Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe Kod programu: W3-S1BM19.2024

Program studiów Bezpieczeństwo Narodowe i Międzynarodowe jest wyrazem interdyscyplinarnego podejścia do problematyki bezpieczeństwa. Profil studiów ma charakter ogólnoakademicki. Jego głównym celem jest przygotowanie studenta do pracy w organizacjach, instytucjach i służbach zajmujących się szeroko pojętym bezpieczeństwem, obejmującym aspekty tak wewnętrzne, narodowe jak i międzynarodowe. Jednocześnie zapewnia absolwentom zaawansowaną wiedzę i umiejętności z zakresu nauk politycznych i stosunków międzynarodowych, co ma istotne znaczenie w kontekście dynamiki współczesnych zagrożeń dla bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego. Uzyskane przez absolwentów umiejętności, dzięki połączeniu aspektów teoretycznych i praktycznych, zapewnią wielowymiarowe przygotowanie do pełnionych w przyszłości obowiązków w ramach pracy zawodowej. Za przygotowanie teoretyczne odpowiadają w głównej mierze pracownicy badawczo-dydaktyczni Instytutu Nauk Politycznych i dydaktyczni Wydziału Nauk Społecznych, w tym badacze z zakresu stosunków międzynarodowych oraz bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego. Wymiar praktyczny realizowany jest natomiast przez specjalistów z zakresu prawa karnego, psychologii, sił zbrojnych, służb specjalnych a także innych służb mundurowych. Celem studiów I stopnia na kierunku Bezpieczeństwo Narodowe i Międzynarodowe jest wykształcenie u absolwentów umiejętności trafnego identyfikowania zagrożeń dla szeroko pojętego bezpieczeństwa, a także właściwego wyboru środków w celu ich eliminowania bądź ograniczania, tak z perspektywy uwarunkowań wewnętrznych poszczególnych państw (bezpieczeństwo wewnętrzne), jak i ewolucji bliższego lub dalszego środowiska międzynarodowego (bezpieczeństwo zewnętrzne). W ramach bezpieczeństwa wewnętrznego chodzi nie tylko o ukazanie roli służb mundurowych w gwarantowaniu konstytucyjnego porządku państwa, ale również o przyswojenie podstawowej wiedzy z zakresu wszystkich dziedzin bezpieczeństwa państwa: politycznego, ekonomicznego, społecznego (w tym socjalnego) czy bezpieczeństwa kulturowego. Drugim wymiarem bezpieczeństwa eksponowanym w ramach kierunku jest bezpieczeństwo zewnętrzne, ujmowane w kontekście zjawisk i procesów występujących w środowisku międzynarodowym. Celem bezpieczeństwa zewnętrznego jest rozpoznawanie zagrożeń dla bezpieczeństwa danego państwa i przeciwdziałanie im za pomocą instrumentów tak unilateralnych, jak i we współpracy z innymi uczestnikami stosunków międzynarodowych, we wszystkich ich płaszczyznach: politycznej, militarnej (wojskowej), gospodarczej i kulturowej. Analizowane będą wymiary subregionalny, regionalny i globalny. Jeśli przedmiotem studiów jest bezpieczeństwo pewnej zbiorowości państw, to wówczas zasadne jest stosowanie terminu „bezpieczeństwo międzynarodowe”. Wieloaspektowe ujęcie bezpieczeństwa w ramach kierunku ma zatem na celu wykształcenie u absolwentów wiedzy, umiejętności i kompetencji przydatnych do rozumienia specyfiki oraz zwalczania współczesnych zagrożeń dla bezpieczeństwa człowieka i jego zbiorowości w różnych sferach. W celu holistycznego zrealizowania założonych celów kierunkowych zaoferowano studiującym elastyczne wybieranie części modułów w ramach trzech ścieżek, które nazwano: (1) Służby mundurowe w systemie bezpieczeństwie państwa; (2) Cyberbezpieczeństwo, terroryzm i zarządzanie kryzysowe; (3) Bezpieczeństwo pozamilitarne. W założeniach programowych kierunku studiów nie tylko istnieje możliwość realizowania w trakcie całego okresu studiów jednej wybranej ścieżki ale także dopuszcza się wybieranie w poszczególnych semestrach modułów zaliczanych do innych ścieżek, przez co zwiększa się elastyczność i swobodę kreowania u studiujących indywidualnego profilu kompetencyjnego. Absolwent studiów I stopnia Bezpieczeństwo Narodowe i Międzynarodowe posiada wiedzę na temat podstawowych procesów politycznych w wymiarze wewnętrznym i międzynarodowym, w tym m.in. systemu politycznego RP, współczesnych systemów politycznych, historii politycznej Polski, Europy i świata. Posiada umiejętność rozpoznawania i analizowania zagrożeń dla bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego, w oparciu o uzyskaną wiedzę teoretyczną (teoria bezpieczeństwa, strategie bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego mocarstw, wstęp do studiów strategicznych), jak i praktyczną (konflikty zbrojne i spory międzynarodowe w okresie pozimnowojennym, rola sił zbrojnych w systemie bezpieczeństwa państwa, służby specjalne w systemie bezpieczeństwa państwa, przestępczość transnarodowa i sposoby jej zwalczania). Zna specyfikę polityk bezpieczeństwa wybranych podmiotów międzynarodowych (nie tylko Polski, ale także wybranych państw europejskich i pozaeuropejskich). Absolwent Bezpieczeństwa Narodowego i Międzynarodowego rozpoznaje i rozumie istotę radykalnych ideologii jako wyzwania dla członków społeczności międzynarodowej (radykalne doktryny polityczne, fundamentalizm islamski, terroryzm jako zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego, cywilizacyjne i kulturowe aspekty bezpieczeństwa), jak i zna praktyczne sposoby ich zwalczania (metody i techniki operacyjne sił specjalnych w Polsce i na świecie, Straż Graniczna jako komponent systemu bezpieczeństwa państwa, zwalczanie przestępczości zorganizowanej, system więziennictwa). Absolwent jest przygotowany do podjęcia pracy zawodowej a także kontynuowania nauki na studiach II stopnia. Absolwenci studiów pierwszego stopnia Bezpieczeństwo Narodowe i Międzynarodowe mogą uzyskać dodatkowe wykształcenie z zakresu bezpieczeństwa i stosunków międzynarodowych w ramach studiów II stopnia na Wydziale Nauk Społecznych UŚ. Studia I stopnia Bezpieczeństwo Narodowe i Międzynarodowe mają na celu przygotowanie absolwentów do pracy w: − w organizacjach rządowych i pozarządowych, których działalność obejmuje sferę bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego; − w administracji publicznej różnego szczebla (lokalnego, wojewódzkiego, państwowego), w komórkach zajmujących się bezpieczeństwem narodowym, − samorządzie lokalnym i regionalnym; − w partiach politycznych; − w przedsiębiorstwach działających na rynkach międzynarodowych; − w szeroko pojętych środkach masowego przekazu, w zakresie bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego; − w ośrodkach badawczych zajmujących się problematyką szeroko rozumianego bezpieczeństwa (politycznego, militarnego, gospodarczego, społecznego, kulturowego, cyfrowego); − zespołach reagowania kryzysowego; − a także szeroko pojętych służbach mundurowych i specjalnych (takich jak: policja, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Straż Graniczna czy Wojsko Polskie).

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu dyplomowego jest osiągnięcie efektów uczenia się przewidzianych w programie studiów oraz uzyskanie poświadczenia odpowiedniego poziomu biegłości językowej w zakresie języka obcego. Warunkiem ukończenia studiów jest złożenie egzaminu dyplomowego z wynikiem co najmniej dostatecznym. Absolwent otrzymuje dyplom ukończenia studiów wyższych potwierdzający uzyskanie kwalifikacji odpowiedniego stopnia. Szczegółowe zasady przeprowadzania egzaminu dyplomowego określa regulamin dyplomowania.

Praktyki zawodowe są integralną częścią programu studiów, realizowanego przez studentów na poszczególnych kierunkach, poziomach, profilach i formach studiów. Praktyki mają pomóc w skonfrontowaniu wiedzy zdobytej w trakcie studiów z wymaganiami rynku pracy, zdobyciu umiejętności przydatnych w zawodzie, poznaniu praktycznych zagadnień związanych z pracą na stanowiskach, do których student jest przygotowywany w trakcie trwania studiów. Praktyki mają oswoić studenta z profesjolektami właściwymi dla konkretnej branży oraz kulturą pracy. Zasady organizacji praktyk określa zarządzenie Rektora. Szczegółowe zasady odbywania praktyk z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych kierunków określa kierunkowy regulamin praktyk zawodowych, w szczególności: efekty uczenia się założone do osiągnięcia przez studenta podczas realizacji praktyki zawodowej, ramowy program praktyk zawierający opis zagadnień, wymiar praktyki (liczba tygodni godzin); formę praktyki (ciągła, śródroczna), kryteria wyboru miejsca odbywania praktyki, obowiązki studenta przebywającego na praktyce, obowiązki opiekuna akademickiego praktyki, warunki zaliczenia praktyki zawodowej przez studenta oraz warunki zwolnienia w całości lub części z obowiązku odbycia praktyk. Liczbę ECTS i liczbę godzin określa plan studiów.

Związek studiów ze strategią uczelni oraz potrzebami społeczno-gospodarczymi jest pełny w kontekście 3 priorytetu pn.: "Podniesienie jakości kształcenia studentów i doktorantów, w szczególności na kierunkach i w dyscyplinach związanych z POB, między innymi poprzez włączenie ich w badania naukowe." Pełna zgodność z POB 1: Harmonijny rozwój człowieka – troska o ochronę zdrowia i jakość życia.