Teoria wychowania Kierunek studiów: Pedagogika
Kod programu: W3-N1PE19.2024

Nazwa modułu: Teoria wychowania
Kod modułu: B14
Kod programu: W3-N1PE19.2024
Semestr: semestr letni 2024/2025
Język wykładowy: polski
Forma zaliczenia: egzamin
Punkty ECTS: 2
Cel i opis treści kształcenia:
Cele przedmiotu teoria wychowania: - przybliżenie specyfiki takiej subdyscypliny pedagogicznej, jak teoria wychowania (znajomość jej przedstawicieli i ich dorobku, aparatury pojęciowej, statusu metodologicznego teorii wychowania i badań z tego zakresu); - poznanie podstawowych teorii pedagogicznych, koncepcji, nurtów/prądów i tendencji teoretycznych; - znajomość głównych kategorii aksjologicznych, klas wartości i ich roli w procesie wychowania; - rozumienie powiązań między teorią a praktyką pedagogiczną oraz znaczenia ich łączności w profesjonalnej działalności zawodowej nauczyciela, wychowawcy i pedagoga. - kształtowanie twórczego myślenia w obrębie typowej dla subdyscypliny problematyki. Opis: w trakcie realizacji przedmiotu teoria wychowania podjęte zostaną następujące zagadnienia: 1. Teoria wychowania jako subdyscyplina pedagogiki. Związki teorii z praktyką pedagogiczną. 2. Sens i wartość wychowania. Aksjologiczne i noetyczne podłoże wychowania. 3. Analiza merytoryczna ideału wychowania. 4. Teleologia wychowania jako dział filozofii wychowania. 5. Zasady, metody i formy wychowania – analiza porównawcza. 6. Autorytet nauczyciela – jego zdobywanie i skutki utraty. 7. Poszanowanie godności człowieka w procesie edukacji – „klucz” pedagogicznego autorytetu. 8. Pojęcie prawdy i prawdomówności jako podstawowych modalności aksjologicznych. 9. Kształtowanie refleksyjności młodzieży – cel i zadanie edukacyjne. 10. Podstawowe założenia oraz przedstawiciele pedagogiki personalistycznej. Główne idee pedagogiki filozoficznej i antropologicznej. 11. Wychowanie, wychowawca, wychowanek w ujęciu Janusza Korczaka. 12. Znaczenie wychowania do wolności na przykładzie szkoły Rudolfa Steinera i Alexandra S. Neilla. 13. Dialog międzykulturowy w ujęciu Rabindranatha Tagore. 14. Miłość osoby ludzkiej - Karola Wojtyły koncepcja wychowania personalistycznego. 15. Afirmacja życia - wartość etyczna i ideał wychowania. 16. Pokój – ideał i cel współczesnej edukacji międzykulturowej. 17. Koleżeństwo i przyjaźń jako znaczące dla dzieci i młodzieży kategorie pedagogiczne.
Lista modułów koniecznych do zaliczenia przed przystąpieniem do tego modułu (o ile to konieczne): nie dotyczy
Efekt modułowy Kody efektów kierunkowych do których odnosi się efekt modułowy [stopień realizacji: skala 1-5]
W zakresie kompetencji absolwent potrafi: Profesjonalnie rozwiązywać konflikty w klasie szkolnej i grupie wychowawczej. Budować pozytywną atmosferę w klasie szkolnej i grupie wychowawczej sprzyjającą uczeniu się. [K02]
 KN3_K02 [4/5]
W zakresie umiejętności absolwent potrafi: rozpoznawać sytuacje zagrożeń w przedszkolu, szkole lub innej placówce systemu edukacyjnego. [U01]
 KN3_U01 [4/5]
W zakresie umiejętności absolwent potrafi: zaprojektować i przeprowadzić podstawowe zajęcia opiekuńczo-wychowawcze. [U03]
 KN3_U03 [4/5]
W zakresie umiejętności absolwent potrafi: zaprojektować działania profilaktyczne w przedszkolu, szkole lub placówce systemu oświaty. [U04]
 KN3_U04 [4/5]
W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie: funkcje wychowania, proces wychowania, jego strukturę, właściwości i dynamikę; zagadnienie przymusu i swobody w wychowaniu, wychowanie jako wspomaganie rozwoju, wychowanie emancypacyjne, podmiotowość w wychowaniu; podstawowe środowiska wychowawcze; style wychowania i postawy wychowawcze; konteksty wychowania; źródła i przejawy kryzysu współczesnego wychowania. [W04]
 KN3_W04 [4/5]
W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie: zagadnienia związane ze szkołą jako instytucją wychowawczą: środowisko społeczne klasy i szkoły, autokratyzm i demokrację w szkole, ukryty program szkoły, postawy nauczycieli i uczniów, pracę z grupą rówieśniczą, tworzenie klimatu wychowawczego w klasie i w szkole, metody wychowawcze i ich skuteczność, problematykę umiejętności i trudności wychowawczych, konfliktów w klasie i w rodzinie, błędów wychowawczych, granic i mierników oddziaływań wychowawczych, zasad współpracy rodziny i szkoły oraz szkoły ze środowiskiem pozaszkolnym. [W07]
 KN3_W07 [4/5]
W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie: działania profilaktyczne w szkole: konstruowanie klasowych i szkolnych programów wychowawczo-profilaktycznych, promocję i ochronę zdrowia oraz dobrostanu psychospołecznego uczniów; diagnozę nauczycielską w kontekście działań profilaktycznych; zagadnienie pomocy pedagogicznej – formy i zasady udzielania wsparcia. [W09]
 KN3_W09 [4/5]
W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie: proces adaptacji dziecka w przedszkolu i ucznia w szkole – rolę przedszkola, szkoły i rodziny; zagadnienia dojrzałości szkolnej, przygotowania dziecka do nauki w szkole oraz realizacji obowiązku szkolnego. [W10]
 KN3_W10 [4/5]
Forma prowadzonych zajęć Liczba godzin Metody prowadzenia zajęć Sposób weryfikacji efektów uczenia się Efekty uczenia się
wykład [01] 10 Wykład monograficzny [a02] 
Objaśnienie/wyjaśnienie [a05] 
Wykład konwersatoryjny [b02] 
Metody aktywizujące: dyskusja/debata [b04] 
Projekcja [c02] 
Odtworzenie audio/słuchowisko [c03] 
Pokaz/demonstracja [c06] 
Prezentacja [c07] 
Metody waloryzacyjne - ekspresyjne [c09] 
Autoedukacja [f01]  		egzamin W04 W07 W09 W10
ćwiczenia [02] 10 Metody aktywizujące: gry dydaktyczne [b03] 
Metody aktywizujące: dyskusja/debata [b04] 
Metody aktywizujące: inscenizacja/drama [b06] 
Metody aktywizujące: studium przypadku [b07] 
Analiza SWOT [b10] 
Ekspozycja [c01] 
Projekcja [c02] 
Plakat/poster [c05] 
Pokaz/demonstracja [c06] 
Prezentacja [c07] 
Metody waloryzacyjne - ekspresyjne [c09] 
Autoedukacja [f01]  		zaliczenie K02 U01 U03 U04 W10
Praca studenta poza udziałem w zajęciach obejmuje w szczególności:
Nazwa Kategoria Opis
Kwerenda materiałów i przegląd działań niezbędnych do uczestnictwa w zajęciach [a01] Przygotowanie do zajęć
przegląd literatury, dokumentacji, narzędzi i materiałów oraz specyfiki i zakresu działań wskazanych w sylabusie jako wymagane do pełnego uczestnictwa w zajęciach
Czytanie literatury / analiza materiałów źródłowych [a02] Przygotowanie do zajęć
czytanie literatury wskazanej w sylabusie; przegląd, porządkowanie, analiza i wybór materiałów źródłowych do wykorzystania w ramach zajęć
Ustalanie etapów realizacji zadań przyczyniających się do weryfikacji efektów uczenia się [c01] Przygotowanie do weryfikacji efektów uczenia się
przygotowanie strategii realizacji zadania uwzględniającej podział treści, czynności i ich zakres, czas realizacji oraz/lub sposób pozyskania niezbędnych do jego wykonania materiałów i narzędzi, itp.
Studiowanie wykorzystanej literatury oraz wytworzonych w ramach zajęć materiałów [c02] Przygotowanie do weryfikacji efektów uczenia się
wgłębianie się, dociekanie, rozważanie, przyswajanie, interpretacja lub porządkowanie wiedzy pochodzącej z literatury, dokumentacji, instrukcji, scenariuszy, itd., wykorzystanych na zajęciach oraz z notatek lub innych materiałów/wytworów sporządzonych w ich trakcie
Podejmowanie z własnej inicjatywy i indywidualnie aktywności służących poszerzeniu zakresu lub głębi treści nauczania, w tym poza murami Uniwersytetu [e01] Aktywności komplementarne do zajęć
zbiór aktywności podejmowanych samodzielnie i z własnej inicjatywy studenta, mających na celu pogłębienie lub poszerzenie wiedzy i umiejętności, ich powtórzenie, utrwalenie lub weryfikację, w tym uwzględniające aktywności realizowane w innych przestrzeniach, np. w instytucji upowszechniania kultury, w instytucji oświatowej, laboratorium, w plenerze, itd.; w tym autoedukacja
Załączniki
Opis modułu (PDF)
Informacje o sylabusach mogą ulec zmianie w trakcie trwania studiów.
Sylabusy (USOSweb)
Semestr Moduł Język wykładowy
(brak danych)