualnym i społecznym [R2A_K04]
aktywnie uczestniczy w działaniach na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego regionu i kraju [R2A_K05]
systematycznie uczestniczy w życiu kulturalnym, interesuje się aktualnymi wydarzeniami kulturalnymi [R2A_K06]
rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów, integrowania wiedzy lub wykorzystywania umiejętności z różnych dyscyplin oraz praktykowania samokształcenia służącego pogłębianiu zdobytej wiedzy [OOD.2024_KS01]
Moduł Język wykładowy Forma zaliczenia Liczba godzin Punkty ECTS
Moduły kierunkowe
Metodologia nauk o rodzinie [W7-NR2-25-MNoR] polski zaliczenie wykład: 10
ćwiczenia: 20
4
Prawo rodzinne i opiekuńcze [W7-NR2-25-PRiO] polski zaliczenie wykład: 15
ćwiczenia: 5
4
Seminarium magisterskie 1 [W7-NR2-25-SM1] polski zaliczenie ćwiczenia: 30 5
Uzależnienia i współuzależnienie [W7-NR2-25-UiW] polski egzamin wykład: 20
ćwiczenia: 30
5
Wybrane zagadnienia współczesnej antropologii [W7-NR2-25-WZWA] polski zaliczenie wykład: 20
ćwiczenia: 10
4
Moduły specjalizacyjne
Asystentura rodzin - wprowadzenie [W7-NR2-25-AR-W] polski zaliczenie wykład: 20
ćwiczenia: 10
4
Mediacje rodzinne - wprowadzenie [W7-NR2-25-MR-W] polski zaliczenie wykład: 20
ćwiczenia: 10
4
Moduł Język wykładowy Forma zaliczenia Liczba godzin Punkty ECTS
Moduły kierunkowe
Bioetyka wobec wyzwań współczesności [W7-NR2-25-BWWW] polski egzamin wykład: 30
ćwiczenia: 15
5
Elementy prawa i postępowania karnego [W7-NR2-25-EPiPK] polski zaliczenie wykład: 20
ćwiczenia: 5
2
Przemoc domowa [W7-NR2-25-PD] polski zaliczenie wykład: 15
ćwiczenia: 15
3
Seminarium magisterskie 2 [W7-NR2-25-SM2] polski zaliczenie ćwiczenia: 30 5
Wykład monograficzny [W7-NR2-25-WM] zaliczenie wykład: 30 3
Praktyki zawodowe
Praktyka zawodowa [W7-NR2-25-PZ] polski zaliczenie praktyka: 75 4
Moduły specjalizacyjne
Asystentura rodzin - interwencja kryzysowa [W7-NR2-25-AR-IK] polski zaliczenie wykład: 10
ćwiczenia: 20
4
Mediacje rodzinne - aspekty teoretyczno-praktyczne [W7-NR2-25-MR-ATP] polski zaliczenie wykład: 10
ćwiczenia: 15
4
Moduł Język wykładowy Forma zaliczenia Liczba godzin Punkty ECTS
Moduły kierunkowe
Duchowość rodziny [W7-NR2-25-DR] polski egzamin wykład: 30
ćwiczenia: 10
5
Małżeństwa mieszane [W7-NR2-25-MM] polski zaliczenie wykład: 20
ćwiczenia: 10
3
Moduł ogólnoakademicki [OOD_2024_SS_MOG] zaliczenie w zależności od wyboru: 30 3
Naturalne Planowanie Rodziny [W7-NR2-25-NPR] polski egzamin wykład: 5
ćwiczenia: 25
3
Podstawy coachingu [W7-NR2-25-PC] polski zaliczenie wykład: 15
ćwiczenia: 15
3
Seminarium magisterskie 3 [W7-NR2-25-SM3] polski zaliczenie ćwiczenia: 30 5
Moduły specjalizacyjne
Asystentura rodzin - aspekty metodyczne [W7-NR2-25-AR-AM] polski zaliczenie wykład: 10
ćwiczenia: 20
4
Mediacje rodzinne - psychologia konfliktu [W7-NR2-25-MR-PK] polski zaliczenie wykład: 10
ćwiczenia: 15
4
Moduł Język wykładowy Forma zaliczenia Liczba godzin Punkty ECTS
Moduły kierunkowe
Praca kuratora sądowego [W7-NR2-25-PKS] polski zaliczenie ćwiczenia: 25 3
Psychoprofilaktyka [W7-NR2-25-PP] polski zaliczenie wykład: 10
ćwiczenia: 15
3
Seminarium magisterskie 4 [W7-NR2-25-SM4] polski zaliczenie ćwiczenia: 30 15
Wykład monograficzny [W7-NR2-25-WM] zaliczenie wykład: 30 3
Moduły specjalizacyjne
Asystentura rodzin - aspekty praktyczne [W7-NR2-25-AR-AP] polski zaliczenie ćwiczenia: 20 3
Mediacje rodzinne - ugoda mediacyjna [W7-NR2-25-MR-UM] polski zaliczenie ćwiczenia: 15 3