Podstawy wiedzy o kulturze i nauce (średniowiecze ziem polskich) Field of study: Historical Advising and Infobrokering
Programme code: 05-S1IH16.2016

Zajęcia prowadzone w ramach modułu zaznajamiają studenta z zagadnieniami, które – po pierwsze, wynikają bezpośrednio z realizowanego tematu w trakcie wykładu lub ćwiczeń. Po drugie, student powinien zrozumieć proces kształtowania się państwa polskiego na przełomie IX/X wieku, a następnie jego stopniowego wchodzenia w krąg krajów cywilizacji łacińskiej; po trzecie – powinien rozpoznać i zrozumieć problem tworzenia się kultury polskiej i zachowania dawnej kultury pogańskiej na terenach państwa polskiego w średniowieczu. Po czwarte – student powinien rozpoznać zjawiska, które doprowadziły do rozpadu jedności państwa polskiego, tzw. rozbicia dzielnicowego, oraz skutków tego zjawiska dla zmian kulturowych. Po piąte – student powinien poznać i zrozumieć proces zjednoczenia państwa polskiego na przełomie XIII i XIV, na takimż tle kulturowym i społecznym. Po szóste – powinien poznać i zrozumieć proces, jaki w dziejach Europy Środkowo-Wschodniej zapoczątkowała unia Polski z Litwą, z jej skutkami politycznymi, kulturowymi (w tym religijnymi i społecznymi. Po siódme – powinien zapoznać się z głównymi – najbardziej reprezentatywnymi – prądami ideowymi oraz kulturalnymi (w sztuce i architekturze) Polski średniowiecznej na tle innych państw europejskich. Student po zakończonym cyklu zajęć powinien umieć określić grupy społeczne w średniowiecznej Polsce, podać ich najważniejsze cechy, wykazać, w jaki sposób się kształtowały. Powinien omówić wpływ tych grup na rozwój kulturowy, architektoniczny i intelektualny kraju. Powinien znać najważniejsze zabytki kultury piśmienniczej oraz architektonicznej, w przypadku tych pierwszych zarówno w języku łacińskim jak i polskim. Powinien znać początki i kształtowanie się języka polskiego w kraju.

Posiadanie wyjściowej wiedzy na temat problemów wymienionych w dziale Zakładane efekty kształcenia w trakcie wcześniejszego kształcenia (na przykład w szkole średniej). Pożądane są własne zainteresowania studentów przynajmniej na temat niektórych z zagadnień, które mają być przedmiotem wykładów i ćwiczeń. Pożądana jest również znajomość przynajmniej podstaw języka łacińskiego.

1.A. Gieysztor, O dziedzictwie kultury, Warszawa 2000 2.G. Labuda, Rozważania nad teorią i historią kultury i cywilizacji, Poznań 2008 3.M. Kowalczyk, Colligite fragmenta ne pereant…. Studia z dziejów Uniwersytetu Krakowskiego w średniowieczu, Krakow 2010 4. K. Ożóg, Intelektualiści w służbie Królestwa Polskiego w latach 1306-1382, Kraków 1995 5. P. Węcowski, Początki Polski w pamięci historycznej późnego średniowiecza, Kraków 2014 6. E. Potkowski, Książka rękopiśmienna w kulturze Polski Warszawa 1984 7. Kultura pisma w średniowieczu – znane problemy, nowe metody, red. A. Adamska, P. Kras, Lublin 2013 8. Obyczaje w Polsce od średniowiecza do czasów współczesnych, red. A. Chwalba, Warszawa 2005 9. J. Kurtyka, Odrodzone Królestwo, Kraków 2001 10. B. Geremek, O średniowieczu, cz. III, Historia kultury, Warszawa 2012