Animacja społeczno-kulturalna z edukacją kulturalną Kod programu: W6-S1AE19.2023

Od początku realizowany kierunek studiów powstawał w odpowiedzi na potrzeby polityki kulturalnej wpisując się w jeden z priorytetowych programów ówczesnego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego - edukacja kulturalna, określony jako ważny dla rozwoju kapitału społecznego. Bezpośrednią podstawą projektowania kierunku były ekspertyzy wykonane przez badaczki i badaczy związanych z kierunkiem we współpracy z Regionalnym Ośrodkiem Kultury w Katowicach, które pozwoliły rozpoznać ogólnopolskie potrzeby rynku kultury, w tym niedobory kadry z zakresu organizacji działalności kulturalnej. Kierunek u podstaw wpisał się w obserwowaną od końca lat dziewięćdziesiątych XX wieku w Europie tendencję związaną z kształceniem nowego typu kadr dla kultury łączących kompetencje pedagogiczne ( w tym społeczne i psychologiczne) z kompetencjami o charakterze artystycznym i kulturoznawczym. Specyfika zadań kadr dla kultury, do których przygotowują studia kierunkowe, opiera się na dobrze wypracowanych i mocno dziś się przenikających modelach w zakresie edukacji kulturalnej i artystycznej oraz animacji i mediacji realizowanej w obszarze kultury. Realizacja tego typu kształcenia wymaga udziału interdyscyplinarnego zespołu tworzącego kadrę kierunku jak i zaplecza w postaci współpracujących instytucji społeczno-kulturalnych i środowisk naukowych zajmujących się analizą różnych obszarów kultury . Aktualnie kierunek studiów pierwszego stopnia pod nazwą animacja społeczno-kulturalna z edukacją kulturalną zapewnia wielostronną ofertę edukacyjną dla przyszłych kadr dla kultury, kadr do działów oświatowych instytucji kultury, do środowiskowej pracy twórczej i różnorodnych form społecznej aktywizacji oraz do aktywności społecznej i uczestnictwa w kulturze współczesnej lokalnej i ponadlokalnej. W odpowiedzi na te potrzeby w programie studiów uwzględniono podział na treści kształcenia teoretycznego, praktykę działalności twórczej i społecznej oraz działania o charakterze badawczo-diagnostycznym i projektowym. Program kształcenia kierunkowego przewiduje poznanie przez studentów podstaw filozofii, socjologii (w tym socjologii kultury), pedagogiki, wiedzy o kulturze, kultury współczesnej w najważniejszych jej zjawiskach i nurtach, zapoznanie ze specyfiką poszczególnych dyscyplin artystycznych i ich recepcją oraz metodami ich upowszechniania (także w zakresie form instytucjonalnych), wprowadzenie w problematykę mediów oraz dziedzictwa kulturowego. Jednocześnie uwzględnia przedmioty wyposażające przyszłych animatorów i edukatorów kultury w wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie współdziałania z różnymi podmiotami (publicznymi, rynkowymi, organizacjami pozarządowymi), przygotowując ich do projektowania, realizacji lub uczestnictwa w projektach społecznych i kulturalnych. Usytuowanie ośrodka cieszyńskiego na polsko-czeskim pograniczu wzbogaca realizacje modułów praktycznych o działania o charakterze międzykulturowym, euroregionalnym co należy traktować jako atut i niecodzienną możliwość pełnego wykorzystanie atrybutów miejsca realizacji studiów. Inne cechy miejsca pozwalają zaangażować się studentom w rozliczne formy upowszechniania kultury, głównie artystycznej. Cieszyn jest miastem festiwalowym i miejscem realizacji artystycznych przedsięwzięć o dużej randze. Corocznie odbywają się przedsięwzięcia artystyczne, w których, w ramach zajęć bądź wolontaryjnie uczestniczą studenci kierunku. Ten aspekt studiów wypełnia misję Uniwersytetu w zakresie łączenia teorii z praktyczną działalnością skierowaną w stronę społeczności go otaczającej. Specyfikę kształcenia kierunkowego określa bardzo mocne łączeni teorii z praktyką. Każdy aspekt teoretycznego przygotowania do przyszłej praktyki profesjonalnej jest wzmacniany aktywnością praktyczną o charakterze warsztatowym, badawczym lub jako zajęcia terenowe. Takiej organizacji studiów sprzyja bliski kontakt z interesariuszami, którzy biorą aktywny udział w kształtowaniu programu kształcenia kierunkowego, w jego modyfikowaniu oraz realizacji zajęć. Długoletnia współpraca z interesariuszami reprezentującymi różne środowiska zawodowe związane z animacją, edukacją i upowszechnianiem kultury z różnych regionów Polski sprzyja rozwojowi kierunku i właściwemu przygotowaniu studentów do zróżnicowanej pracy w kulturze. Dbając o wszechstronny rozwój studentów, w ramach kierunku oferowane są rozmaite formy aktywizacji osób uczących się. Od zajęć warsztatowych, nierzadko realizowanych w formule service learning, poprzez projekty twórcze i artystyczne, aż do samodzielnych prób konstrukcji programu. W najnowszym programie kształcenia ponad 500 godzin zajęć przeznaczono do wyboru przez studentów z grupy modułów uniwersyteckich. Starając się odpowiedzieć możliwie szeroko na indywidualne potrzeby doskonalenia kompetencji lub poszukiwanie dróg własnego rozwoju, studenci otrzymują możliwość samodzielnego dopracowania własnej ścieżki kształcenia poprzez wybór/dobór pozakierunkowych treści wzbogacających ich przygotowanie do pracy i rozwoju osobistego. To nowatorskie podejście do kształcenia pozwoli studentom możliwie szczegółowo i w sposób autorski skonstruować niepowtarzalne kompetencje zawodowe. Wypracowane dla kierunku animacja społeczno-kulturalna z edukacją kulturalną efekty odnoszą się do dwóch obszarów kształcenia: nauk humanistycznych i nauk społecznych. Odwołanie do obu obszarów nauki jest uzasadnione profilem kształcenia obejmującym zarówno efekty związane ze znajomością kultury w jej wymiarze humanistycznym, jak specyfiką działań i badań realizowanych w społecznym otoczeniu kultury, odwołujących się do społecznych mechanizmów i procesów.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu dyplomowego jest osiągnięcie efektów uczenia się przewidzianych w programie studiów, uzyskanie poświadczenia odpowiedniego poziomu biegłości językowej w zakresie języka obcego oraz uzyskanie pozytywnych ocen pracy dyplomowej. Warunkiem ukończenia studiów jest złożenie egzaminu dyplomowego z wynikiem co najmniej dostatecznym. Absolwent otrzymuje dyplom ukończenia studiów wyższych potwierdzający uzyskanie kwalifikacji odpowiedniego stopnia. Szczegółowe zasady procesu dyplomowania oraz wymogi dla pracy dyplomowej określa Regulamin Studiów oraz regulamin dyplomowania.

nie dotyczy

Kierunek animacja społeczno-kulturalna z edukacją kulturalną pozostaje w ścisłym związku ze strategią i wpisuje się w misję Uniwersytetu Śląskiego, gdzie dbałość o wysokiej jakości ofertę dydaktyczną pozostaje w korelacji z praktyką badawczą pracowników tworzących profil naukowy kierunku. 1.Innowacyjne kształcenie i nowoczesna oferta dydaktyczna Zgodnie ze strategią Uniwersytetu jednym z głównych celów jego działalności jest kształcenie na najwyższym możliwym poziomie naukowym, społecznym oraz etycznym studentów. Uwzględniając wskazane walory kształcenia uniwersyteckiego, w projektowaniu i systematycznej dbałości o jego jakość wykorzystywane są efekty naukowych diagnoz społecznych podejmowanych przez interdyscyplinarny zespół badaczek i badaczy związanych z dydaktyką kierunkową, a także efekty licznych kontaktów ze światem kultury. Na utrzymywaniu systematycznych relacji ze światem kultury i nauki w ramach dydaktyki akademickiej oparta jest filozofia kształcenia kierunkowego. Zakres treści kształcenia ujętych w bloki teoretyczne modernizowany jest równolegle do postępu prac naukowych a treść i organizacja komplementarnych dla kształcenia teoretycznego zajęć praktycznych uwzględnia zmiany w kulturze i życiu społecznym obserwowane z naukowej perspektywy, w otoczeniu uniwersytetu. Ponadto, znacząca sieć kontaktów indywidualnych, aktywna twórczość artystyczna nauczycieli akademickich związanych z kształceniem kierunkowym, zaangażowanie w działalność kulturalną i naukową w tych zakresach pozwala na elastyczne i systematyczne dostosowanie treści, form i metod kształcenia do potrzeb kandydatów i późniejszych absolwentów kierunku. O innowacyjnym podejściu do projektowania i realizacji studiów świadczy możliwość indywidualnego konstruowania ścieżki kształcenia poprzez dobór modułów wzbogacających kształcenie kierunkowe z oferty budowanej na poziomie wydziału i uniwersytetu oraz możliwość udziału w licznych zajęciach terenowych i praktycznych organizowanych w kooperacji z interesariuszami zewnętrznymi a także stwarzane w obrębie programu warunki do rozwijania własnych zainteresowań twórczych w zróżnicowanych formach zajęć artystyczno-warsztatowych, na co pozwala zaplecze pracowni artystycznych i usytuowanie kampusu. Realizując tak zaprojektowany program kształcenia, absolwent studiów jest przygotowany do samodzielnego, refleksyjnego, krytycznego i twórczego funkcjonowania w obszarze działalności kulturalnej jako animator, edukator lub organizator form jej upowszechniania, a także uzyskuje unikalne wykształcenie w postaci szerokiego przygotowania do współpracy w środowiskach o zróżnicowanych profesjonalnych kompetencjach. Animacja społeczno-kulturalna z edukacją kulturalną sytuuje się w polu dwóch dziedzin: nauk społecznych i humanistycznych, podejmując twórczy dialog dwóch dyscyplin: pedagogiki i nauk o kulturze i religii, wpisany zarówno w profil kształcenia jak i w pole badawczych eksploracji. Należy pokreślić, że kierunek w obecnym kształcie kontynuuje długoletnie tradycje Uniwersyteckiego kształcenie kadr dla kultury realizowanego konsekwentnie i nieprzerwanie w cieszyńskim ośrodku naukowo-dydaktycznym od 1 października 1973 roku. Początkowo realizowany jako pedagogika pracy kulturalno-oświatowej, w roku 1993 kierunek przekształcił się w pedagogiczną specjalność pod nazwą animacja społeczno-kulturalna, jedną z wielu w cieszyńskiej Filii Uniwersytetu Śląskiego, ale o najdłuższej tradycji (podkreślenia wymaga fakt, iż specjalność animacja społeczno-kulturalna, kończona egzaminem magisterskim, prowadzona była przed grudniem 1994 roku poza ośrodkiem cieszyńskim jeszcze tylko na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie). W roku 2014 powrócono do kształcenia kierunkowego pod nazwą, animacja społeczno-kulturalna z edukacją kulturalną i w tej formule kierunek funkcjonuje i rozwija się nadal. 2. Związek z otoczeniem rynkowym. Badania naukowe Organizowaniu nowoczesnej oferty dydaktycznej, odwołującej się do aktualnych badań i uwzględniającej zmiany obserwowane w kulturze i życiu społecznym, sprzyjają kontakty indywidualne oraz zawodowe ze środowiskiem interesariuszy. Kierunek animacja społeczno-kulturalna z edukacją kulturalną odpowiada na potrzeby rynku, jak i wpisuje się w priorytety polityki kulturalnej, a przy tym w pełni pokrywa się z obszarem badawczym prac podejmowanych przez pracowników związanych z tym kierunkiem. Organizowane cykliczne ogólnopolskie konferencje naukowe i publikacje pracowników tworzących kierunek układają się w spójną całość zogniskowaną wokół szeroko rozumianej edukacji kulturalnej i animacji społecznokulturalnej. Aktualna oferta programowa kierunku jest skonstruowana i modyfikowana w oparciu o współpracę z instytucjami kultury i jednostkami oświatowymi oraz w odpowiedzi na diagnozowane potrzeby społeczne, a także najważniejsze współczesne wyzwania cywilizacyjne wskazane w strategiach rozwoju regionu, Polski, podkreślane w programach europejskich i agendach ONZ. Dlatego podnoszenie poziomu i jakości życia, dbałość o dziedzictwo kulturowe, aktywizacja społeczeństwa, popularyzacja nauki i kultury, promowanie ciekawości poznawczej i postaw twórczych stanowią podstawowe założenia programowe kierunku. Wartości humanistyczne, szacunek wobec drugiego człowieka, zasady owocnej współpracy, promowanie pokojowych rozwiązań, dostępność kultury, tworzenie odpowiedzialnych instytucji to cele zrównoważonego rozwoju, które pokrywają się z profilem animacji i edukacji kulturalnej. Harmonijny rozwój człowieka, świadomość dbałości i troski o jego zrównoważonym rozwój intelektualny, emocjonalny, duchowy i cielesny mają przyczyniać się do poprawy jakości życia. W nazwie kierunku podkreślono to wieloaspektowe podejście i zaznaczono jego interdyscyplinarność. Równość płci, społeczna partycypacja, inkluzja grup i środowisk marginalizowanych, stanowią istotne odniesienie w treściach programowych kierunku. Podobnie jak troska o dziedzictwo kulturowe, zrozumienie zachodzących zmian kulturowych, cywilizacyjnych i zmian w środowisku naturalnym, stanowią zagadnienia podejmowane w toku studiów i badań. Poszukiwanie konstruktywnych rozwiązań wzmacniających dobrostan jednostki, jej kompetencje do budowania wspólnot, środowisk, instytucji służących społeczności lokalnej, narodowej i międzynarodowej mieszczą się w ofercie studiów animacja społeczno-kulturalna z edukacją kulturalną. W ten sposób oferta dydaktyczna kierunku wpisuje się w priorytetowe obszary badawcze Uniwersytetu Śląskiego, tym samym realizując Strategię UŚ. Cel strategiczny 3: Aktywne współdziałanie z otoczeniem Znaczącym elementem w opisie kierunku studiów jest udział w jego konstruowaniu, modyfikowaniu i realizacji zajęć długoletnich współpracowników reprezentujących różne środowiska zawodowe związane z animacją, edukacją i upowszechnianiem kultury w regionie. Ich obecność na wszystkich etapach realizacji programu kierunkowego skutkuje tym, że kończący studia absolwent potrafi odnaleźć się na rynku pracy jako środowisku zróżnicowanej wiedzy i interdyscyplinarnych kompetencji, potrafi podejmować współpracę z absolwentami innych dyscyplin, rozumie ich języki zawodowe oraz potrafi adoptować swój język dla potrzeb efektywnej współpracy, która jest konstytutywną cechą pracy projektowej i organizacyjnej w kulturze. Ożywionej współpracy sprzyja osadzenie kampusu cieszyńskiego w mieście licznych i znaczących instytucji kultury, przedsięwzięć artystycznych i działalności kulturalnej związanej z upowszechnianiem lokalnego dziedzictwa. Cieszyn jest uznanym ośrodkiem festiwalowym, które to środowisko sprzyja utrzymywaniu kontaktów z kulturą we wszystkich zakresach jej organizacji i upowszechniania.