Nauki o rodzinie Kod programu: 11-S2NR12.2019

W ramach studiów II stopnia na kierunku nauki o rodzinie student zdobywa pogłębioną interdyscyplinarną wiedzę na temat rodziny. Wiedza ta bazuje na antropologii chrześcijańskiej. Studia pozwalają na zdobycie uporządkowanej, pogłębionej, prowadzącej do specjalizacji, szczegółowej wiedzy z zakresu pedagogicznych, psychologicznych, socjologicznych i prawnych uwarunkowań funkcjonowania rodziny. W ramach studiów kładzie się nacisk, by studenci wiele ważnych zagadnień i problemów, dotyczących życia rodzinnego, nie rozpatrywali pod kątem jednej, tradycyjnej dyscypliny naukowej. Złożone cele społeczne, takie jak umocnienie więzi małżeńskiej oraz poprawa jakości życia rodziny, wymagają połączonych sił wielu dyscyplin. Wśród wielu szczegółowych zagadnień student zdobywa pogłębioną wiedzę na tematy bioetyczne, a także dotyczące problematyki uzależnień, przemocy w rodzinie. Studia umożliwiają zdobycie szczegółowej wiedzy i umiejętności, dotyczących istoty i przebiegu mediacji rodzinnej oraz wykonywania zawodu asystent rodziny.

1. Student dokonuje wyboru seminarium i promotora, z listy zgłoszonych seminariów dyplomowych w danym roku akademickim. 2. Student wraz z promotorem ustala temat pracy dyplomowej. 3. Student składa podanie do Rady Wydziału o zatwierdzenie tematu pracy dyplomowej, po zaaprobowaniu go przez promotora. 4. Student składa pracę dyplomową wraz z kompletem dokumentów, nie później niż do 25 września. 5. Dziekan kieruje do recenzji pracę dyplomową, po przyjęciu jej przez promotora. 6. Dziekan przyjmuje recenzje pracy dyplomowej i ewentualnie wyznacza drugiego recenzenta (jeśli drugi recenzent oceni pracę negatywnie, nie może ona być podstawą ukończenia studiów). 7. Dziekan dopuszcza studenta do egzaminu dyplomowego po zrealizowaniu planu studiów i programu nauczania oraz uzyskaniu pozytywnych ocen pracy dyplomowej. 8. Dziekan wyznacza komisję przeprowadzającą egzamin dyplomowy. 9. Dziekan ustala przewidywany terminu egzaminu dyplomowego, nie później niż w terminie 6 miesięcy od daty, o której mowa w pkt. 4. 10. Komisja przeprowadza ustny egzamin dyplomowy. 11. Dziekan ustala ewentualny termin poprawkowego egzaminu dyplomowego, nie wcześniej niż przed upływem 1 miesiąca i nie później niż po upływie 3 miesięcy, od daty pierwszego egzaminu (dziekan może wyznaczyć ostateczny, dodatkowy termin egzaminu, w przypadku uzyskania przez studenta oceny niedostatecznej w drugim, poprawkowym terminie egzaminu, w przypadku uzyskania oceny niedostatecznej z tego egzaminu, dziekan wydaje decyzję o skreśleniu z listy studentów). 12. Komisja egzaminacyjna ustala końcową ocenę na dyplomie, na podstawie protokołu egzaminu dyplomowego. 13. Dziekanat wystawia dyplom ukończenia studiów.

Wydział Teologiczny UŚ kieruje się Misją, która w swych podstawowych założeniach współbrzmi z Misją Uniwersytetu Śląskiego oraz pozostaje w swojej działalności naukowo-dydaktycznej w zgodzie z przyjętą 24 stycznia 2012 roku przez Senat UŚ „Strategią rozwoju Uniwersytetu Śląskiego na lata 2012–2020”. W Misję Uniwersytetu Śląskiego oraz Misję Wydziału Teologicznego UŚ wpisuje się kierunek nauki o rodzinie. Zarówno w Misji Uniwersytetu, jak i w Misji Wydziału jest podkreślone, iż podstawowym zadaniem i przeznaczeniem Uczelni jest dobro i rozwój osoby ludzkiej. Kierunek nauki o rodzinie służy integralnie rozumianemu rozwojowi człowieka, postrzeganego w perspektywie jego życia w rodzinie. Dzięki stałemu rozwojowi kierunku możliwe jest podejmowanie pogłębionych, interdyscyplinarnych badań naukowych nad rodziną oraz stałe doskonalenie kształcenia, umożliwiającego przekazywanie wiedzy na temat rodziny studentom, a także społecznościom lokalnym. W Misji Wydziału Teologicznego zaznacza się, iż pogłębianie wiedzy nad rodziną oraz jej przekazywanie przyczynia się do umocnienia samej rodziny i wpisuje się w ten sposób w zadania Państwa Polskiego, wypływające m.in. z art. 18 Konstytucji RP, który stanowi, iż „małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej”. Tak rozumiane umacnianie rodziny, realizowane w ramach rozwoju kierunku nauki o rodzinie, wpisuje się także w ten aspekt Misji Uniwersytetu Śląskiego, w którym określa się, iż zadaniem uczelni jest wkład w tworzenie przyszłości Śląska. Umacnianie wartości rodziny jest przecież równocześnie jednym z istotnych sposobów umacniania Regionu, przechodzącego trudny proces restrukturyzacji. Misja Uniwersytetu Śląskiego podkreśla, iż zadaniem uczelni jest rozwój wszystkich dyscyplin naukowych uprawianych na jej terenie. Same nauki o rodzinie zostały uznane za odrębną dyscyplinę naukową rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dn. 8.08.2011. Kierunek nauki o rodzinie służy zatem rozwojowi tej nowej dyscypliny naukowej. Poprzez fakt, iż kierunek nauki o rodzinie przyporządkowany jest do dwóch obszarów wiedzy (obszaru nauk humanistycznych oraz obszaru nauk społecznych), działalność Wydziału Teologicznego zyskuje coraz szerszy kontekst humanistyczno-społeczny. Współistnienie w Wydziale Teologicznym dwóch kierunków (teologia i nauki o rodzinie): 1) pogłębia dialog między dziedziną nauk teologicznych a dziedzinami nauk humanistycznych oraz społecznych, 2) umożliwia empirycznym naukom, badającym rzeczywistość rodziny, czerpanie inspiracji z wypracowywanej w ramach badań teologicznych integralnej koncepcji antropologicznej, tak bardzo potrzebnej do realizacji zadania, wynikającego z art. 18 Konstytucji RP, 3) sprawia, iż teologia zyskuje dla swoich badań naukowych jeszcze wyrazistszy kontekst społeczny oraz umacnia swój pastoralny charakter. Równocześnie kierunek nauki o rodzinie pozostaje w swojej działalności naukowo-dydaktycznej w zgodzie z przyjętą 24 stycznia 2012 roku przez Senat UŚ „Strategią rozwoju Uniwersytetu Śląskiego na lata 2012–2020”, wpisując się w realizację czterech jej głównych celów strategicznych. Cel strategiczny 1: Zespołowa praca badawcza i badania naukowe na wysokim poziomie Kierunek nauki o rodzinie funkcjonuje w ramach Wydziału Teologicznego. Rozwój kierunku nauki o rodzinie sprawia, iż intensyfikowane są wielorakie badania naukowe nad problematyką rodziny. Realizowane są one przede wszystkim przez pracowników Zakładu Nauk o Rodzinie, a także przez innych pracowników Wydziału Teologicznego, przede wszystkim tych, którzy przynależą do minimum kadrowego kierunku nauki o rodzinie. Cel strategiczny 2: Innowacyjne kształcenie i konkurencyjna oferta dydaktyczna Kształcenie studentów na kierunku nauki o rodzinie odbywało się od 2009 roku w ramach studiów pierwszego stopnia, a od 2012 roku także w ramach studiów drugiego stopnia. Wprowadzana w życie reforma szkolnictwa wyższego mobilizuje do zmiany profilu patrzenia na proces edukacyjny. Zasadniczym aspektem innowacyjnego charakteru kształcenia na Wydziale Teologicznym, w tym na kierunku nauki o rodzinie, staje się podporządkowanie dydaktyki realizacji efektów kształcenia. Ważne staje się miejsce i rodzaj zawodowego absolwentów, co powinno w dużej mierze determinować wcielane w życie programy studiów. Ukończenie studiów na kierunku nauki o rodzinie przygotowuje absolwentów do pracy w ośrodkach i placówkach, wielorako służących rodzinie; umożliwia m.in. podjęcie funkcji asystenta rodziny oraz zdobycie uprawnień do wykonywania zawodu nauczyciela. Dzięki studiom na kierunku nauki o rodzinie absolwent może wypracowywać w sobie postawy prospołeczne oraz przygotowywać się do działalności edukacyjnej, kulturalnej oraz samorządowej, wszechstronnie promującej i umacniającej wartość rodziny. Warto też podkreślić, iż w ramach kierunku nauki o rodzinie obecny jest – tak mocno dziś ceniony – aspekt interdyscyplinarności studiów. Niełatwa sytuacja demograficzna kraju i znaczny spadek kandydatów na studia każe z nadzieją patrzeć na dotychczasową strategię Wydziału otwierania się na młodzież gimnazjalną oraz ponadgimnazjalną. Wiele w kwestii pozyskiwania kandydatów zależy od organizacji naboru na studia oraz stosownej działalności informacyjnej o Wydziale i możliwościach studiowania na nim. Cenna jest w tym względzie szeroka i utrwalona już współpraca z Archidiecezjalnym Wydziałem Katechetycznym, czy bezpośrednio z katechetami, którzy mają żywy kontakt z młodzieżą, dzięki szkole lub parafialnemu duszpasterstwu młodzieżowemu. Dla kierunku nauki o rodzinie szczególne cennym będzie pogłębienie współpracy z nauczycielami przedmiotu „Wychowanie do życia w rodzinie”. Cel strategiczny 3: Aktywne współdziałanie Wydziału Teologicznego z otoczeniem Kierunek nauki o rodzinie jest w sposób naturalny związany ze środowiskiem lokalnym, w którym zaistniał i któremu pragnie służyć. Kierunek nauki o rodzinie otwarty jest na –zbudowaną na fundamencie integralnej antropologii – współpracę z samorządami, ośrodkami pomocy społecznej, placówkami Caritas oraz wszelkimi innymi jednostkami promującymi rodzinę, wspierającymi ją i jej służącymi. Współpraca kierunku nauki o rodzinie z otoczeniem obejmuje też współdziałanie z innymi ośrodkami naukowo-dydaktycznymi, podejmującymi problematykę rodziny zarówno w kraju, jak i za granicą. Potrzebne jest dalsze doskonalenie istniejących już form współpracy z instytucjami archidiecezjalnymi, a także poszukiwanie nowych, w celu zapewnienia transferu wyników badań naukowych do działalności duszpasterstwa rodzin. Dla zabezpieczenia względnej stabilności naboru kandydatów na kierunek nauki o rodzinie zakłada się nawiązywanie rozmaitych form współpracy ze szkołami gimnazjalnymi i ponadgimnazjalnymi, pracującymi w nich katechetami oraz nauczycielami przedmiotu „Wychowanie do życia w rodzinie”. Istotnym zadaniem jest nawiązywanie i zacieśnianie kontaktów z przyszłymi pracodawcami absolwentów kierunku. Cel strategiczny 4: Systemowe Zarządzanie Wydziałem Teologicznym W mówieniu o zarządzaniu Wydziałem Teologicznym, w tym kierunkiem nauki o rodzinie, ma się na myśli wszystkie jego zasoby, zachodzące w nim procesy, zgłębianą w nim i przekazywaną wiedzę, jak też finanse. W planie strategii rozwoju Wydziału na przestrzeni najbliższych lat chodzi o zarządzanie strategiczne i systemowe. Przez strategiczne rozumie się zogniskowane na wybranej grupie celów, których osiągnięcie gwarantuje wyższą jakość i dynamiczny rozwój, połączony z zapewnieniem elementu konkurencyjności. W zmierzaniu ku takim celom pomocna jest identyfikacja kluczowych dla Wydziału czynników wpływu i procesów zmian, jak też zaznajomienie się z dynamiką ich zachodzenia. Metodą na strategiczny system zarządzania jest koordynacja i integracja działań w różnych obszarach funkcjonowania Wydziału. Stąd ważnym elementem omawianego typu zarządzania jest planowanie – średnio i długookresowe. Kierowanie Wydziałem w oparciu o zarządzanie systemowe stwarza realną szansę na zabezpieczenie się przed intuicyjnością czy uznaniowością w podejmowaniu decyzji, jak też na równomierne traktowanie każdej ze składowych części Wydziału. W tym względzie nabiera znaczenia koordynująca rola administracji wydziałowej. Omawiany system zarządzania wymusza pozytywny stosunek do kwestii wewnętrznej organizacji Wydziału i zatrudnienia w nim, a także uproszczenie procesu decyzyjnego. Monitoring wszystkich ważnych strategicznie działań Wydziału zapewni wdrażany System Kontroli Zarządczej. Ważną funkcję integracyjną spełnia w środowisku WTL czynnik informatyczny, bo dzięki niemu łatwiejsza jest wzajemna komunikacja i dostępność, poprawia się jakość przekazu informacji i zwiększa stopień samoobsługi kandydatów na studia, studentów, doktorantów oraz pracowników, którzy mogą korzystać z usług dostępnych w Internecie.