Dozymetria promieniowania jonizującego I
Field of study: Medical Physics
Programme code: 03-S1FM12.2018

Module name: | Dozymetria promieniowania jonizującego I |
---|---|
Module code: | 0305-1FM-12-49 |
Programme code: | 03-S1FM12.2018 |
Semester: | winter semester 2020/2021 |
Language of instruction: | Polish |
Form of verification: | exam |
ECTS credits: | 5 |
Description: | Przedmiot obowiązkowy dla specjalności: Dozymetria kliniczna, wykład zakończony egzaminem.
Na wykładzie student zapoznaje się z następującymi zagadnieniami:
• Efekty współoddziaływania promieniowania fotonowego z materią z uwzględnieniem środowiska biologicznego
• Wielkości opisujące pochłanianie wiązek promieniowania fotonowego przechodzącego przez materię, w tym: liniowe i masowe współczynniki osłabienia, przekazu energii oraz pochłaniania energii
• Oddziaływanie na środowisko biologiczne elektronów powstałych w wyniku absorpcji fotonów lub wytworzonych w liniowym przyspieszaczu
• Wielkości i jednostki promieniowania jonizującego
• Materiały fantomowe równoważne tkankom
• Aparaty terapeutyczne i generowanie przez nie wiązek promieniowania X, elektronów, promieniowania gamma
• Współoddziaływanie wiązek fotonów ze środowiskiem rozpraszającym w tym definiowanie następujących wielkości: współczynnik rozproszenia wstecznego, procentowa dawka na głębokości, tissue–air–ratio, tissue–phantom–ratio, profil wiązki, pole wiązki promieniowania, jakość promieniowania fotonowego
• Pomiar wydajności wiązek fotonowych i elektronowych wytwarzanych w liniowych przyspieszaczach
• Planowanie rozkładu dawek wiązek promieniowania X i gamma na użytek radioterapii
• Komory jonizacyjne różnych typów (Farmer, Markus), specyfika ich kalibracji oraz metodyka określania dawek przy ich użyciu
• Dozymetria in vivo wraz z zastosowaniem detektorów półprzewodnikowych
Na zajęciach laboratoryjnych student:
• Wykonuje proste pomiary dawek przy użyciu szerokiego wachlarza sprzętów dozymetrycznych, takich jak: komora jonizacyjna z elektrometrem, radiometr z licznikiem G-M, laboratoryjne liczniki aktywności, sonda scyntylacyjna i detektory termoluminescencyjne
• Uczy się analizy otrzymanych wyników oraz dostrzegania zależności dawki od rozmaitych czynników fizycznych
• Zapoznaje się z ograniczeniami poszczególnych typów aparatury dozymetrycznej oraz analizuje obszary ich przydatności w dozymetrii klinicznej i środowiskowej
• Uczy się wykonywania podstawowych pomiarów w dozymetrii klinicznej oraz analizy wyników pod kątem jakości wiązek, tj.: pomiar dawki DST (wydajność liniowego przyspieszacza), pomiar zależności współczynnika q(S) (wzrost mocy dawki z wielkością pola napromieniowania) dla ustalonej jakości wiązki promieniowania, pomiar procentowej dawki na głębokości – PDG(S)
• Zapoznaje się z metodami kontroli działania wybranego sprzętu dozymetrycznego, w tym: wyznaczanie współczynnika kalibracji radiometru z licznikiem Geigera-Muellera w zależności od energii fotonów, wyznaczanie indywidualnego współczynnika czułości detektorów termoluminescencyjnych, a także nabiera umiejętności analizy otrzymanych wyników pod kątem poprawności działania aparatury
|
Prerequisites: | Wiedza z podstaw fizyki ogólnej i jądrowej podstaw informatyki i obsługi komputera z typowymi programami do analizy danych (np. Excel, Origin, Statistica). |
Key reading: | (no information given) |
Learning outcome of the module | Codes of the learning outcomes of the programme to which the learning outcome of the module is related [level of competence: scale 1-5] |
---|---|
Rozumie cywilizacyjne znaczenie zastosowań źródeł promieniotwórczych w medycynie (zna podstawowe obszary zastosowań źródeł zamkniętych) oraz potrzebę kontroli warunków narażenia [1FM_49_1] |
KFM_W01 [5/5] |
Rozumie podstawowe teorie i procesy fizyczne z zakresu oddziaływania promieniowania jonizującego z materią, zna formalizm matematyczny z zakresu dozymetrii wiązek terapeutycznych [1FM_49_2] |
KFM_W05 [5/5] |
Zna podstawowe aspekty budowy i działania liniowych akceleratorów wykorzystywanych terapii medycznej [1FM_49_3] |
KFM_W10 [3/5] |
Zaznajomiony jest z podstawowymi technikami dozymetrii wiązek terapeutycznych [1FM_49_4] |
KFM_W16 [3/5] |
Posiada umiejętności praktycznego wykorzystania wiedzy z zakresu fizyki promieniowania jonizującego w obszarze dozymetrii promieniowania jonizującego [1FM_49_5] |
KFM_U03 [4/5] |
Potrafi przeprowadzić proste pomiary profili/rozkładów dawek oraz przeanalizować ich wyniki pod kątem narażenia na promieniowanie jonizujące oraz przydatności klinicznej źródeł tych dawek [1FM_49_6] |
KFM_U06 [5/5] |
Potrafi posługiwać się podstawowym sprzętem dozymetrycznym (np. komora jonizacyjna, elektrometr, radiometr z licznikiem G-M, liczniki aktywności, detektory scyntylacyjne i termoluminescencyjne) [1FM_49_7] |
KFM_U07 [5/5] |
Type | Description | Codes of the learning outcomes of the module to which assessment is related |
---|---|---|
egzamin pisemny [1FM_49_w_1] | Egzamin w semestrze 5; Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia laboratorium. Zakres materiału – wszystkie zagadnienia omawiane na wykładach. Skala ocen: 2 – 5. |
1FM_49_1 |
kolokwium [1FM_49_w_2] | Wstępnie – przed przystąpieniem do wykonywania każdego ćwiczenia praktycznego – odpowiedź ustna. Skala ocen: 2 – 5 (ocena 2 jest równoznaczna z niedopuszczeniem studenta do części praktycznej) |
1FM_49_2 |
sprawozdanie [1FM_49_w_3] | Pisemne z każdego wykonanego ćwiczenia laboratoryjnego. Skala ocen: 2 – 5 (przy czym ocena 2 oznacza bezwzględną konieczność poprawy sprawozdania). Ocena końcowa jest równa średniej z ocen ze wszystkich sprawozdań. |
1FM_49_2 |
Form of teaching | Student's own work | Assessment of the learning outcomes | |||
---|---|---|---|---|---|
Type | Description (including teaching methods) | Number of hours | Description | Number of hours | |
lecture [1FM_49_fs_1] | Wykład wybranych zagadnień z wykorzystaniem pomocy audiowizualnych |
30 | Praca z podręcznikiem; lektira uzupełniająca |
30 |
egzamin pisemny [1FM_49_w_1] |
laboratory classes [1FM_49_fs_2] | Obsługa aparatury; przeprowadzanie pomiarów; wyprowadzenie niektórych wzorów; dyskusja; możliwość wykorzystania komputera |
30 | Zastosowanie w praktyce wiedzy z wykładów; praca z instrukcjami urządzeń kontrolno-pomiarowych; obsługa aparatury dozymetrycznej; praca z raportami i bazami danych |
30 |
kolokwium [1FM_49_w_2] |
Attachments |
---|
Module description (PDF) |
Syllabuses (USOSweb) | ||
---|---|---|
Semester | Module | Language of instruction |
(no information given) |