Ikonografia i treści ideowe sztuki Field of study: History of Art
Programme code: W1-S1HS19.2021

Zakres tematyczny zajęć obejmuje ikonografię sztuki europejskiej od III do XIX w. W ramach wykładu zostaną omówione źródła literackie ikonografii chrześcijańskiej i świeckiej (Biblia, apokryfy, literatura medytacyjna i hagiograficzna, literatura mitologiczna i historyczna, utwory poetyckie); zostanie przedstawiona geneza poszczególnych schematów ikonograficznych oraz ich ewolucja na przestrzeni dziejów; zostaną przedstawione kompendia ikonograficzne, traktaty i zarządzenia kościelne, które przyczyniły się do kodyfikacji motywów i schematów ikonograficznych; zostaną zaprezentowane główne metody badawcze stosowane w analizie treści ideowych sztuki oraz modelowe analizy wybranych dzieł. W ramach ćwiczeń zostaną poddane interpretacji wybrane fragmenty głównych źródeł literackich ikonografii europejskiej; studenci przedstawią przygotowane przez siebie analizy ikonograficzne wybranych dzieł sztuki; zostaną poddane dyskusji tezy zawarte w zaleconych do lektury opracowaniach z zakresu ikonografii.

Znajomość historii powszechnej, w tym historii kultur, na poziomie szkoły średniej, znajomość historii filozofii na poziomie kursu akademickiego w semestrze I, umiejętność opisu dzieła sztuki.

E. Panofsky: Ikonografia i ikonologia. [W:] Tegoż: Studia z historii sztuki. Warszawa 1971; P. Skubiszewski: Badanie jednostkowego dzieła sztuki. [W:] Wstęp do historii sztuki. T. I: Przedmiot-metodologia-zawód. Red. P. Skubiszewski. Warszawa 1973, s. 237-265; P. Burke: Ikonografia i ikonologia. [W:] Tegoż: Naoczność. Materiały wizualne jako świadectwa historyczne. Kraków 2012, s. 53-65; A. Ziemba: „Arnolfini” i inne portrety Jana van Eycka. Erwin Panofsky – Hans Belting – Lorne Cambell. Ikonologia / „antropologia obrazu” / „nowe znawstwo” i „neoretoryzm”. Konstrukcje i „dekonstrukcje” mitów. [W:] Wielkie dzieła – wielkie interpretacje. Red. M. Poprzęcka. Warszawa 2007, s. 11-23; E. Gombrich: Dążenia i ograniczenia ikonologii. [W:] Tegoż: Pisma o sztuce i kulturze. Kraków 2011, s. 457-484; J. Białostocki: Temat ramowy i obraz archetypiczny. Psychologia i ikonografia. [W:] Tegoż: Teoria i twórczość. O tradycji i inwencji w teorii sztuki i ikonografii. Poznań 1961, s. 160-168; A. Warburg: Sztuka Italii i astrologia międzynarodowa w Palazzo Schifanoia w Ferrarze. [W:] Tegoż: Narodziny Wenus i inne szkice renesansowe. Gdańsk 2010, s. 189-216. E. Panofsky: Trzy ryciny Albrechta Dürera: „Rycerz, śmierć i diabeł”, „Św. Hieronim w pracowni”, „Melancolia I”. [W:] Tegoż: Studia z historii sztuki. Warszawa 1971; J. Białostocki: Sztuka i polityka 1770-1830. [W:] Tegoż: Symbole i obrazy w świecie sztuki. Warszawa 1982, s. 384-409; J. Białostocki: Sztuka i droga do niepodległości. [W:] Tegoż: Symbole i obrazy w świecie sztuki. Warszawa 1982, s. 427-433. J. Białostocki: Ikonografia romantyczna. Przegląd problemów badawczych. [W:] Tegoż: Symbole i obrazy w świecie sztuki. Warszawa 1982, s. 346-367; J. Białostocki: Romantyczna symbolika w sztuce Caspara Davida Friedricha. [W:] Tegoż: Symbole i obrazy w świecie sztuki. Warszawa 1982, s. 368-382.